Erdal ÇAÇAN, Kağan KÖKTEN, Mahmut KAPLAN, Hava Şeyma YILMAZ

Bazı Adi Fiğ Hat ve Çeşitlerinin (Vicia sativa L.) Ot Verimi ve Ot Kalitesi Açısından Değerlendirilmesi

Bu çalışma, bazı adi fiğ hat ve çeşitlerinin ot verimi ve ot kalitesinin belirlenmesi amacıyla 2014-2015 yılları arasında iki yıl süreyle yürütülmüştür. Çalışmada materyal olarak 22 adet adi fiğ hat ve çeşidi kullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada; bitki boyu, yeşil ot verimi, kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ham kül, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF), nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF), sindirilebilir kuru madde (SKM), kuru madde tüketimi (KMT) ve nispi yem değerlerine (NYD) ilişkin veriler ele alınmıştır. Araştırma sonucunda; bitki boyu 31.7-46.9 cm, yeşil ot verimi 447.0-872.4 kg da-1, kuru ot verimi 122.8-227.4 kg da-1, ham protein oranı %14.2-20.0, ham protein verimi 21.2-37.3 kg da-1, ham kül %10.3-13.9, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF) %27.2-35.5, nötral deterjanda çözünmeyen lif (NDF) %34.8-45.0, sindirilebilir kuru madde (SKM) %61.2-67.7, kuru madde tüketimi (KMT) %2.68-3.54 ve nispi yem değeri (NYD) 129.6-184.0 arasında değişmiştir. Bu parametreler açısından; Toplesa, Uludağ ve Dicle çeşitlerinin üstün özellikler göstererek öne çıktığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

