Sağlık Meslek Mensuplarının Kırmızı Et ve İşlenmiş Kırmızı Et Tüketim Tercihleri

Amaç: Bu araştırma; sağlık meslek mensuplarının kırmızı et ve işlenmiş kırmızı et ürünleri tüketim tercihlerini belirlemek amacıyla İzmir’de yürütülmüştür. Materyal ve Metot: İzmir’de görev yapan ve toplam il sağlık meslek mensuplarının % 65.78’ini oluşturan uzman hekim, hekim, diş hekimi, eczacı ve hemşireler araştırma kapsamında görüşülen alt meslek gruplarıdır. Araştırmanın ana materyalini sağlık meslek mensuplarıyla yüz yüze görüşülerek yapılan 149 anketten elde edilen veriler oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Beşli Likert Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerle oluşturulan gruplar arasında farklılık olup olmadığı sürekli değişkenler için varyans analizi ve Kruskal Wallis Testi, kesikli değişkenler için ise Khi-Kare Bağımsızlık Testi ile analiz edilmiştir. Bulgular: Ankete katılan sağlık meslek mensuplarının % 96’sı kırmızı et tüketmektedir. Bununla birlikte, kırmızı et tüketen sağlık meslek mensuplarının sadece % 47.6’sı işlenmiş kırmızı et ürünlerini tercih etmektedir. Dana eti % 73’lük bir oranla en fazla tercih edilen kırmızı et türüdür. Sağlık meslek mensupları tarafından en sık satın alınan kırmızı et çeşitleri sırasıyla kıyma, kuşbaşı ve bonfiledir. En sık tercih edilen satış yeri ise kasaplardır. Uzman hekim ve hemşirelerin kırmızı et satın alırken kasapları daha çok tercih ettikleri belirlenmiştir. Sonuç: Sağlık meslek mensupları, sağlık ile beslenme arasındaki ilişki konusunda aldıkları eğitim ve mesleki deneyimleri nedeniyle toplumun diğer kesimlerine göre çok daha bilinçlidir. Araştırmanın en çarpıcı sonuçlarından biri, sağlık meslek mensuplarının işlenmiş kırmızı et tüketim tercihlerinin sınırlı olmasıdır. Beklendiği gibi, alışveriş yapılan yere duyulan güven, satın alma yeri tercihinde en önemli faktör olarak belirlenmiştir. Daha düşük gelire sahip alt meslek gruplarının kırmızı et tüketim düzeyi de düşük bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Kırmızı et, işlenmiş kırmızı et, sağlık meslek mensupları, tüketim tercihi

Red Meat and Processed Red Meat Consumption Preferences of Healthcare Professionals

Objective: This study was conducted in Izmir province to determine healthcare professionals’ consumption preferences for red meat and processed red meat products. Material and Methods: Specialist physicians, dentists, pharmacists and nurses who work in Izmir and make up 65.78% of the total healthcare professionals are suboccupational groups interviewed within the scope of the research. The main material of the research consists of data obtained through 149 questionnaires, conducted via face-to-face interviews with the healthcare professionals. The Five-point Likert Scale was used for data collection. Variance Analysis and Kruskal Wallis Test were used for continuous variables and the Khi-Square Independence Test for discrete variables. Results: 96% of the healthcare professionals surveyed consume red meat. However, only 47.6% of the red meat consuming healthcare professionals prefer processed red meat products. Veal is the most preferred type of red meat with a share of 73%. The most common types of red meat purchased by healthcare professionals are ground meat, cubed and tenderloin in that order. Butcher shops are the most preferred point of sale. Specialist physicians and nurses prefer butchers when buying red meat. Conclusion: Due to their education and professional experience, health care professionals are much more aware of the relationship between health and nutrition, compared to the other segments of society. One of the most striking results of the study is that the healthcare professions' preference of processed red meat consumption is limited. As expected, trust in the shop is determined as the most important factor in the choice of place of purchase. The red meat consumption levels of the lower income sub-occupational groups were also low.

