Ağrı İlinde Hububat Alanlarında Zararlı Süne, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae) ve Yumurta Parazitoiti Trissolcus grandis (Thomson 1861) (Hymenoptera: Scelionidae)’in Yayılış Alanları

Bu çalışma, Ağrı ili hububat alanlarında zararlı Eurygaster (Süne) türleri (Hemiptera: Scutelleridae) ile yumurta parazitoitlerinin tespiti ve yayılış alanlarının belirlenmesi amacıyla 2012-2014 yılarında yürütülmüştür. Süne türleri ve parazitoitlerinin belirlenmesi amacıyla hububat ekili alanlarda gözle inceleme metodu uygulanmıştır. Sürveylerde ergin dönemdeki süne ve yumurta paketlerinden örnekler alınarak laboratuvara getirilmiştir. Laboratuvarda kültüre alınan yumurta paketlerinden parazitoitler elde edilmiştir. Sürveyler amaca uygun olarak vejatasyon denemi boyunca düzensiz aralıklarla (15-30 gün) araziye gidilerek gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda hububat alanlarında sadece E. integriceps Puton 1881 türü belirlenirken bu türün yumurta parazitoiti olarak Trissolcus grandis (Thomson 1861) (Hymenoptera: Scelionidae) türü belirlenmiştir. Ayrıca E. integriceps ve yumurta parazitoiti olan T. grandis’in il genelindeki yayılış alanları çalışma sonucunda tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Eurygaster integriceps, Trissolcus grandis, Süne, Hububat, Ağrı