ADF, NDF, NYD, Ham Protein

PDF

___

Açıkgöz, E., 2011. Yem Bitkileri Yetiştiriciliği. Süt Hayvancılığı, Eğitim Merkezi Yayınları Hayvancılık Serisi.
Anonim, 2016. Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara.
AOAC, 1990. Association of Official Analytical Chemists. Official Method of Analysis. 15th.ed. Washington, DC. USA. pp.66-88.
Babat, S., Anlarsal A.E., 2011. Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Ç.Ü. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 26(3): 37-46.
Çil, A., Çil, A.N., Yücel, C., 2006. Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Hatlarının Harran Ovası Koşullarına Adaptasyonu. Harran Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 10(1/2): 53-61.
Gül, İ., Gül Dumlu, Z., Tan, M., 2015. Yerli Fiğ (Vicia sativa L.)’de Kimyasal Gübre, Ahır Gübresi ve Bazı Toprak Düzenleyicilerin Ot ve Tohum Verimine Etkileri. Iğdır Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1): 65-72.
Er, C., Başalma, D., Ekiz, H., Sancak, C., 2011. Tarla Bitkileri-II. T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No:2254.
Erdurmuş, C., Çeçen, S., Yücel, C., 2010. Antalya Koşullarında Bazı Yaygın Fiğ (Vicia sativa) Hat ve Çeşitlerinin Verim ve Verim Özelliklerinin Belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(1): 53-60.
Güzeloğulları, E., Albayrak, S., 2016. Isparta Ekolojik Koşullarında Farklı Ekim ve Hasat Zamanlarının Bazı Fiğ (Vicia spp.) Türlerinin Ot Verim ve Kalitesi Üzerine Etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(2): 158-165.
Kaplan, M., 2013. Yaygın Fiğ (Vicia sativa L.) Genotiplerinde Hasat Zamanının Ot Verim ve Kalitesine Etkisi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 29(1): 76-80.
Karaman, M.R., 2012. Bitki Besleme. Gübretaş Rehber Kitaplar Dizisi:2. Editör: Zengin, M., Toprak ve Bitki Analiz Sonuçlarının Yorumlanmasında Temel İlkeler (Bölüm 12), Sayfa: 874.
Kalaycı, M., 2005. Örneklerle Jump Kullanımı ve Tarımsal Araştırma İçin Varyans Analiz Modelleri. Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, Yayın No:21.
Kiraz Bozkurt, A., 2011. Determination of Relative Feed Value of Some Legume Hays Harvested at Flowering Stage. Asian Journal of Animal and Veterinary Advances, 6(5): 525-530.
Kökten, K., 2011. Bingöl Ekolojik Koşullarında Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Hat ve Çeşitlerinde Tohum Verimi ve Bazı Tarımsal Özelliklerin Belirlenmesi. Bingöl Üniversitesi Fen Bil. Dergisi, 1(2):81-85.
Morrison, J.A., 2003. Hay and Pasture Management, Chapter 6. Illinois Agronomy Handbook, p.72.
Seydoşoğlu, S., 2014. Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Bazı Yaygın Fiğ (Vicia sativa L.) Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurlarının Belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, (2014)1: 117-227.
Sezen, Y., 1995. Gübreler ve Gübreleme. Atatürk Üniversitesi Yayınları No:679, Ziraat Fakültesi Yayınları No:303, Erzurum, s.15.
Temel, S., Keskin, B., Yıldız, V., Kır, A.E., 2015. Iğdır Ovası Taban Koşullarında Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Çeşitlerinin Ot Verimi ve Kalite Özelliklerinin İncelenmesi. Iğdır Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(3): 67-76.
Turgut, L., Yanar, M., Kaya, A., 2006. Farklı Olgunluk Dönemlerinde Hasat Edilen Bazı Fiğ Türlerinin Ham Besin Maddeleri İçeriği ve Bunların in situ Rumen Parçalanabilirlikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 37(2): 181-186.
Van Soest, P. J., Robertson, J. B., Lewis, B. A., 1991. Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. J. Dairy Sci., 74: pp.3583-3597.
Yılmaz, M.F., Erol, A., 2015. Bazı Fiğ (Vicia sativa L.) Genotiplerinde Biyolojik Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 2(2): 142-151.
Yolcu, H., 2011. The Effects of Some Organic and Chemical Fertilizer Applications on Yield, Morphology, Quality and Mineral Content of Common Vetch (Vicia Sativa L.). Turkish Journal of Field Crops, 16(2): 197-202.
Yücel, C., Avcı, M., Yücel, H., Çınar, S., 2004. Çukurova Taban Koşullarında Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Hat ve Çeşitlerinin Ot Verimi ve Kalitesi İle İlişkili Özelliklerin Saptanması. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 13 (1/2).
Yücel, C., Çil, A., Çil, A.N., 2006. Harran Ovası Koşullarında Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Çeşit ve Hatlarının Ot ve Tane Verimlerinin Saptanması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(1/2): 63-71.
Yücel, C., Ayaşan, T., 2010. Çukurova Koşullarında Yetiştirilen Bazı Yaygın Fiğ (Vicia sativa L) Çeşitlerinin İn Vitro Yem Sindirilebilirliği Üzerine Farklı İnkubasyon Zamanlarının Etkisi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 1-8.
Yücel, C., Sayar, M.S., Yücel, H., 2012. Diyarbakır Koşullarında Yaygın Fiğ (Vicia sativa L.) Genotiplerinin Ot Kalitesi İle İlgili Bazı Özelliklerin Saptanması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(2): 45-54.
Yücel, C., Avcı, M., Kılıçalp, N., Gültekin, R., 2013. Çukurova Şartlarında Bazı Adi Fiğ (Vicia sativa L.) Hatlarının Ot Verimi ve Ot Kalitesi Bakımından Değerlendirilmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 28(3): 134-140.
Yücel, C., Yücel, D., Akkaya, M.R., Anlarsal, A.E., 2014. Bazı Ümitvar Yaygın Fiğ (Vicia sativa L.) Genotiplerinde Kalite Özellikleri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 17(1): 8-14.