Kanatlı hayvanların beslenmesinde antibiyotiklere alternatif olarak kekik (thyme) kullanmanın etkileri

Kanatlı hayvanların beslenmesinde büyümeyi hızlandırmak için farklı yem kaynakları arayışıdevam etmektedir. Bu amaçla probiyotikler, organik asitler, bitkilerden elde edilen e ks traktlar,esansiyel yağlar ve doğrudan bitki kullanımı alternatif birer yol olarak düşünülmektedir. B itkiselorijinli katkı maddeleri; antimikrobiyal, antibakteriyel, antioksidant, antikoksidiyal, antiparaziter,antihelmintik, antifungal, antikanserojenik, antimutajenik, antiallerjik antiseptik, insectisidal,analjezik, antispazmodik, a ntiastmatik, ekspektoran, fungusit, immunstimulant, yaşlanmayıgeciktirici ve sinir sistemini kuvvetlendirici etkiye sahiptir. Bitkilerde bulunan bu özelliklerin herbiri kanatlı hayvanlarda büyüme, yemden yararlanma , canlı ağırlık ve yaşama gücünü arttıranönemli bir etken olarak rol almaktadır. Bu sorunların çözümü için bitkisel orijinli katkımaddelerine ihtiyaç bulunmaktadır. Bu derlemede kekik bitkisinin alternatif yem katkı maddesiolarak kullanılması üzerinde durulmuştur.

The effects of use thyme as alternative to antibiotics in poultry nutrition

Searching alternative feed to speed up the growth in poultry continues. For this purpose,probiotics, organic acids, plant extracts, essential oils and directly use of plants have been as aalternative way to consider. Plant-originated feed additives have been affect antimicrobial,antibacterial, antioxidant, anti coccidian, antiparasiter, antihelmintic, antifungal, anti carcinogenic ,antimutagenic, antiallergic, antiseptic, insecticidal, analjezic, antispasmodic, anti asthmatic ,expectorant, fungicide, immune stimulant, to delay the older and to strengthen nerve system. Everyone of these characteristics in plants has a role as a important factor to increased growth, feedefficiency, live weight and livability in poultry. For solving this problem, plant originatedadditives are needed. In this review, thyme was evaluated as a n alternative feed additive material.

