Etik ve Sosyal Sorumluluk Konulu Bildirilerin Bibliyometrisi: Ulusal Turizm Kongreleri Örneği (2009-2017)

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’deki Ulusal Turizm Kongrelerinde “etik” ve “sosyal sorumluluk” konuları ile ilgili yayınlanan bildirilerin bibliyometrik olarak değerlendirilmesidir. Araştırmanın evrenini, 2009-2017 yılları arasında düzenlenen dokuz ayrı Ulusal Turizm Kongresi bildiri kitaplarında yer alan bildirilerden, araştırma başlığı veya anahtar kelimeler arasında “etik” veya “sosyal sorumluluk” kelimelerini içeren çalışmalar oluşturmaktadır. Nitel olarak tasarlanan bu araştırmada verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı analiz yöntemi benimsenmiştir. Tespit edilen bildiriler sıklık ve yüzde analizlerine tabi tutularak incelenmiştir. Araştırma sonucunda etik ve sosyal sorumluluk alanında yazılan bildirilerin kongrelerdeki sayısının 16 olduğu ve temsil oranının %1,8 ile çok düşük düzeyde kaldığı tespit edilmiştir. Bildirilerin 38 farklı yazar tarafından ele alındığı ve bildiri başına ortalama 2,4 yazar düştüğü, yaklaşık %94’ünün ise en az iki yazar tarafından ortak olarak gerçekleştirildiği belirlenmiştir. Araştırmalara en çok katkı sağlayan yazarların %30,6 oranında Doçent Doktor unvanına sahip ve üniversitelerin ise ikişer bildiri ile Akdeniz, Dokuz Eylül ve Mersin Üniversiteleri olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bildirilerin %31,2’sinin en az iki farklı üniversitede çalışan yazarlar tarafından üniversiteler arası akademik araştırma olarak tamamlandığı belirlenmiştir. 

___

  • Akdeve, E. ve Köseoğlu, M.A. (2013). İş Etiği”nin Akademik Örüntüsü Nasıl Gelişiyor? Türkiye’deki Akademik Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma, Sosyo Ekonomi, 1, 351-365.
  • Albayrak, T. (2012). Sunuş Yazısı. 13. Ulusal Turizm Kongresi. 06-09 Aralık 2012, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • Ateş, A. (2008). Otel İşletmelerinde Yöneticilerin İş Etiğine Yaklaşımları ve İzmir İlinde Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
  • Baloglu, S. and Assante, L.M. (1999), A Content Analysis Of Subject Areas And Research Methods Used in Five Hospitality Management Journals, Journal of Hospitality and Tourism Research, 23(1), 53-70.
  • Baltalı, B., Aydın, B. ve Göde, M.Ö. (2013). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Yiyecek İçecek İşletmelerinde Bir Uygulama. 14. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2013, Erciyes Üniversitesi, Kayseri, 370-386.
  • Büyükşalvarcı, A., Şapcılar, A.G.M.C. ve Uyaroğlu, A. (2016). Kurumsal Oteller ve Sosyal Sorumluluk Projelerinin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (12), 187-194.
  • Çakıcı, A. C., Yıldırım, O. ve Karacaoğlu, S. (2013). Ulusal Turizm Kongreleri Bildirilerinin Bibliyometrik Profili, 14. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2013, Erciyes Üniversitesi, Kayseri, 1429-1447.
  • Çakıcı, C. (2009). Sunuş Yazısı. 10. Ulusal Turizm Kongresi, 21-24 Ekim 2009, Mersin Üniversitesi, Mersin.
  • Çakıcı, C., ve Kızılırmak, İ. (2010). İstanbul’da Faaliyet Gösteren Seyahat Acentalarının Otel İşletmeleriyle Karşılaştıkları Pazarlama Etiği İle İlgili Sorunlar Üzerine Bir Araştırma. 11. Ulusal Turizm Kongresi, 02-05 Aralık 2010, Adnan Menderes Üniversitesi, Kuşadası/Aydın, 634-649.
