Ailelerin Şehir İçi Rekreasyonel Algı ve Eğilimlerinin Belirlenmesi: İlkadım (Samsun) Örneği

İnsanların birincil ihtiyaçlarını karşılama haricindeki tüm zamanlarında yaptıkları faaliyetler olan rekreasyon, gözle görünür bir şekilde arazi ve mekan kullanışlarını ifade etmektedir. Bu mekân kimi zaman akarsu, göl, deniz, dağ, vadi, orman gibi doğal çevre elemanları olurken; kimi zaman da kent içerisindeki park, bahçe, müze, tarihi yapı ve cadde ve sokaklar da olabilmektedir. Özellikle büyük kent merkezlerinde şehirleşme ve nüfus yoğunluğuna bağlı olarak ortaya çıkan trafik, görüntü, gürültü gibi sorunlara karşı insanlar, öncelikle kendi çevrelerinde kısa süreli ve gün içerisinde streslerini atabilecekleri rekreasyon alanlarına ihtiyaç duymaktadır. Bu çalışma, Samsun ilinin en yoğun nüfuslu ilçesi olan İlkadım ilçesinde yaşayan ailelerin ilçelerindeki rekreasyon alanlarına yönelik algı ve eğilimlerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. İlkadım ilçesinin rekreasyon alanlarının ilçe halkı tarafından tanınırlığı ve tercih edilirliğinin belirlenmesi için uygulanan anket verileri ışığında İlkadım ilçesinin rekreasyonel görünümü ortaya çıkarılmıştır. Buna göre İlkadım ilçesinde aile bireyleri ile birlikte gidilebilecek şekilde kent mekânları sayıca yetersiz ve fonksiyonel anlamda da ihtiyaçları karşılayamayacak düzeydedir. Kent planlamaları açısından sakinlerinin algı, eğilim ve görüşleri önem arz etmektedir. Bu bağlamda İlkadım ilçesindeki kent planlamalarına rekreasyonel faaliyet alanlarının daha fazla dâhil edilmesi ve iyi tanıtım yapılarak halkın bu alanlara yönlendirilmesi, daha yaşanabilir bir şehir oluşturulması açısından önemlidir.

Determining Urban Recreational Perceptions and Tendencies of Families: Ilkadım (Samsun) Example

Recreation, which is the activities people do at all times except to meet their primary needs, expresses the use of land and space in a visible way. Especially in large city centers with crowded populations, people need recreation areas where they can relieve stress for a short time and during the day, against problems such as traffic, vision and noise that arise due to concreting and population density. This study aims to reveal the perceptions and tendencies of families living in Ilkadım, the largest and densely populated district of Samsun, towards recreation areas in their districts. The recreational view of Ilkadım district was revealed in the light of the survey data applied to determine the awareness and preference of the recreation areas of Ilkadım, which includes the first settlement of Samsun province and where the construction is high, by the people of the district. Perceptions, tendencies and opinions of city residents are important in terms of urban planning. In this context, it is important to include recreational activity areas in the urban planning of Ilkadım district and to direct the public to these areas by making good publicity in terms of creating a more livable city.

___

Akten, S. ve GÜL, A. (2014). “Korunan Doğal Alanlarda Ziyaretçilerin Olası Etki Düzeyleri Önlem ve Standartlarının Belirlenmesi (Gölcük Tabiat Parkı Örneği)”, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 15: 130-139.

Alkan, A., Mertol, H. ve Özman, F. N. (2016). Samsun Kent Halkının Rekreasyonel Talep ve Eğilimlerinin Belirlenmesi Doğrultusunda Örnek Bir Tasarım. Hedefe Doğru İnsan. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Sempozyumu, Canik Belediyesi, Samsun.

Aylan, F. K. Ve Şalvarcı, S. (2018). Kent Turizmi Açısından Rekreasyon Alanlarının Önemi: Konya Temalı Parklar Örneği, Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 49-62.

Aytaç, Ö. (2007). Kent Mekânlarının Sosyo-Kültürel Coğrafyası. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 199-226.

Aytaç, Ö. (2013). Kent Mekânları ve Kimlik/Farklılık Sorunu. İdealkent, 9, 138-169.

