Mütekellimîn ve Sûfîyyenin Ehl-i Hadîse Yönelttiği Tenkitlerin Değeri Üzerine

Bazı farklı grup ve topluluklar Hz. Peygamber’in hadislerini toplayan ve onları hadismusannefâtında kaydeden ve kaybolmaktan koruyan râvîleri tenkit etmişlerdir. Çelişkili vezayıf rivâyetler nakletmek, yeterli dilbilgisine sahip olmamak, ibadetleri ve Kur’ân’ı Kerîm’iihmal etmek, dedikodu ile meşgul olmak, bilgileri ile övünmek, dünyevî çıkarların peşindekoşmak ve hadisleri anlamamak râvîlere yönelik tenkitler arasındadır. Fakat bu tenkitlerbütün râvîler için geçerli değildir. Zira bütün râvîleri itham altında bırakmak doğru birtutum değildir ve bilimsel tavırla da örtüşmez. Râvîlerin bütün faaliyetleri Müslümanlara,hadislere uyarak daha iyi birer Müslüman olmaları için gerekli bilgileri temin etme amacınamatuftur. Tarihin şahitlik ettiği üzere râvîler, İslâm dünyasının muhtelif bölgelerinedağılmış hadisleri tedvîn etmek ve sahîh olanları tespit etmek için rivâyetleri ayıklamaksuretiyle görevlerini ifa etmişlerdir. Kimsenin bu çalışmaları görmezden gelmeye hakkıyoktur. Müslümanların, Hz. Peygamber’in hayatının detayları hakkında bilgileri şüphesizİslâm’ı anlamaya yardımcı olmaktadır ve râvîlerin bu hizmette rolü büyüktür.

___

  • Hadis Tetkikleri Dergisi, (HTD), XI/1, 2013.