REŞAT NURİ GÜNTEKİN’İN GİZLİ EL ROMANIN TEFRİKASI İLE KİTAP BASKILARI ARASINDAKİ FARKLILIKLAR

Reşat Nuri Güntekin’in Gizli El romanı, Dersaadet gazetesinde (nr.38) 16 Ağustos 1920’de (16 Ağustos 1336/30 Zilkade 1338) ilk tefrikası yayımlandığı gün sansüre uğrar. Roman bundan sonra nr.39-114, 2 Zilhicce 1338/18 Ağustos 1336/1920-11 Teşrinisani 1336/1920 tarihleri arasında 41 tefrika hâlinde yayımlanır. Gizli El’in kitap olarak ilk baskısı Şems Matbaası’ndan İkbal Kütüphanesi yayınları arasında 1343/1924’te yapılır. Bu ilk kitap nüshasında ve Çağlayan Yayınları’ndan çıkan 1954’teki Latin harfli ilk baskısı ve takip eden diğer yayınevlerinden çıkan baskılarında “Bir Romanın Romanı” başlıklı önsözde bizzat yazarın ağzından Gizli El’in tefrika edilme ve sansüre uğrama macerası yer almaktadır. Bu önsözde de baskılar arasında birtakım farklılıklara rastlanır. Ancak asıl önemlisi, Reşat Nuri, tefrika metin ve 1924’teki Arap harfli baskısından sonra romanı 1954’te Latin harfleriyle yeniden yayımlarken kurguda hayli değişiklikler yapar. Bu son baskıda âdeta bir hiciv romanı yazmak isterken sansür yüzünden bir aşk ve aile içi ilişkilerini konu alan bir roman yazmak zorunda kalışının sebeplerini ortaya koymak ister gibidir. Biz bu yazımızda bahsettiğimiz metinlerdeki farklılıkları ortaya koyacak, buradan yola çıkarak roman sanatı açısından hangisinin daha estetik bir görünüm arzettiğini ortaya koymaya çalışacağız.

___

  • Güntekin, R., Gizli El, Dersaadet, nr.39-114, 2 Zilhicce 1338/18 Ağustos 1336/1920-11 Teşrinisani 1336/1920.
  • Güntekin, R (1343/1924), Gizli El, Naşiri: İkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin, İstanbul.
  • Güntekin, R.(1954), Gizli El, Çağlayan Yayınevi, İstanbul.
  • Güntekin, R.(1964), Gizli El, İnkılap ve Aka Kitabevleri, İstanbul.
  • Emil, B.(1984), Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Şahıslar Dünyası I, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları
  • Kanter, F.(2008), Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Yapı ve İzlek, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.559 s