PDF

___

Atay, O., Gökdal, Ö., Aygün, T., Ülker, H. 2004. Aydın ili Çine ilçesinde kırmızı et tüketim alışkanlıkları. 4. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Cilt 1. Sözlü Bildiriler, Isparta, 384-354.
Bayat, B. 2014. Uygulamalı sosyal bilim araştırmalarında ölçme, ölçekler ve “Likert” ölçek kurma tekniği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3):1-24.
Cankurt, M., Miran, B., Şahin, A. 2010 Sığır eti tercihlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma: İzmir ili örneği. Hayvansal Üretim Dergisi, 51 (2): 16-22.
Cronbach, L.J. 1951. Coefficient alpha and the ınternal structure of tests. Psychometrika, 16, 297-334.
Doğan, N. 2019. TRA1 Bölgesinde (Erzurum, Erzincan, Bayburt) hanelerin kırmızı et, tavuk eti ve balık eti tüketimine yönelik mevcut durum üzerine bir araştırma. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(2): 285-295.
Düzgüneş, O., Kesici, T. ve Gürbüz, F. 1983. İstatistik Metodları 1. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 861, Ders Kitabı: 229, Ankara.
Erdoğan, N. 2013. Hayvansal gıdaların tüketim düzeyi ve tüketici tercihlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma: Afyon Kocatepe Üniversitesi personeli örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar.
Hankey, C.R., Eley, S., Leslie W.S., Hunter, C.M. and Lean, M.E.J. 2003. Eating habits, beliefs, attitudes and knowledge among health professionals regarding the links between obesity, nutrition and health. Public Health Nutrition, 7(2): 337-343.
Kantaroğlu, M. ve Demirbaş, N. 2019. Türkiye’de gıda güvenliği açısından ürün doğrulama ve takip sisteminin (ÜDTS) değerlendirilmesi. XI. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress, Tekirdağ/TURKEY, March 10-11, s.627-632.
Kızılaslan, H. ve Kızılaslan, N. 2005. Çevre konularında kırsal halkın bilinç düzeyi ve davranışları (Tokat ili Artova ilçesi örneği), ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi 1(1): 67-89.
Lorcu, F. ve Bolat, B.A. 2012. Edirne ilinde kırmızı et tüketim tercihlerinin incelenmesi. Tekirdağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 9 (1): 71-85.
Malhotra, N.K. 1996. marketing research: an applied orientation, Prentice-Hall, Upper Saddle River, New Jersey.
Meço İlhan, G. 2011. Tekirdağ İlinde kırmızı et tüketim alışkanlıklarının analizi. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
Nalinci, S. 2013. Amasya ili merkez ilçedeki hanehalkının et tüketim alışkanlıkları ve et tüketimini etkileyen faktörler. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
Newbold, P. 1995. Statistics for business and economics. Prentice Hall International Editions, USA.
OECD. 2016. Dünyada ve Türkiye’de kişi başına kırmızı et tüketim miktarları (kg), http://data.oecd.org (Erişim Tarihi: 15.04.2019).
Saygın, Ö. ve Demirbaş, N. 2017. Türkiye’de kırmızı et sektörünün mevcut durumu ve çözüm önerileri. Hayvansal Üretim, 58(1): 74-80.
Saygın, Ö. ve Demirbaş, N. 2018. Türkiye’de kırmızı et tüketimi: sorunlar ve öneriler. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 32 (3): 567-574.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. 2014. Sağlık istatistikleri yıllığı 2013. Ankara.
TÜİK. 2016a. Gelir ve yaşam koşulları araştırması 2015. Haber Bülteni, Sayı 21584.
TÜİK. 2016b. Hanehalkı tüketim harcaması, 2015. Haber Bülteni, Sayı 21580.
Tüzemen, E. 2012. Konya İli Selçuklu İlçesinde kırmızı et tüketim alışkanlığı ve buna etki eden faktörlerin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Verbeke, W. and Viaene, J. 1999. Beliefs, attitude and behaviour towards fresh meat consumption in Belgium: empirical evidence from a consumer survey. Food Quality and Preference, 10: 437-445.
Yen, S.T., Lin, B., Davis, C. 2008. Consumer knowledge and meat consumption at home and away from home. Food Policy, 33: 631-639.