Hikmet DİNÇ, Kasım TAKIM, Abdullah GÖKMEN, Hasan AKAN

Şanlıurfa (Türkiye)’da Koyunlarda Babrik Bitkisi zehirlenmesi (Cionura erecta (L.) Griseb)

Apocynaceae familyasına ait Cionura erecta (L.) Griseb., Türkiye'de Akdeniz bölgesinde yaygın olarak yetiştirilen ve Babrik olarak bilinen zehirli bitkilerden biridir. Güneydoğu Anadolu'da bitkinin yerel adı Halava ve Kulf'tur. Şanlıurfa'nın Haliliye ilçesine bağlı Mello köyünde 300 koyunun olduğu sürüde bu bitkiden 120 koyunun zehirlendiği bildirildi. Ağır hasta olan 50 hayvanda; koordinasyon bozukluğu-halsizlik-nefes almada güçlük ve koma hali görülmüştür. İlk müdahale serbest veteriner hekim tarafından, elektrolit takviyesi ve toksikasyon sağaltımı için ilaçlı (antihistaminik) serum vermek suretiyle yapılmış, akut toksikasyon belirtileri gösteren bu hayvanlardan 37‘si telef olmuştur. Daha sonra il ve ilçe tarım müdürlüğüne bağlı veteriner hekimler müdahale edip geriye kalan hayvanlar kurtarılmıştır. Ölen hayvanlarda nekropsi yapılmış, rumen ve bağırsak mukozalarında yoğun deformasyonla birlikte mide bağırsak içeriğinde bu bitkiden büyük miktarda bulunduğunu görülmüştür. Bu vaka raporunda bitkinin toksikasyonunu tahmin etmek amacıyla fitokimyasal çalışmalar da derlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Babrik, Cionura erecta, Koyun, Zehirlenme

Poisoning of sheep by Babrik Plant (Cionura erecta (L.) Griseb.) in Şanlıurfa / Turkey

Cionura erecta (L.) Griseb., belongs to the Apocynaceae family, is one of the poison plants in Turkey, widely grown in the Mediterranean region, and known as Babrik in Turkey. In south east Anatolia, the vernacular name of the plant is Halava and Kulf. In the Mello village of Haliliye, district of Şanlıurfa, plant poisoning in sheep has been reported. This plant poisoned 120 sheep in the herd of 300 sheep in Mello village of Haliliye district of Şanlıurfa. In 50 seriously ill sheep,coordination disorder-weakness-difficulty in breathing, and coma were observed. A self-employed veterinarian responded to toxication first by giving electrolyte supplementation and medicated (antihistamine) serum; 37 of these animals died.Then, veterinarians affiliated with the provincial and district agriculture directorate intervened and the remains were saved. Necropsy was also performed on deceased animals. Babrik was observed in the gastrointestinal contents with intense deformation in the rumen and intestinal mucosa. Phytochemical studies were also compiled to predict plant toxicity in this case report.

Keywords:

Babrik, Cionura erecta, Poisoning, Sheep.,

PDF

___

Browicz K (1978): Cionura erecta. In: Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Davis PH (ed). Edinburgh University Press, Edinburgh, 6, pp. 173–174.
Mirza M, Navaei MN (2009): Chemical composition of the essential oils extracted from the leaf and flowers of Marsdenia erecta (L.) R. Br. in Iran. J Essent Oil-Bear Plants, 12, 87-91.
Moradian FJF, Taheri Ak, Heidari SKA (2018): Identification and Introduction of Chemical Compounds in Essential Oil of Cionura Erecta Shrub Species (Case Study: Chahartagh Forest Reserve-Chahar Mahal and Bakhtiari Province). Ecology of Iranian forest, 6, 62-71.
Mozaffari E, Abai MR, Khanavi M, et al (2014): Chemical composition, larvicidal and repellency properties of Cionura erecta (L.) Griseb. against malaria vector, Anopheles stephensi Liston (Diptera: Culicidae). J Arthropod Borne Dis, 8, 147.
Myrianthopoulos V, Fokialakis N, Melliou E et al (2007): Chemical Composition of The Essential Oil of Cionura Erecta (Asclepiadaceae) Inforescences. J Essent Oil Res, 19, 266-268.
Öztürk M, Uysal I, Gücel S, et al (2008): Ethnoecology of poisonous plants of Turkey and Northern Cyprus. Pak J Bot, 40, 1359-1386.
Polat R, Selvi S (2020): A Research on plant taxa with invasive character in Bingöl (City centre) and surroundings. Biological Diversity and Conservation, 13, 332-350.