Bir Hadisin Hz. Peygambere’e Ait Olup Olmadığını Belirlemede ‘Fıtrat’ Kriterinin Kullanımı Üzerine

Hadis İlminin ilgilendiği en önemli hususlardan biri; bir hadisin gerçekten Hz. Peygamber’eait olup olmadığını tesbit etmektir. Bu amaçla, genel anlamda, iki metottan istifadeedilir. Bunlardan biri sened (al-sanad) tenkidi, diğeri ise metin (al-matn) tenkididir. Buçalışmada, klasik kaynakların ‘metin tenkidi’ kriterleri arasında olduğuna işaret ettiği, ancakhakkında yeterli bilgi sunmadığı ‘fıtrat’ ölçüsü araştırılmıştır. Konuyla ilgili genel çerçeveninsunulduğu girişten sonra, asıl konu üç başlık altında sunulmuştur. Bunlardan birinde, âyet vehadisler ışığında ‘fıtrat’ kavramı incelenmiş, diğerinde; ‘temiz fıtrat’ ölçüsünden hareketle birhadisin sıhhati hakkında karar verebilme imkânı tartışılmış, son aşamada da, bir hadisinsıhhatini belirlemede, ‘temiz fıtrat’ yerine ‘fıtrî özellikler’in ölçü olarak kabul edilmesinindaha uygun olacağı savunulmuştur.

___

  • Hadis Tetkikleri Dergisi, (HTD), VI/1, 2008.