Bazı Gül ve Kuşburnu Türlerinde (Rosa ssp.) Stoma Özellikleri ve Yoğunluğunun Görüntü Analizi Yöntemi ile Belirlenmesi

Stomalar, açılıp kapanma özellikleri ile bitkideki terlemeyi ve gaz değişimini kontrol eden canlı yapılardır. Çoğunlukla yaprakların alt yüzeyinde (hipostomatik) bulunabildikleri gibi bazen üst yüzeyinde (epistomatik) bazen de her iki yüzeyinde (amfistomatik) bulunabilir. Kültür bitkilerinde çeşitlere ve yetişme koşullarına göre bitki-su dengesinin kontrolü açısından stoma sayısı ve yapısının saptanması önemlidir. Bu çalışmada, Van Gölü ekolojisinde yetişen 2 kuşburnu ve 3 gül türünde [Rosa pulverulanta M. Bieb., Rosa canina L., Rosa foetida Herrm., Rosa x damascena Miller ve Rosa x damascena Miller var. semperflorens (Loisel. et Michel) Rowley] stoma özelliklerinin ve birim alandaki stoma yoğunluklarının görüntü analiz yöntemiyle belirlenmesi amaçlanmıştır. İncelenen türlerde stomaların çoğunlukla yaprakların alt yüzeyinde (hipostomatik) olduğu ve ortalama stoma yoğunluğunun 290.21 (R. damascena) ile 130.61 (R. damascena semperflorens) adet mm-2 arasında değiştiği belirlenmişitr. Sonuç olarak stoma eni ve boyu küçüldükçe birim alandaki (mm2) stoma sayısının artma eğiliminde olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Rosa ssp., Yaprak, Görüntü analizi, Stoma

PDF

___

Bristow, J.M., Looi, A.S., 1968. Effect of Carbon Dioxide on the Growth and Morphogenesis of Marsilea. Am. J. Bot, 55: 884-889.
Case, S., 2004. Leaf Stomata as Bio Indicators of Environmental Change. TIEF, Vol:1.
Ciha, A.J., Brun, W.A., 1975. Stomatal Size and Frequency in Soybeans. Crop. Sci., 15(3): 309-313.
Düzenli, S., Ağaoğlu, Y.S., 1992. Vitis vinifera L.'nin Bazı Çeşitlerinde Soma Yoğunluğu Üzerine Yaprak Yaşı ve Yaprak Pozisyonlarının Etkisi. Doğa-Tr. J. Agriculture and Forestry, 16: 63-72.
Lu, Z., Quinones, M.A., Zeiger, E., 1993. Abaxial and Adaxial Stomata from Pima Cotton (Gossypium barbadense L.) Differ in Their Pigment Content and Sensitivity to Light Quality. Plant Cell Environ, 16(7): 851-885.
Neill, R.L., Neill, D.M., Frye, B.F., 1990. Is There a Correlation Between Rainfall Amounts and The Number Of Stomata in Cottonwood Leaves?. American Biology Teacher, 52(1): 48–49.
Retallk, G.J., 2001. 300 Million Year Record of Atmospheric Carbon Dioxide from Fossil Plant Cuticles. Nature, 411: 287-290.
Salisbury, F.B., Ross, C.W., 1985. Plant Physiology. (Third Edition). Wadsworth Publishing Co., Belmont, California, 540p.
Spence, R.D., 1987. The Problem of Variability in Stomatal Responses, Particularly Aperture Variance, to Environmental and Experimental Conditions. New Phytologist, 107(2): 303–315.
Weyers, J.D.B., Travis, A.J., 1981. Selection and Preparation of Leaf Epidermis for Experiments on Stomatal Physiology. Journal of Experimental Botany, 32(4): 837–850.
Weyers, J.D.B., Johansen, L.G., 1985. Accurate Estimation of Stomatal Aperture from Silicone Rubber Impressions. New Phytologist, 101(1): 109–115.
Woodward, F.I., Bazzas, F., 1988. The Responses of Stomata al Density to C02 Partial Pressure. J. Exp. Bot, 39(12): 1771-1781.
Woodward, F.I., 1987. Stomatal Number is Sensitive to İncreases in C02 from Pre-industrial Levels. Nature, 327: 617-618.
Zarinkamar, F., 2001. Foliar Anatomy of the Caryophyllaceae Family in Arasbaran, NW Iran. Iranian J. Bot., 9(1): 93-102.
Zarinkamar, F., 2006. Density, Size and Distribution of Stomata in Different Monocotyledons. Pak. J. Biol. Sci., 9(9): 1650-1659.
Zarinkamar, F., 2007. Stomatal Observations in Dicotyledons Pakistan Journal of Biological Sciences, 10 (2): 199-219.