Altı tekerlekli taşıtın dinamik analizi

Altı tekerleğinden tahrik edilen (6x6) araçların arazideki seyir durumları ve performansları çok iyi olduğundan dolayı bilhassa askeri amaçlı kullanılması yaygındır. Bu çalışmada literatürdeki teknikler, özel amaçlı altı tekerlekli askeri taşıt için kullanılarak, titreşimlerin, tekerlek ve süspansiyon sistemine ait çeşitli yay ve sönüm değerlerine bağlı değişimi incelenmiştir. Teorik çalışmalarda "Tam Taşıt" esas alınarak dinamik modellemeler gerçekleştirilmiştir. Diferansiyel denklemler, mevcut taşıt için aksları ve gövdesi rijit olarak üç serbestlik dereceli, süspansiyon sistemi takılması durumunda dokuz serbestlik dereceli taşıt modeli için elde edildi. Deneysel çalışmada, mevcut taşıt sarsıcı ile tahrik edilerek titreşim ölçümleri B&K 2515 titreşim analizörüyle, frekans genlik düzleminde gerçekleştirilmiştir. Her iki çalışmadan elde edilen rezonans frekansları karşılaştırılmıştır. Doğruluğu deneylerle ispatlanan taşıt modeli, silah ile atış durumunda arka arkaya yapılan atışların birbirlerini etkileme durumu simülasyonlarında kullanılmıştır. Atış ve sürüş durumları için öneriler getirilmiştir.

Dynamic analysis of a six-wheeled vehicle

Best to our knowledge, six-wheeled vehicles have better driving conditions and performance criteria as compared to four-wheeled vehicles, especially for the use of military. Although, the six-wheeled vehicles have better features, in literature, there has been no dynamic analysis carried out on those vehicles. Generally, dynamic analysis of four-wheeled vehicle has been undertaken. In this work, the six-wheeled vehicle was modeled by using discrete mass, dashpot and spring, as 3 and 9 degree-of-freedom (DOF) systems that considered vehicle with / without suspension system. The vehicle model was constructed into a simulation tool so that input/output and vehicle parameters could be changed easily using the modulated approach. In the experimental studies, the excitation with an electrodynamic shaker driven by a sinusoidal signal were used to measure the frequency response of the system (sine-swept method). Vibration measurements were taken by B&K 2515 vibration analyzer. The results obtained from experiment were compared with the calculated ones and a good agreement between these results we're obtained. The mathematical model which, is verified with experimental results, used for simulating the firing condition.

PDF

___

1.Robson, J.D., "Stochastic Road Inputs and Vehicle Response", Vehicle System Dynamics, 5:1-13,1975/76.
2.Dodds,C. J. ve Robson, J. D., "The Description of road surface roughness", Journal of Sound and Vibration, 31 (2): 175-183, 1973.
3.Gobbi, M. ve Mastinu, G., "Expected Fatigue Damage of Road Vehicles due to Road excitation "Vehicle System Dynamics Supplement, 28:778-788,1998.
4.Huh, K., Kim, J., Hong, J., "Handling and Driving Characteristics For Six-Wheeled Vehicles", Proceedings of the I MECH E Part D Journal of Automobile Engineering, vol. 214, no. 2, pp. 159-170(12), February 2000.
5.Demic, M., "Idendification of Vibration Parameters for Motor vehicles" Vehicle System Dynamics, 27:68-88,1997.
6.Elbeheiry, E. M., Karnopp, D. C, "Optimal Control Of Vehicle Random Vibration With Constrained Suspension Deflection" Journal of Sound and Vibration, 189 (5): 547-564, 1996.
7.Kaya, F., "Bilgisayar Yardımıyla Taşıt Titreşimlerinin İncelenmesi", Yıldız Üniversitesi Dergisi, 3:39-50, 1986.
8.Yüksek, İ., "Taşıt Titreşimlerinin Optimizasyonu", Y.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul, 1995.
9.Ahmed, O.B., Goupillon, J.F., "Predicting The Ride Vibration of an Agricultural Tractor", Journal of Terramechanics, vol.34, no.l, pp. 1-11,1997.
10.Demir, C., "Altı Tekerlekli Taşıtın Deneysel ve Teorik Olarak Frekans Analizi, Dinamik Absorber Uygulaması", Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, Cilt 1, Sayı 4(27-40), 2004.
11.Demir, C., "Altı Tahrikli (6x6) Askeri Bir Aracın Silah Atış Pozisyonlarında ve Arazide Seyir Halinde Dinamik Durumunun İncelenmesi", Y.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktara Tezi, İstanbul, 2003.
12.Griffin, M. J., "Handbook of Human Vibration", 1. Baskı, Acedemic Press, California, 99-123, 1990.
13.Gillespie, T. D., "Fundamentals of Vehicle Dynamics", 1. Baskı, Society of Automotive Engineers, 125-193,1992.