Türkiye’de Üretilen ve Tüketilen Kuru Kayısılarda Kükürtdioksit Kalıntı Miktarlarının Belirlenmesi
Kuru kayısı, yaş kayısının kurutulmuş şekli olup, ülkemizin geleneksel ihraç ürünleri arasındadır. Ülkemizde kayısı, ‘’Gün Kurusu’’ ve ‘’Kükürtleme’’ olmak üzere halen iki metotla kurutulmaktadır. Kuruma süresini kısaltmak, doğal rengi korumak, böceklenmeyi önlemek ve muhafaza süresini artırmak amacıyla yapılan kükürtleyerek kurutma, toplam üretimin %80’inden fazlasını oluşturmaktadır. Kükürtlemede en önemli sorun kükürt ve nem oranının ayarlanmasıdır. İdeal nem oranı % 0.2’dir. Ancak ülkemizde üretilen kayısının şeker oranının yüksek olması nedeniyle nem oranını Avrupa standartlarına indirmek oldukça zordur. Kuru kayısıyı rengini muhafaza ederek 3-4 yıl ve daha uzun süre saklayabilmek için yüksek konsantrasyonda kükürtleme yapılmakta, bu da kayısının tat ve kalitesini olumsuz etkilemektedir. Kükürtlemede daha iyi bir sonuç almak için kullanılan kükürdün kalitesi de yüksek olmalıdır. Kuru kayısı ithal eden ülkelerin izin verdikleri kükürt miktarı; Almanya ve İngiltere'de 2000 ppm (mg kg-1), Fransa ve Danimarka'da 1000 ppm, İtalya'da 600 ppm, Avusturya'da 300 ppm'dir. Ülkemizde ise maksimum limit 2000 ppm'dir. Bu araştırmada; Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki market ve pazarlardan tedarik edilen 43 adet kuru kayısıda kükürdioksit analizleri yapılmıştır. Örneklerin 17 adedinde yasal limitlerin (%40) üzerinde kükürtdioksit bulunmuştur. Bulunan bu sonuçlara göre; üreticiler kükürtleme işlemini daha kontrollü ve modern koşullarda yapmalıdır.
___
- Anonim, 2010. Kayısı Standardı (TS 791), Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- Anonim, 2013. Kuru Kayısı Standardı (TS 485), Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
- Anonim, 2015a. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130630-4.htm. Erişim: 28.04.2015.
- Anonim, 2015b. http://www.europeanlawmonitor.org/News/Latest-EU-News/Questions-and-Answers-on-the-Rapid-Alert-System-for-Food-and-Feed-RASFF.html. Erişim: 28.04.2015.
- Anonim, 2015c. https://webgate.ec.europa.eu//rasff-window/portal/#. Erişim: 30.04.2015.
- Bilgiç, Y., 2009. Farklı Meyve Çeşidi ve İriliğine Sahip Kükürtlenmiş Kayısı Kurularında H2O2 Uygulamasının SO2 Kükürt Kalıntısına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Bolat, İ., Karlıdağ, H., 1999. The Effects of Harvest Periods on SO2 Content and Fruit Quality of Turkish Dried Apricot. ACTA Horticulturae, 488: 615-618.
- Cemeroğlu, B., Özkan, M., 2004. Kurutma Teknolojisi. “Alınmıştır: Meyve ve Sebze İşleme Teknolojisi. (Ed) Cemeroğlu, B., Başkent Klişe Matbaacılık, Ankara, Türkiye, s479-618.
- Coşkun, A.L., 2010. Farklı Kükürtleme Yöntemlerinin ve Depolama Sıcaklıklarının Kuru Kayısıların Fiziksel ve Kimyasal Niteliklerine Etkisi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.