Hadis Usûlünde Rivâyetlerin Kaynağının Tespiti Meselesi

Erken dönemden itibaren nakledilen bütün rivâyetler için hadis, sünnet, haber ve eserkavramları kullanılmış ve bunların kapsamına nelerin dâhil olduğuna dair farklı görüşler ilerisürülmüştür. Zamanla rivâyetlerin kime ait olduğunu belirtmek için merfû, mevkūf ve maktûterimleri kullanılmasına rağmen, bir kısım rivâyetlerin nakilleri esnasında açık bir şekildekimseye nispet edilmemesi nedeniyle bunların kaynağı hakkında farklı görüşler ortaya çıkmışve bazı rivâyetlerin merfû mu, yoksa mevkūf mu olduğu tartışılmıştır. Bu tartışmaları ortadankaldırmak için ise merfû ve mevkūf arasında yeni bir kavram arayışı başlamış ve bu tarzrivâyetler için kullanılan hükmen merfû terimi zamanla yaygınlık kazanmıştır.

___

  • Hadis Tetkikleri Dergisi, (HTD), VI/2, 2008.