Türkiye’ye Farklı Ülkelerden Göç Etmiş Kadınların Sağlık Hizmetlerine Erişimi Üzerine Nitel Bir Alan Araştırması

Türkiye’de yaşayan kadın göçmenlerin sağlık hizmetlerine erişimlerini, insan hakları, sağlık hakkı ve kadın hakları temelinde inceleyen bu araştırmanın temel amacı, Türkiye’ye çeşitli ülkelerden, değişik sebeplerle göç etmiş, farklı göçmenlik statüleri bulunan ve farklı sektörlerde istihdam edilen veya edilmeyen kadınların, sağlık durumları ve mevcut sağlık hizmetlerine erişim düzeylerinin tespit edilmesidir. Bu amaç çerçevesinde konunun öznesi olan göçmen kadınlarla yüz-yüze, yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. 18 farklı ülkeden toplam 41 kadın göçmenle görüşülmüş; verilere NVivo nitel analiz programı vasıtasıyla tematik analiz uygulanmıştır. Araştırma bulgularında, kadınların özellikle dil engeli, haklarını veya kullanma yollarını yeterince bilmeme, sağlık kuruluşlarında karşılaşılan, din, ırk ve cinsiyet temelli olumsuz tutumlar ve sigorta ile ilgili tutarsız uygulamalar gibi sebeplerle sağlık sorunlarını çözmekte sorunlar yaşadığı görülmüştür. Kadın göçmenlerin, kadın olmalarından ötürü yaşadıkları özgül deneyimleri, özellikle kendilerinin yanı sıra çocuk, eş ve ebeveyn gibi aile bireylerinin sağlığı için de çözüm yolları arayan aktörler konumunda olmalarıyla ve cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakları bakımından karşılaşılan sorunlarla ilişkilendirilerek ele alınmıştır. Bu noktada göçün toplumsal cinsiyetlendirilmiş boyutu, sağlık hakkı odağında ortaya konmuştur. Bulunan çözüm yolları içerisinde ulus-ötesi ağlar ile sivil toplum desteği tartışılmıştır. 

A Qualitative Research on Access to Healthcare Services about Immigrant Women, who comes from different countries to Turkey

The aim of this research is to examine immigrant women who have migrated to Turkey for diverse reasons and have different immigrant statuses, whether employed in various sectors or unemployed, in terms of their access to health services, human rights and women’s rights. For this purpose, face to face, semi-structured interviews were conducted with immigrant women who are the subject of the issue. Our participants were forty-one women, coming from 18 different countries, the sampling had a specific purpose and was conducted theoretically. Data were analysed using the NVivo software, creating ‘analytic’ and ‘thematic’ codes; and constantly checking coding consistency. The findings of the research showed that these women had problems solving their health issues due to the language barrier, not knowing their rights or how to use them, the negative attitudes they faced based on religion, race and gender and inconsistent insurance practices at medical centres. The gender specific experiences of these immigrant women were handled in relation to their condition of being the main healthcare providers in the family or household and the problems related to sexual and reproductive health rights. Moreover, the gender aspect of migration, has been put forward in terms of the right to healthcare. The support of transnational networks and non-governmental organizations were discussed among the solutions that have been found. 

