İbn Mâce’nin Otorite Kazanma Süreci: Kütüb-i sitte’nin Teşekkül Sürecinde Güvenilirlik ya da Kullanışlılık (Jonathan AC BROWN)

Sünnî İslam’da, altı temel hadis kitabının [Kütüb-i sitte]*** sahip olduğu otorite,Peygamber Sünnetinin temsilcileri olarak güvenilirlikleri üzerindeki ilmî ittifaktankaynaklanır. Kütüb-i sitte’den biri olan İbn Mâce’nin Sünen’i ise ilginç bir istisna arz eder. Onbirinci asrın sonları itibariyle Kütüb-i sitte’nin bir parçası kabul edilmesine rağmen, ihtivaettiği çok sayıda güvenilmez hadis nedeniyle Sünnî ilim adamları tarafından devamlı veşiddetli bir şekilde tenkit edilmiştir. Süneni İbn Mâce’nin bu tenkitlere karşın sahip olduğuyerleşik statüsü hususundaki izah, temel hadis kaynaklarının yalnızca sıhhati değilkullanışlılığı da esas aldığını tasdik etmeyi gerektirir. Bu kitaplar, tedavüldeki sayısız hadisikullanışlı bir şekle [girecek biçimde] tahdit etme imkanı sağlar. Nitekim Süneni İbn Mâce debu temel hadis kitapları bünyesine diğer altı kitapta bulunmayan çok sayıda hadis ilaveetmiştir. Bizzat Sünnî ilim adamları Kütüb-i sitte’de, İbn Mâce’nin Sünen’i örneğinde,kullanışlılığın sıhhatten baskın geldiğini kabul eder.

___

  • Hadis Tetkikleri Dergisi, (HTD), XI/1, 2013.