Betül KOLAY, Songül GÜRSOY, Cumali ÖZASLAN, Özlem AVŞAR, İslam Emrah SÜER, Murat KOÇ

Koruyucu toprak işleme yöntemlerinin uygulandığı buğday-mercimek münavebesinde farklı ilaçlama tekniklerinin etkinliğinin belirlenmesi

Bu çalışma, erken ve geç ekim zamanlarında (sonbahar yağışları öncesi ve sonrası), buğday sonrası ekilen kırmızı mercimek bitkisinin ekiminde uygulanan azaltılmış toprak işleme, doğrudan ekim ve geleneksel toprak işlemede kullanılan farklı ilaçlama yöntemlerinin yabancı ot gelişimi ve ilaç kullanım etkinliğinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Diyarbakır ilinde, 2010-2013 yılları arasında, 3 yetiştirme sezonu süresince, tesadüf bloklarında şerit parseller deneme desenine göre yürütülmüştür. Erken ve geç ekim zamanları için ayrı ayrı iki deneme kurulmuştur. Deneme, toprak işleme yöntemlerinin ilk uygulama yılındaki etkisini görmek amacıyla çakılı olmayıp, her yıl farklı bir buğday anızı üzerinde kurulmuştur. Araştırmada verim, yabancı ot yaş ağırlığı, yabancı ot kuru ağırlığı ve ilaç kullanım etkinliği parametreleri incelenmiştir. Çalışma sonucunda, buğday hasadı sonrası yetiştirilen kırmızı mercimek üretiminde, doğrudan ekimde ilk yıl yabancı ot yoğunluğu nedeniyle verim kayıpları yaşandığı, geç ekimde yabancı ot gelişiminin erken ekime göre oldukça düşük olduğu görülmüştür. Erken ekim zamanında en yüksek verim yabancı otların elle toplandığı yöntemden, geç ekim zamanında ise çıkış öncesi + çıkış sonrası ilaçlama ile yalnızca çıkış sonrası ilaçlama yöntemlerinden elde edilmiştir. Erken ekimde geleneksel, geç ekimde geleneksel ve azaltılmış toprak işleme uygulamalarından daha yüksek verim alınmıştır. Sonbahar yağışları sonrası yani geç ekimin yabancı ot yoğunluğunu azaltmada etkili olduğu ve tercih edilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Ayrıca geç ekimde azaltılmış toprak işleme yönteminin oldukça başarılı bir şekilde uygulanabileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Doğrudan ekim, Yabancı ot, Azaltılmış toprak işleme, Ekim zamanı

Determination of the effectiveness of different spraying techniques in wheat-lentil rotation system applied with protected soil tillage methods

The aim of this study was to determine the effect of weed growth and using different spraying methods on reduced soil tillage, no-tillage and conventional soil tillage in early and late sowing periods (before and after autumn rains) in red lentil sowing after wheat. The study was carried out in the randomized block strip-plot / split-block design during the 3 growing seasons between 2010 and 2013 years in Diyarbakır. Two trials were established separately for early and late sowing times. The experiment was established on a different stubble of wheat each year in order to observe the effect of soil tillage methods in the first year of application. In research, crop yield, weed wet weight, weed dry weight and spraying efficiency parameters were examined. As a result of the study, it was observed that yield losses of red lentil cultivation after wheat harvest due to weed density in direct sowing in the first year. Weed density in late sowing was found to be very low compared to early sowing. The highest yield in early sowing time was obtained from the method which weeds were collected by hand, and at late sowing time spraying before emergence+ spraying after emergence and spraying after emergence methods. Higher yields were obtained from conventional soil tillage in early sowing time; conventional soil tillage and reduced soil tillage in late sowing. After autumn rains, it is determined that late sowing is effective in reducing weed density and should be preferred. In addition, it has been seen that reduced tillage method can be applied successfully in late sowing.

Keywords:

No-tillage, Weed, Reduced soil tillage, Sowing date,

PDF

___

Abbott W. S., 1925. A Method of Computing the Effectiveness of an Insecticide, J. Economic Entomology, Volume: 18 Pages: 265-267
Al-Thahabi S.A., Yasin, J. Z., ABU-Irmaileh B. E., Haddad, N. I., Saxena, M. C., 1994. Effect of Weed Removal on Productivity of Chickpea (Cicer arietinum L.) and Lentil (Lens culinaris Med.) in a Mediterranean Environment, Journal of Agronomy and Crop Science, Volume 172, Issue 5, Page:333-341
Altıkat S., 2013. The Effects of Reduced Tillage and Compaction Level on the Red Lentil Yield, Bulgarian Journal of Agricultural Science, 19 (No 5) 2013, 1161-1169
Anonim, 2018. http://www.zmo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=30125&tipi=17& sube=0. Erişim tarihi:13.02.2019
Anonim, 2019a. www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 31.12.2019
Anonim 2019b. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/gaputaem/Belgeler/%C3% A7e%C5%9Fit%20belgeleri/t%C3%BCrk%C3%A7e/mercimek/f%C4%B1rat%2087%20tr.pdf. Erişim tarihi:03.10.2019
Anonim, 2019c. http://www.diyarbakirkulturturizm.gov.tr/TR-56885/iklimi-ve-bitki-ortusu.html, Erişim tarihi: 14.02.2019
Anonim, 2019d. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=A&m=ANKARA
Aykas E., Yalçın H., Çakır E., 2005., Koruyucu Toprak İşleme Yöntemleri ve Doğrudan Ekim, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(3):195-2057
Gürsoy S., Özaslan C., Urğun M., Kolay B., Koç M.,, 2014. Farklı Toprak İşleme Yöntemlerinin Kullanıldığı Mercimek Tarımında Bazı Yabancı Ot Türlerinin Yoğunluğu ile Tane Verimi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi, Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, (1-2):1-13, 2014
Kayan M., Adak M.S., 2006. Effect of soil tillage and weed control methods on weed biomass and yield of lentil (Lens culinaris Medic.), Agronomy and Soil Science, Volume 52, Issue 6, Page:697-704
Kendal E., Tekdal S., Aktaş H., Karaman M., 2012. Bazı Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Diyarbakır ve Adıyaman Sulu Koşullarında Verim ve Kalite Parametreleri Yönünden Karşılaştırılması, Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 26, Sayı 2, Sayfa 1-14
Küçükçongar M., Kan M., Özdemir F., 2014. Doğrudan Ekim Yönteminin Buğday Tarımında Kullanımı ve Çiftçi Görüşlerinin Belirlenmesi: Konya İli Örneği, Bahri Dağdaş Bitkisel Araştırma Dergisi, (1-2):26-35
Marakoğlu T., Çarman K., 2008. Buğday Üretiminde Azaltılmış Toprak İşleme Ve Direk Ekim Uygulamaları, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22 (46): (2008) 73-76
Yasin, J. Z., Al-Thahabi, S., Abu-Irmaileh, B. E., Saxena, M. C., Haddad, N. I. 1995. Chemical weed control in chickpea and lentil. International Journal of Pest Management, Volume 41, Issue 1, Page:60–65