___

  • Alçiçek, A., Bozkurt, M., Çabuk, M. 2003. The effect of an essential oil combination derived from selected herbs growing wild in Turkey on broiler performance. South African Journal of Animal Science, 33 (2): 89-94
  • Alp, M., Midilli, M., Kocabağlı, N., Yılmaz, H., Turan, N., Gargılı, A., Acar, N. 2010. Broyler Rasyonlarına Katılan Kekik Esansiyel Yağının Büyüme Performansı, Karkas Randımanı, Serum IgG Konsantrasyonu ve Oosist Sayısı Üzerine Etkisi. Kümes Hayvanları Kongresi, Ekim, Kayseri.
  • Bayram, E. 2003. Kekik Yetiştiriciliği. Eğe Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi. Teknik Bülten. 42
  • Buchanan, N.P.,Hott J.M., Cutlip, S.E., Rack, A.L., Asamer, A., Moritz, J.S. 2008. The Effects of a Natural Antibiotic Alternative and a Natural Growth Promoter Feed Additive on Broiler Performance and Carcass Quality. J. Appl. Poult. Res. 17:202–210
  • Bora, K. S.,Sharma, A. 2010 a. Phytochemical and pharmacological potential of Artemisia absinthium Linn. and Artemisia asiatica Nakai. A Review. Journal of Pharmacy Research, 3 (2): 325 - 328
  • Bozkurt, M., Alçiçek, A., Çabuk, M., Küçükyılmaz, K., Çatli, A.U. 2009. Effect of an herbal essential oil mixture on growth, laying trait sandegg hatching characteristics of broiler breeders. Poultry Sc ience, 88(11): 2368 – 2374
  • Buğdaycı, K. E. 2008. Esansiyel Yağ ve Probiyotiğin Broylerde Performans, İmmun Sistem ve Bazı Kan Parametreleri Üzerine Etkisi. A .Ü. Sağlık Bil. Ens. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları ABD. Doktora Tezi, 89 s. Ankara
  • Camcı, Ö. 2010. Broyler Eti Organoleptik Kalitesi ve TBARS Değeri Üzerine Aromatik Bitkilerin Etkisi. Kümes Hayvanları Kongresi, 07 -09 Ekim, Kayseri.
  • Çe len, S. 2006. Türkiye’de Yayılış Gösteren Dört Thymus (cilicicus, canoviridis, comptus, revolutus ) Türünün Uçucu Yağ Bileşimleri, Antibakteriyel ve Antifungal Aktivite Özelliklerinin Belirlenmesi. Balıkesir Üniv. Fen Bil. Enst. Biyoloji A.B.D. Balıkesir.
  • Çelik, L.,Serbester, U., Kutlu, H.R. 2010. Kanatlı Hayvanlarda Oksidatif Stres Oluşumu ve Önleme. Kümes Hayvanları Kongresi, 07 -09 Ekim, Kayseri.
  • Çetinkaya, A. 2011. Timol, Karvakrol, Eugenol ve Alfa Terpineol'un Soğukta Depolanan Vakum Paketlenmiş Hams i Filetoları Üzer ine Etkiler inin İncelenmes i. Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst. Su Ürünler i Avlama ve İş leme Teknolojis i A.B.D. Adana
  • Çetin, T. 2008. Eterik Yağların Broylerde Besi Performansı, Bazı Kan P arametreleri İle Newcastle Hastalığı ve Infeksiyöz Bronşitis Antikor Seviyeleri Üzerine Etkisi. T.C. Ankara Üniv. Sağlık Bil. Enst. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları A .B.D. Doktora Tezi. Ankara
  • Denli, M., Okan, F., Uluocak, A.N. 2004. Effect of dietary supplementation of herbessentialoilson the growth performance, carcass and intestinal characteristics of quail (Coturnix coturnix japonica). South African Journal of Animal Science, 34(3):174-179
  • Doğan A., Bayrak, A. ve Akgül, A. 1985. Bazı kekik Türlerinin Uçucu Yağ Bileşimi Üzerinde Araştırma. Gıda. 10 (4), 213 - 217
  • Ertaş, O.N., Güler, T., Çiftçi, M., Dalkılıç, B., Şimşek, Ü.G. 2005. TheEffect of an Essential Oil Mix Derived from Oregano, Clove and Anise on Broiler Performance. International Journal of Poultry Science, 4(11): 879-884
  • Fakılı, O. 2010. Türkiye’de Kekik Adı İ le Anılan B itkiler Konusunda Yapılan Çalış maların Envanter i. Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst. Tarla Bitkileri. Adana Griggs, J. P.,Jacobi, J. P. 2005. Alternativesto Antibiotics for Organic Poultry Production. J . Appl. Poult. Res., 14:750– 756
  • Güler, T., Dalkılıç , B., Çiftçi, M., Ertaş, O.N., Dikici, A., Özdemir, P., Ö.P. Bozkurt. 2005c. Broyler Rasyonuna Katılan Kekik ve Anason Yağları İle Antibiyotiğin Toplam Sekal Koliform Bakteri Sayısı Üzerine Etkisi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları. 47-52
  • Hernandez, F., Madrid, J., Garcia, V., Orengo, J., Megias, M.D. 2004. Influence of Two Plant Extracts on Broilers Performance, Digestibility, and Digestive Organ Size. Poultry Science 83:169–174
  • Koçbeker, V.D., Kara, M.A., Bahtiyarca Y. 2010. Fitojenik bileşiklerin Yumurta Tavuk Rasyonlarında Kullanım Potansiyeli. Kümes Hayvanları Kongresi, 07 -09 Ekim, Kayseri.
  • Kutlu, T., Erdoğan, Z. 2010. Kanatlı Beslemede Fitobiyotik Yem Katkı Maddeleri. Kümes Hayvanları Kongresi. 07 -09 Ekim, Kayseri
  • Moure A.,Cruz, J.M., Franco, D., Dominguez, J. M., Sineiro, J., Dominguez, H. M. J.S. Nunez and Parajo J.C. 2001. Natural antioxidants from residual sources. Food Chemistry. 72:145 -171
  • Ocak, N., Erener, G., Burak, F. B. Ak., Sungu, M., Altop, A., Ozmen, A. 2008. Performance of broilers fed diets supplemented with dry peppermint (Mentha piperita L.) or thyme ( Thymus vulgaris ) leaves as growth promoter source. Czech J. Anim. Sci., 53(4):169– 175
  • Rasooli, I.,Rezaei, M. B., ve Allameh, A. 2005. Growth inhibition and morphological alterations of Aspergillus niger by essential oils from Thymus eriocalyx and Thymus x-porlock. aDepartment of Biology, Shahed University P.O. Box 18151 -159 Tehran, Iran
  • Şimşek, Ü.G., Dalkılıç, B., Ertaş, O. N., Güler, T., Çiftçi, M. 2005. Rasyona İlave Edilen Antibiyotik ve Kekik Yağının Etlik Piliçlerde Canlı Ağırlık, Karkas ve Etlerin Duyusal Özellikleri Üzerine Etkisi. Hayvancılık Araş . Derg. 15(1): 9–15
  • Tanker ve Iliulu. 1981. Türkiye'de Kekik Olarak Kullanılan Bitkilerden Thymus capitatus L. Hoffm. et Link. A nkara Ü niv. Eczacılık Fak. J. Fac. Pharm. 11 (127- 135). Ankara