  • Çalışkan, O. (2009). Otel Çalışanlarının İş Tatmini ve İşte Kalma Niyetine Etkisi Bakımında Kurumsal Sosyal Sorumluluk. 10. Ulusal Turizm Kongresi, 21-24 Ekim 2009, Mersin Üniversitesi, Mersin, 449-464.
  • Çelik, S. ve Can, M. (2014). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Zincir Otel İşletmelerinde Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projeleri Üzerine Bir İçerik Analizi. 15. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2014, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 952-968.
  • Çevirgen, A. ve Üngören, E. (2009). Konaklama İşletmelerinde Etik İklim ve İş Tatmini İlişkisi. 10. Ulusal Turizm Kongresi, 21-24 Ekim 2009, Mersin Üniversitesi, Mersin, 273-283.
  • Dinçer, F.İ., Akova, O. ve Dilmaç, S. (2012). ISO 26000 Standardı ve Türk Turizm Endüstrisi Açısından Bir Değerlendirme. 13. Ulusal Turizm Kongresi, 06-09 Aralık 2012, Akdeniz Üniversitesi, Antalya, 397-420.
  • Ege, Z. ve Akyol, B. (2010). Kuşadası ve Didim’deki A Grubu Seyahat Acentalarında Çalışan İşgörenleri Etik Dışı Davranışa Yönelten Faktörler. 11. Ulusal Turizm Kongresi, 02-05 Aralık 2010, Adnan Menderes Üniversitesi, Kuşadası/Aydın, 835-846.
  • Huang, S. ve Hsu, C.H.C. (2008), Recent Tourism and Hospitality Research in China, International Journal of Hospitality & Tourism Administration, 9, 267-287.
  • İlban, M.O., Akkılıç, M.E., Varol, İ. ve Güleç, E. (2014). Engelli Tüketicilerin Konaklama İşletmelerine İlişkin Etik Tutum ve Beklentilerinin Belirlenmesi. 15. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2014, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 109-123.
  • Kanten, S., Yeşiltaş, M., Kanten, P ve Çeken, H. (2015). Etik Kültürün Etik Davranışlar Üzerindeki Etkisinde Örgüt Temelli Öz Saygının Rolü: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. 16. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2015, Gazi Üniversitesi, Ankara, 1621-1635.
  • Karamustafa, K. (2013). Sunuş Yazısı. 14. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2013, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
  • Karasu, T. (1990). Kongre Turizmi Üzerine Düşünceler. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(4), 32-34.
  • Kaya, R. ve Mesci, M. (2016). Otel Yöneticilerinin Sosyal Sorumluluğa Bakışı: Akçakoca Bölgesinde Bir Araştırma. 17. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2016, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla, 130-139.
  • Kırova, S. ve Aktaş, G. (2017). Turistlerin Aldatılmaya Yönelik Algısı. 18. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2017, Mardin Artuklu Üniversitesi, Mardin, 309-318.
  • Koçoğlu, C. M. ve Avcı, M. (2018). Turizmde Küresel Etik Kodların Uygulanma Düzeyleri: Turizm Eğitimi Alan Öğrenciler Üzerinde Bir Araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 539-553.
  • Kozak, M. ve Güçlü, H. (2010). Turizmde Etik: Kavramlar, İlkeler, Standartlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Köseoğlu, M. A., Karayormuk, K., ve Barca, M. (2013). Stratejik Yönetim Literatüründe İş Etiğinin Örüntüsü Nasıl Gelişiyor? Türkiye’deki Akademik Çalışmalar Üzerine Bir Araştırma. Turkish Journal of Business Ethics, 6(1), 79-110.
  • Köseoğlu, M.A., Şehitoğlu, Y., Ross., G. ve Parnell, J.A. (2016). The Evolution of Business Ethics Research in the Realm of Tourism and Hospitality: A Bibliometric Analysis, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(8), 1598-1621.
