Nefise EREN ÜNSAL, Mehmet Hanif TÜRKER, Gökhan AKKAYA

Bazı Durum Buğday Çeşitlerinin Kurağa Mukavemet Yönünden Toprak Altı ve Üstü Organlarının İncelenmesi

Bu çalışma, Şanlıurfa’da 2013 – 2014 yetiştirme sezonunda, iki farklı sulama koşulunda (saksılara normal ve kuraklık uygulayarak) yürütülmüş olup, 10 farklı makarnalık buğday çeşidinin, iki farklı gelişme dönemlerinde (Zadoks skalasına göre 30. ve 39. dönem) kurağa mukavemet bakımından toprak altı ve toprak üstü organlarındaki değişim aralıklarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, fide boyu 48.4 -59.7 cm, kök boyu 27.1 -30.4 cm, yeşil aksam yaş ağırlığı 50.6-79.2 g, yeşil aksam kuru ağırlığı 11.8-28.6 g, kök yaş ağırlığı 17.1-40.0 g, kök kuru ağırlığı 7.4-12.9 g ve kök/fide oranı % 0.5-0.9 değerleri arasında bulunmuştur. Bu çalışmada ele alınan tüm özellikler yönünden çeşitler arasında 0.01 seviyesinde önemli farklılıklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Buğday, Kuraklık, Yetişme dönemi, Fide, Kök

Examining the effect of drought stress on above and ground parts of some durum wheat cultivars at different development stages

This study was carried out in Şanlıurfa, 2013-2014 growing season by applying two different irrigation methods (using normal and drought stressed in pots) and the aim of the study was to examine the time changes on above and ground parts of drought resistant related characters in 10 different durum wheat cultivars at two different development stages (based on Zadoks scale of 30 and 39th periods). In the study, the following results were obtained: seedling height ranged from 48.4 -59.7 cm, root length from 27.1 -30.4 cm, above biomass weight from 50.6-79.2 g , above biomass dry weight from 11.8-28.6 g, root weight from 17.1-40.0 g, root dry weight from 7.4-12.9 g and root/seedling ratio from 0.5-0.9 %. All of the characters examined in this study were statistically significant (P<0.01).

Keywords:

Wheat, Drought, Growing period, Seedling, Root,

PDF

___

Blake, N.K., Lanning, S.P., Martin, J.M., Sherman, J.D. & Talbert, L.E. (2007). Relationship of flag leaf characteristics to economically important traits in two spring wheat crosses. Crop Science 47: 491-494.
Clarke, J.M. (1982). Use of physiological and morphological traits in breeding programmes to improve drought resistance of cereals. Drought Tolerance in Winter Cereals. Proceed of an Int. Workshop 27-31 October Capri, Italy.
Dhanda, S.S., Sethi, G.S. & Behl, R.K. (2004). Indices of drought tolerance in wheat genotypes at early stages of plant growth. Agronomy & Crop Science 190: 6-12.
Ehdaie, B., Alloushb, G. A., Madorec, M. A. & Waines, J. G. (2006). Genotypic variation for stem reserves and mobilization in wheat. I. Postanthesis Changes in Internode Dry Matter. Crop Science, 46: 735-746.
Göksoy A.T. & Turan Z.M. (1991). Kuraklığın bitki fizyolojisi ve morfolojisi üzerine etkileri. U.Ü.Z.F. Dergisi, 8: 189-199.
Gregory, P.J. & Brown, S.C. (1987). Roots and their role in water uptake and drought resistance. Drought Resistance in Plants: 165-178, Meeting Held in Amalii,19 Lo 23 October 1986, Belgium.
Gupta, N.K., Gupta, S. & Kumar, A. (2001). Effect of water stress on physiological attributes and their relationship with growth and yield of wheat cultivars at different stages. Crop Science, 41: 1390-1395.
Khakwani, A., Dennett M.D. & Munir M. (2011). Drought tolerance screening of wheat varieties by inducing water stress conditions. Songklanakarin J. Sci. Technol., 33 (2), 135-142.
Kodaş, R., Şengül, N., Avci. M. & Akçelik. E. (2015). Farklı organik uygulamalarin ekmeklik buğday çeşitlerinin verim ve verim öğeleri üzerine etkilerinin belirlenmesi . Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 19(3): 162-171.
Kozlowski, T.T. & Pallardy, S.G. (1997). Physiology of Woody Plants, Academic Press, San Diego.
Larbi, A. & Mekliche, A. (2004). Relative water content (RWC) and leaf senescence as screening tools for drought tolerance in wheat. (Ed: Cantero-Martínez C. & Gabiña D.). Mediterranean rainfed agriculture: Strategies for sustainability CIHEAM, 2004: 193-196, Zaragoza.
Saidi, A., Ookawa, T., Motobayashi, T. & Hirasawa, T. (2008). Effects of soil moisture conditions before heading on growth of wheat plants under drought conditions in the ripening stage: Insufficient soil moisture conditions before heading render wheat plants more resistant to drought to ripening. Plant Prod. Science, 11: 403-411.
Shamsi, K. & Kobraee, S. (2011). Bread wheat production under drought stress conditions. Annals of Biological Research, 2(3): 352-358.
Tonk, F.A., İlker, E. & Tosun, M. (2009). Kurağa dayanıklı buğday genotiplerinin geliştirilmesinde moleküler markörlerin kullanımı, s01.ö m nbv0063. 406-410. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi.
Ünsal, E. N. (2012). Bazı ekmeklik ve makarnalik buğday çeşitlerinde farklı azot ve fosfor dozlarının verim ve bazı verim unsurlarına etkilerinin saptanması üzerine araştırmalar Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 16(1): 37-47.