PDF

___

Akıncı, A.R. Soysal, A., 1992. Trakya bölgesinde süne (Eurygaster spp.)'nin yumurta parazitoitleri ve etkinlikleri üzerinde araştırmalar. Uluslararası Entegre Zirai Mücadele Sempozyumu (15-17 Ekim 1992, İzmir) Bildirileri, 258s.
Anonim, 2008. Zirai mücadele teknik talimatları. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Cilt:1, 283 s., Ankara.
Anonim, 2016. Hububat Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, 1-45 s, Ankara.
Brown, E.S., 1962. Notes on parasites of Pentatomidae and Scutelleridae (Hemiptera) in Middle East Countries, with observations on biological control. Bulletin of Entomology Research, 53: 241–256.
Dikyar, R., 1981. Biology and control of Aelia rostrata in cental Anatolia. Bulletin Organisation Europeenne et Mediterraneenne pour la Protection des plantes, 11 (2): 39-41.
FAO, 2014. Statistical data of FAO. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC Access date: 21.03.2017
Gözüaçık, C., Yiğit, A., 2012. Süne, Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae) yumurta parazitoiti, Trissolcus semistriatus Nees (Hymenoptera: Scelionidae)’un konukçu tercihleri. Türkiye Biyolojik Mücadele Dergisi, 3 (2): 145-156.
Gözüaçık, C., Yiğit, A., 2016. The alternative hosts of Trissolcus species, egg parasitoids of sunn pest and host-parazitoid interactions in South Eastern Anatolia Region, Turkey. Journal of Agricultural, Food and Environmental Sciences, 67: 68-74.
Kılıç, A.U., Çatalpınar, A., Adıgüzel, N., 1980. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Süne (Eurygaster integriceps Put.) üzerinde entegre mücadele imkanlarının araştırılması. Diyarbakır Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yayınları, 14 s.
Koçak, E., Kılınçer, N., 2001. Türkiye Süne [Eurygaster spp. (Hem.:Scutelleridae)] yumurta parazitoidi Trissolcus (Hym.:Scelionidae) türleri. Bitki Koruma Bülteni, 41 (3-4): 167-181.
Koçak, E., Kılınçer, N., 2002. The taxonomy and morphology of Trissolcus spp. (Hymenoptera: Scelionidae) parasitoids on the eggs of Sunn pest (Eurygaster spp., Scutelleridae, Hemiptera), across Turkey. Eggs Parasitoids 6th International Symposium, (15-18 September, Perugia, Italy), p 38.
Koçak, E., Bilginturan, S., Kaya, E., Gözüaçık, C., Babaroğlu, N. İslamoğlu, M., Çetin, G., Tülek, A., 2014. Türkiye hububat alanlarındaki süne (Eurygaster spp.) türlerinin dağılımı, 115 s. Türkiye V. Bitki Koruma Kongresi (3-5 Şubat 2014, Antalya) Bildirileri, 399 s.
Kodan, M., Gürkan, M.O., 2000. Dondurulmuş Dolycoris baccarum L. (Hemiptera: Pentatomidae) yumurtalarında Trissolcus grandis Thomson (Hymenoptera: Scelionidae)'in gelişmesi, 305-315 s. Türkiye IV. Entomoloji Kongresi (12-15 Eylül 2000, Aydın) 569 s.
Melan, K., 1994. Trakya bölgesinde süne türleri ve süne yumurta parazitoitleri, 147-154 s. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi (25-28 Ocak 1994, İzmir).
Memişoğlu, H., Özer, M., 1994. Ankara ilinde Avrupa sünesi (Eurygaster maura L., (Hemiptera: Scutelleridae)'nin doğal düşmanları ve etkinlikleri, 175-186 s. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi (25-28 Ocak 1994, İzmir).
Öncüer, C., Kıvan, M., 1995. Tekirdağ ve çevresinde Eurygaster (Het.: Scutelleridae) türleri, tanımları, yayılışları ve bunlardan Eurygaster integriceps Put.’in biyolojisi ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Türkiye Tarım ve Orman Dergisi, 19 (4): 223- 230.
Salis, L., Goula, M., Valero, J., Gordún, E. 2010. Prolamin proteins alteration in durum wheat by species of the genus Eurygaster and Aelia (Insecta, Hemiptera). Spanish Journal of Agricultural Research, 8 (1): 82-90.
Samin, N., Shojaı, M., Asgari, S., Ghahari, H., Koçak, E., 2010. Sunn pest (Eurygaster integriceps Puton, Hemiptera: Scutelleridae) and its Scelionid (Hymenoptera: Scelionidae) and Tachinid (Diptera: Tachinidae) parasitoids in Iran. Linzer Biol. Beitr., 42 (2): 1421-1435.
Şimşek, N., Sezer A.C., 1985. Hatay ilinde buğdayda Süne (Eurygaster integriceps Put.)'nin yumurta ve nimf popülasyonu ile zararı üzerinde ön çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 25 (1-2): 30-48.
Şimşek, Z., Yılmaz, T., Yaşarakıncı, N., 1994. Güneydoğu Anadolu bölgesinde süne (Eurygaster integriceps Put.) ile yumurta parazitoiti (Trissolcus semistriatus Nees)’nin populasyon gelişmeleri üzerinde araştırmalar, 165-175 s. Türkiye III. Biyolojik Mücadele Kongresi (25- 28 Ocak 1994, İzmir).
Tarla, Ş., Doğanlar, M. 1999. Hatay ilinde süne, Eurygaster integriceps Put. (Hemiptera: Scutelleridae) yumurta parazitoitleri, bunlara alternatif konukçu olan pentatomid türleri ve bu türlerin konukçu bitkileri, 97-106 s. Türkiye IV. Biyolojik Mücadele Kongresi (26-29 Ocak, Adana), 633 s.
TÜİK, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu verileri. http://rapory.tuik.gov.tr/21-03-2017-10:11:52-16704249092073753848729461131.html? Erişim tarihi: 21.03.2017
Waage, J.K., 1998. Prospects for augmentation of egg parasitoids for management of sunn pest, Eurygaster integriceps and related species. Integrated Sunn Pest Control. Ankara Plant Protection Central Research Institute (6-9 January 1998, Ankara).
Yüksel, M. l968. Güney & Güneydoğu Anadolu’da süne (Eurygaster integriceps Put.)'nin yayılışı, biyolojisi, ekolojisi, epidemiyolojisi ve zararı üzerinde araştırmalar. T.C. Tarım Bakanlığı, Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları No: 46, Teknik Bülten, Ankara, 255 s.