Abdürrezzâk b. Hemmâm ve Musannef’i

İslâm dininin temel kaynaklarından biri olan hadislerin sıhhatini tespit etmek için isnad ve metin analizinin gerekliliği sabit olmakla birlikte, Hz. Peygamber dönemine yakın bir tarihte yazılmış olması da bir eserin diğerleri üzerine tercihine sebep olmaktadır. Hz. Peygamber’den sonraki dönemlerde ortaya çıkan gerek sosyal gerekse siyasal olayların ve kültürel farklılaşmalarındinî anlayışa etki etmiş olması, Hz. Peygamber ve onun dönemine yakın zamanda yazılan eserlerin kıymetini bir kat daha artırmış ve İslâm’ın ilk asırlarda nasıl anlaşıldığı/yaşandığı oldukça önem arz eder hale gelmiştir. Bir hadisin tahricinde kronolojik sıranın gözetilmesiyle de zaten, o hadisin rivâyet esnasında geçirmiş olduğu değişim -varsa- neticesinde hâsıl olan farklılıkların tespiti amaçlanmaktadır. Bu nedenle araştırmalarda mümkün olan en eski esere ulaşmak önemli görülmekte, ulaşılan yazılı eserin yazımının kadîmliğiyle doğru orantılı olarak eserin değeri artmaktadır. Ne var ki hiç de azımsanmayacak sayıda eser, günümüze ulaşma şansını yakalayamamış, bir kısmı da hâlâ bir yerlerde keşfedilmeyi beklemektedir.

___

  • Hadis Tetkikleri Dergisi, 2016, XIV/2.