  • Ma, Z. (2009). The Status of Contemporary Business Ethics Research: Present and Future, Journal of Business Ethics, 90(3), 255-265.
  • Öncel, A. ve Sarıışık, M. (2010). Güvenlik Personelinin Yabancı Turistlere Yönelik Etik Yaklaşımlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. 11. Ulusal Turizm Kongresi, 02-05 Aralık 2010, Adnan Menderes Üniversitesi, Kuşadası/Aydın, 88-99.
  • Pelit, E., Keleş, Y. ve Çakır, M. (2009). Otel İşletmelerinde Sosyal Sorumluluk Uygulamalarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 19-30.
  • Robertson, C.J. (2008), An Analysis of 10 Years of Business Ethics Research in Strategic Management Journal: 1996-2005, Journal of Business Ethics, 80(4), 745-753.
  • Sarıışık, M., Akova, O. ve Çontu, M. (2006). Otel Yöneticilerinin Etik Politika ve Yöntemlere Yaklaşımları Üzerine Ampirik Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), 22-34.
  • Sevim, Ş., Güven, Ö.Z. ve Beydilli, E.T. (2009).Turizm Sektöründe Meslek Etiği: Öğrencilerin Algılamaları Üzerine Bir Araştırma. 10. Ulusal Turizm Kongresi, 21-24 Ekim 2009, Mersin Üniversitesi, Mersin, 603-615.
  • Şahin, S. ve Acun, A. (2015). Turist Rehberliği Alanının Bibliyometrik Profili (Ulusal Turizm Kongreleri Bildirileri), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(34), 213-234.
  • Tarcan İçigen, E., Çevik, B. ve Doğan, O. (2016). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Uluslararası Konaklama İşletmelerinin Sosyal Sorumluluk Uygulamalarının İncelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 1(2), 299-310.
  • Tuna, M. ve Yeşiltaş, M. (2012). Otel İşletmelerinde İşgörenlerin Etik İklim Algılamalarının Değerlendirilmesi. 13. Ulusal Turizm Kongresi, 06-09 Aralık 2012, Akdeniz Üniversitesi, Antalya, 77-94.
  • Türker, N. ve Uçar, M. (2013). Konaklama İşletmelerinin Sosyal Sorumlulukları. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 155-183.
  • Varinli, İ. (2004). Hizmet İşletmelerinde Çalışanların Etik Olmayan Davranışlara İlişkin Değerlendirmeleri Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. Ege Akademik Bakış Dergisi, 4(1-2), 44-53.
  • Yarcan, Ş. (2007). Profesyonel Turist Rehberliğinde Mesleki Etik Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1).
  • Yeh, J., Leong, J. K., Martin, L ve Çobanoğlu, C. (2002). Ethical Purchasing Perceptions and Practices of Oklahoma Restaurant Managers, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 7(2), 28-44.
  • Yeung, S. (2004). Hospitality Ethics Curriculum: An Industry Perspective. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 16 (4), 253-262.
  • Yılmaz, B.S. ve Yumuk, Y. (2013). Türk Turizm Pazarında Çevreye Duyarlı Bir Eğilim “Yeşil Yıldız” Uygulaması ve “Yeşil Yıldız” Sahibi Otel İşletmeleri Üzerine Bir Değerlendirme. 14. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2013, Erciyes Üniversitesi, Kayseri, 1288-1300.
  • Yılmaz, G. (2017). Ulusal Turizm Kongrelerinde Gastronomi ve Mutfak Sanatları Alanı ile İlgili Yayınlanan Bildiriler Üzerine Bir Araştırma. Turizm & Araştırma Dergisi, 6(1), 1-21.
  • Yirik, Ş., ve Ekici, R. (2014). Medikal Turizm Pazarında Yaşanan Etik Problemler ve Bölge Pazarında Ortaya Çıkan Sorunlar (Akdeniz Bölgesi Örneği). 15. Ulusal Turizm Kongresi, 05-08 Aralık 2014, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 1586-1599.