Malatya İlindeki Siyah Alaca, Simental ve Esmer Irkı Sığırların Hasar Kapsamında Sigortadan Hasar Alma Tazminatları Bakımından Karşılaştırılması

Bu çalışmada Malatya ilinde yetiştirici şartlarında yetiştirilen Siyah Alaca, Simental ve Esmer ırk sığırların adaptasyon özellikleri sigorta hasar tazminatı alma kriteri bakımından karşılaştırılmıştır. Araştırmanın materyalini 2012-2015 yılları arasında Malatya ilinde büyükbaş hayvan hayat sigortası yaptırılan TARSİM (Tarım Sigortaları Havuzu)’e kayıtlı Siyah Alaca, Simental ve Esmer ırka ait toplam 30125 adet sigorta verileri oluşturmuştur. İneklerde ölüm, mecburi kesim ve yavru atma oranları Siyah Alaca ırkında % 3.4, % 4.3 ve % 2.0, Simental ırkında % 0.9, % 1.1 ve % 1.3, Esmer ırkta ise % 0.6, % 0.5 ve % 0.1 olmuştur. Buzağılarda 7. güne kadar ölüm oranları ise Siyah Alaca ırkında % 2.2 (yaşama gücü % 97.8), Simental ırkında % 1.6 (yaşama gücü %98.4), Esmer ırkta ise % 0.5 (yaşama gücü %99.5) olarak hesaplanmıştır. Toplanan sigorta primlerinin Siyah Alaca, Simental ve Esmer ırklarında sırasıyla %62, %24 ve %13’ü hasar bedeli çerçevesinde yetiştiriciye geri ödenmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre, Siyah Alaca ırkının yanısıra bölgede henüz yaygın olarak yetiştiriciliği yapılmayan Simental ve Esmer sığır ırklarının da uyumlu olabileceğini ve başarı ile yetiştirilebileceğini söylemek mümkündür.

Anahtar Kelimeler:

İnek Ölüm Oranı, Mecburi Kesim Oranı, Yaşama Gücü, Yavru atma, Süt sığırı

Comparıson of Holstein, Simental and Brown Swiss Cattle in Terms of Insurance Claims Compensation

The aim of this study was to determine the adaptation traits of Holstein, Simental and Brown Swiss cattles raised at the Malatya rural conditions. For this purpose, 30125 data obtained from Holstein, Simental and Brown Swiss cattle between 2012-2015 raised at the Malatya rural conditions. The means for the adaptation characteristics were as follows: the rates of cattle mortality, rate of compulsory slaughter and abortion rate for Holstein cattle were 3.4%, 4.3% and 2.0%, for Simental cattle were 0.9%, 1.1% and 1.3%, and for Brown Swiss cattle were 0.6%, 0.5% and 0.1%, respectively. The rates of calves mortalities up to seven days of ages were 2.2 %, (survival rate 97.8%) for Holstein calves, 1.6% (survival rate 98.4%) for Simental calves, 0.5% (survival rate 99.5%), respectively. Overall, 62%, 24%, and 13% of collected insurance premiums of the Holstein, Simental and Brown Swiss races, respectively. According to the findings, it can be said that, along with Holstein cattle, Simmental and Brown Swiss cattles, which are not yet raised regionally, also can adapt and be raised successfully.

Keywords:

Cattle mortality rate, Compulsory slaughter rate, Survival rate, Abortion rate, Dairy Cattle,