___

  • Ağartan, Tuba İnci. (2012). Toplumsal Cinsiyet ve Sağlık Reformu: Politikalar ve Etkileri. Saniye Dedeoğlu ve A. Y. Elveren (Ed.), Türkiye’de Refah Devleti ve Kadın içinde (ss. 251-279). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
  • Akalın, Ayşe, Emel. (2014). Türkiye’de Ev Hizmetlerinde Çalışan Göçmen Kadınların Toplumsal ve İktisadi Varoluş Stratejileri Üzerine Sosyolojik Bir Analiz, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Barbaros, Hülya. (2009). Düzensiz Göç Sürecinde Kadın Göçmenler: İstanbul’dan Bir Kesit, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Blaikie, Norman. (2007). Approaches to Social Enquiry. Cambridge: Polity Press.
  • Brooks, Abigail. (2007). Feminist Standpoint Epistemology: Building Knowledge and Empowerment Through Women’s Lived Experiences, S.N. Hesse-Biber ve P.L. Leavy (Ed.), Feminist Research Practice içinde (ss. 53-82), CA: Sage Publications.
  • Çelik, Nihal. (2005). Immigrant Domestic Women Workers in Ankara and İstanbul. YayınlanmamışYüksek Lisans Tezi, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
  • Çoban, Barış ve Özarslan, Zeynep. (2003). Söylem ve İdeoloji, İstanbul: Su Yayınevi.
  • Crenshaw, Kimberle. (1997). Intersectionaliy and identity politics: learning from violence against women of color. M.L. Shanley ve U. Narayan (Ed.), Reconstructing Political Theory: Feminist Perspectives içinde (ss.178-193). Cambridge: Polity Press.
  • Erdem, Ziya, ve Şahin, Levent. (2008). Ev Hizmetlerinde Yabancı İşgücü İstihdamı, Kamu-İş, 10, 2: 43-78.
  • Etiler, Nilay, ve Lordoğlu, Kuvvet. (2010). Göçmenlerin Sağlık Sorunları: Ev Hizmetlerinde Bir Alan Araştırması, Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu II Bildiriler, Petrol-İş Yayını,113: 93-118.
  • Ginsberg, Pauline E. ve MERTENS, Donna M. (2009). Frontiers in Social Research Ethics: Fertile Ground for Evolution, D.M. Mertens ve P.E. Ginsberg (Ed.), The Handbook of Social Research Ethics içinde (ss. 580-613 ). Los Angeles: Sage Publications.
  • Grbich, Carol. (1999). Qualitative Research in Health, Australia: Allen & Unwin Ltd, St.Leonards.
  • Guba, Egon G. ve Lincoln, Ynonna S. (1994). Competing Paradigms in Qualitative Research, N.K. Denzin ve Y.S. Lincoln (Ed.), Handbook of Qualitative Research içinde (ss. 105-117), London: Sage Publications.
  • Hassoy, Hür. ve Davas Aslı. (2010). Kaçak Göçmenler ve Sağlık, Toplum ve Hekim Dergisi, 25, 4: 296-308.
  • Holliday, Adrian. (2007). Doing & Writing Qualitative Research, London: Sage Publications.
  • MacQueen, KM., McLellan, E. Kay, K. and Milstein, B. (1998). Codebook Development for Team-Based Qualitative Research, Cultural Anthropology Methods, 10, 2: 31-36.
  • Mason, Jennifer. (2002). Qualitative Researching, U. K. :University of Manchester.
  • Mıles, Matthew B. ve Huberman, Michael. (2002). The Qualitative Researcher’s Companion, London: Sage Publications.
  • Miller, Tina ve Bell, Linda. (2005). Consenting to what? Issues of Access, Gate-Keeping and ‘Informed Consent’, T. Miller, M. Birch, M. Mauthner ve J. Jessop (Ed.), Ethics in Qualitative Research içinde (ss: 53-69), London: Sage Publications.
  • Richards, Lyn. (2005). Handling Qualitative Data: A Pratical Guide, London: Sage Publications.
  • Üstübici, Ayşen. (2011). Türkiye’ye Yönelik Kadın Göçü: Seks işçileri ve Ev İçi Hizmetlilerin Kişisel Güvenlik Sorunlarını İlişkilendirmek, Kişisel Güvenlik Sorunlarını İlişkilendirmek”, https://ku.academia.edu/AysenUstubici/Papers
  • World Health Organızatıon. (2008). Office Of The United Nations High Commissioner For Human Rights. The Right to Health, Fact Sheet No. 31, Geneva.
  • Young, Iris Marion. (1997). Socialist Feminism and the Limits of Dual Systems Theory, R. Hennessy ve C. Ingraham (Ed.), Materialist Feminist: A Reader in Class, Difference and Women’s Lives içinde (ss. 95-106), New York: Routhledge.
  • Zimmerman Catthy, Kıss Ligia Ve Hossaın Mazeda. (2011). Migration and Health: A Framework for 21st Century Policy-Making, Plos/Medicine A Peer-Reviewed Open Access Journal, 8(5): e1001034.. 10.1371/journal.pmed.1001034, Published online May 24, 2011.