Bahçeci, H. I. (2018). Kent Mekânlarında Kamusal Alan: Richard Sennett Perspektifinde Bir İnceleme. Memleket Siyaset Yönetim, 13(29), 111-128.

Bayer, A. (2013). Değişen Toplumsal Yapıda Aile. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(8), 101-129.

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

DeVellis, R. F. (2014). Ölçek geliştirme: Kuram ve uygulamalar (Çev. Ed. T. Totan). Ankara: Nobel Akademik.

Doğan, L. (2014). Bir Değerlendirme Çalışması: Dünyada ve Ülkemizde Aile Dostu Kent Planlaması. KBAM 5. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Sempozyumu Toplumsal Çeşitlilik Yeni Söylem: Politikalar, Mekânsal Planlama ve Uygulamalar Bildiri Kitabı. Çankaya Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, TÜBİTAK, Ankara.

Gökgür, P. (2008). Kentsel Mekânda Kamusal Alanın Yeri. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.

Gül, S. ve Yılmaz, A. (2019). Samsun Şehri Kıyı Şeridinin Rekreasyon Potansiyelinin Gülez’in Açık Hava Rekreasyon Potansiyelinin Değerlendirilmesi Yöntemi ile Belirlenmesi, Coğrafi Bilimler Dergisi/Turkish Journal of Geographical Sciences, 17(2), 318-344, doi: 10.33688/aucbd.567426

Karasar, N. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.

Karaşah, B. (2017). Kentsel ve Kırsal Rekreasyon Alanlarına Yönelik Kullanıcı Tercihlerinin Belirlenmesi ‘Artvin Kenti Örneği’. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19 (1), 59-69.

Keleş, R. (2012). Kamusal Alan, Kentleşme ve Kentlilik Bilinci. Güney Mimarlık, 10, 10-12.

MacCallum, R. C.,Widaman, K. F., Preacher, K. J., ve Hong, S. (2001). Sample size in factoranalysis: the role of model error. MultivariateBehavioralResearch, 36 (4), 611-637.

Mansuroğlu, S. (2002). Akdeniz Üniversitesi Öğrencilerinin Serbest Zaman Özellikleri ve Dış Mekan Rekreasyon Eğilimlerinin Belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15 (2), 53-62.

Nunnally, J. C. (1978). Psychometrictheory. New York: McGrawHill.

Özgüç, N. (2007). Turizm Coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi.

Poudyal, N. C., Hodges, D. G. ve Merrett, C. D. (2009). A Hedonic Analysis of The Demand For and Benefits of Urban Recreation Parks. Land Use Polisy, 26 (4), 975-983.

Sayın, Ö. (1991). Aile Sosyolojisi (Ed. Mustafa Aydın). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.

Şimşek, D. S. ve Korkut, A. B. (2009). Kıyı Şeridi Rekreasyon Potansiyelinin Belirlenmesinde Bir Yöntem Olarak Uygulaması: Tekirdağ Merkez İlçe Örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (3), 315-327.

Tabachnick, B. G.,ve Fidell, L. S. (1996). Using multivariatestatistics. (3 Ed.). New York: HarperCollins.

Tandoğan, O. (2014). Çocuk İçin Daha Yaşanılır Bir Kentsel Mekân: Dünyada Gerçekleştirilen Uygulamalar. Megaron, 9 (1), 19-33.

Turğut, M. (2015). Aile Dostu Kentler Araştırması. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü, İstanbul.

Yılmaz, H., Yılmaz, S. ve Demircioğlu Yıldız, N. (2003). Kars Kent Halkının Rekreasyonel Talep ve Eğilimlerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (4), 353-360.

Yüksel, M ve Yeşil, M. (2017). Kent ve Rekreasyon (Ordu Kent Örneği). Mavi Atlas, 5 (2), 355-382.

Zeinizadeh, H. (2016). Urban Tourism in Tabriz, Iran: An Analysis of The Domestic Tourism Market/Habib Zeinizadeh (Doctoral Dissertation, University of Malaya).

https://www.hurriyet.com.tr/ilkadimda-kentsel-donusum-mujdesi-40871507 (Erişim tarihi: 02.01.2021)

http://gezilecekyerler.com/ilkadim/ilkadim-samsun/ (Erişim tarihi: 02.01.2021)

https://samsun.ktb.gov.tr/) (Erişim tarihi: 02.01.2021)