PDF

___

Akbulut, Ö. (1998). Simental Sığırların Türkiye'de Verim Performansı Üzerine Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 29 (1), 43-49.
Akbulut, Ö., Tüzmen, N., Aydin, R. (1993). Erzurum Şartlarında Siyah-Alaca Sığırlarının Verimi: 2. Doğum Ağırlığı ve Yaşama Gücü Özellikleri. Doğa TR. J of Veterinary and Animal Sciences, 17, 193-200.
Anonim, (2015). Hayvancılık İstatistikleri Veri Tabanı, http://tuikapp.tuik.gov.tr/ hayvancilikapp/hayvancilik.zu (Erişim Tarihi: 31.3.2019).
Anonim, (2019). Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018 Yılı Hayvansal Üretim İstatistikleri http://www.tuik.gov.tr/PreTabloArama.do?metod=search&araType=vt(Erişim tarihi: 31.03.2019).
Atay, O., Yener, S. M., Bakır, G., Kaygısız, A. (1996). Ankara Atatürk Orman Çiftliğinde Yetiştirilen Holstein Sığırların Yetiştirme Özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 36 (1), 32-42.
Bakır, G., Çetin, M. (2003). Reyhanlı Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırlarda Döl ve Süt Verim Özellikleri. . J of Veterinary and Animal Sciences, 27, 173-180.
Bilgiç N., Yener S.M. (1999). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Sığırcık İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca İneklerde Bazı Süt Ve Döl Verimi Özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 5(2), 81-84.
Bülbüller Ş. (2000). Van İline İthal Edilen Kültür Irkı Damızlık Sığırların Süt ve Döl Verim Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Ana Bilim Dalı, Van.
El-Tarabany, M. S. (2015). Impact of Stillbirth and Abortion on The Subsequent Fertility and Productivity of Holstein, Brown Swiss and Their Crosses in Subtropics. Tropical Animal Health and Production, 47 (7), 1351-1356.
González-Recio, O., Pérez-Cabal, M. A., Alenda, R. (2004). Economic Value of Female Fertility and İts Relationship With Profit in Spanish Dairy Cattle. Journal of Dairy Science, 87(9), 3053-3061.
González-Recio, O., Alenda, R., Chang, Y. M., Weigel, K. A., Gianola, D. (2006). Selection For Female Fertility Using Censored Fertility Traits and İnvestigation of The Relationship With Milk Production. Journal of Dairy Science, 89(11), 4438-4444.
Hızlı H, Ayaşan T, Asarkaya A, Coşkun MA, Yazgan E (2017). Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde Yetiştirilen Siyah Alaca Buzağılarda Büyüme Performansı ve Yaşama Gücü. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Derg, 7(1), 383-389.
Işık, UE. (2006). Antalya’da Siyah Alaca Irkı İneklerin Damızlıkta Kalma Süresi Ve Sürüden Çıkma Nedenleri Üzerine Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
Karslıoğlu Kara, N., Koyuncu, M., Erdoğan, T. (2010). Siyah Alaca Irkı İneklerde Damızlıkta Kalma Süresi ve Sürüden Çıkarma Nedenleri. Hayvansal Üretim Dergisi, 51(1), 16-20.
Kaya E. (2007). Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü İşletmesi Şartlarında Yetiştirilen Doğu Anadolu Kırmızısı Esmer ve Siyah Alaca Sığırların Yaşama Gücü ve Ömür Uzunluğu Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
Kaygısız, A., Yılmaz, İ., Koşum, S. (2017). Şanlıurfa İlinde Siyah Alaca Irkı Sığırların Yetiştirici Şartlarında Bazı Adaptasyon Özellikleri, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 20(2), 133-136.
Kaygısız, A., Harmandar, A. (2018). Kahramanmaraş İlindeki İki Özel İşletmede Kültür Irkı Sığırların Adaptasyon Düzeylerinin Sigorta Hasar Tazminatı Alma Kriteri Bakımından Karşılaştırılması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(2), 215-219.
Keshavarzi, H., Sadeghi-Sefidmazgi, A., Ghorbani, G., Kowsar, R. (2016). Phenotypic analysis of abortion incidence in Iranian Holstein cows. Iranian Journal of Animal Science 47 (3), 409-419.
Knob, D.A., Alessio, D.R.M., Thaler Neto, A., Mozzaquatro, F.D (2016). Reproductive Performance and Survival of Holstein and Holstein × Simmental Crossbred Cows. Tropical Animal Health and Production, 48 (7), 1409-1413.
Koçak, S., Tekerlı, M., Özbeyaz, C., Demırhan, İ. (2008). Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsünde Yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental Sığırlarda Bazı Verim Özellikleri. Lalahan Hay Araştırma Enstitüsü Dergisi, 48(2), 51-57.
Kopuzlu, S. (2003). Esmer ve Siyah Alaca Sığırların Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü İşletme Şartlarında Süt Verimi, Döl Verimi, Büyüme ve Yaşama Gücü Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
Küçük Baykan, Z. (2016). Avusturya'dan İthal Edilen Simental ve İsviçre Esmeri Sığırların Manisa İli Özel İşletme Koşullarındaki Adaptasyon Kabiliyetlerinin Belirlenmesi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı Zootekni Programı, İstanbul.
Küçük Baykan, Z., Özcan, M. (2017). Determination of Reproduction and Lactation Parameters in the First Production Year of Brown Swiss and Simmental Cows Imported from Austria. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 43 (2), 132-139.
Moussavi, AH. (2008). Days in Milk at Culling in Holstein Dairy Cows. Journal of Animal and Veterinary Advances, 7(1), 89-93.
Orhan, H., Efe, E., Şahin, M (2004). SAS Yazılımı İle İstatistik Yazılımlar. Tuğra Ofset, Isparta, 122 s.
Özçakır, A., Bakır, G. (2003). Tahirova Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Siyah Alaca Sığırların Döl ve Süt Verim Özellikleri: 2. Döl Verim Özellikleri, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 34(3), 223-228.
Özhan, M., Uğur, F., Yanar, M., Tüzemen, N., Akbulut, Ö. (1995). Atatürk Üniversitesi Tarım Işletmesine Almanyadan Ithal Edilen ve Işletmede Yetiştirilen Sarı Alacaların Bazı Verim Özellikleri Yönünden Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 215-222.
Topaloğlu, N., Güneş, H. (2005). İngiltere'deki Siyah-Alaca Sığırların Döl Verimi Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 31(1), 99-118.
Tüzemen, N., Akbulut, Ö., Özhan, M. (1994). Esmer ve Siyah Alaca Sığırların Erzurum Koşullarında Büyüme ve Gelişme Özelliklerinin Karşılaştırılması, Tübitak VHAG-876 Nolu Proje Kesin Raporu, Erzurum, S.23.
Uğur, F., Yanar, M., Özhan, M., Tüzemen, N. (1994). The Reproductive Performance of Simmental Cattle Raised in Eastern Turkey. World Review of Animal Production, 29(3-4), 58-63.
Ünal, N., Ertuğrul, O., Alpan, O.(2001). Growth and Survival of Simmental Calves Reared Outdoors in Individual Hutches. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 25(5), 789-795.
Yaylak, E. (2003). Siyah Alaca İneklerde Sürüden Çıkarılma Nedenleri, Sürü Ömrü Ve Damızlıkta Yararlanma Süresi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2),179-185.