X MEN FİLM SERİSİNDE YARATMA EYLEMİNİN TEMSİLİ: TANRISAL ÖZELLİKLERE EVRİLEN İNSAN ANLATIMI ÜZERİNE İSLAMİ AÇIDAN BİR DEĞERLENDİRME

Sinema günümüzde kültürel temsil ve anlatıların ele alındığı ve bunların geniş kitlelere ulaştırıldığı en etkili medya araçlarından birisidir. Farklı birçok içeriğe yer veren sinema dünyanın ve yaşamın gizlerini “süper dünyalı” olarak nitelendirilen başkalaşıma uğramış karakterlerle birlikte mutant filmlerde işlemektedir. Doğal bir evrim sürecinin parçası olan ve bazı genetik kodların taşıyıcısı olarak görülen karakterler filmlerde tanrısal özelliklere sahip varlıklar olarak gösterilmektedir. Hem fiziksel hem de psişik yapılarıyla üstün güçlere sahip mutant insanlar filmlerde adeta Allah’ın sıfatlarına4 bizzat sahip olarak güç ve yetenekleriyle olağanüstü boyutta işlenmektedir. Yaratılış üzerine yapılan tartışmalardan hareketle çalışmanın amacı, yeniden doğuş anlamına gelen mutasyonun X Men Film serisinde nasıl işlendiğini ortaya koymaktır. Çalışma kapsamında, önce literatür taraması yapılarak İslam’daki yaratma eylemi ve günümüz popüler sinemasının sıklıkla kullandığı klasik anlatı üzerinden kurmaca öğesi ile ilgili kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Mutasyona uğramış kahramanlar, onların mücadeleleri taşıdığı tanrısal özellikler noktasında X Men Film serisinin tamamı izlenmiştir. Niteliksel içerik analizi yöntemiyle, filmler analiz edilip karakter çözümlemeleri üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır. Filmlerdeki tanrısal özelliklerin taşıyıcısı olan her bir kahraman, taşıdığı özellikler noktasında çeşitli mitsel anlatılardaki temsilleri ortaya konularak yorumlanmıştır. Filmlerde bu noktada olağanüstü özellikleriyle mutant kahramanlar tanrısal özelliklerin taşıyıcıları olarak temsil edilmiştir.

THE ACT OF CREATION AS REPRESENTED IN THE X-MEN FILM SERIES ABOUT MUTANTS: THE NARRATIVE OF HUMAN EVOLUTION TO DEITY

Cinema is now one of the most influential media tools in which cultural representations and narratives are handled and delivered to a wide audience. The cinema, which includes many different content, works in mutant films with metamorphosed characters who are described as earthling (s) and the secrets of life. The characters, who are part of a natural evolutionary process and are seen as carriers of some genetic codes, are depicted in the films as beings with divine characteristics. The mutant people who have superior powers with both their physical and psychic structures are treated in films in extraordinary ways with their power and abilities as having the qualities of God's creation and domination. The aim of study, based on the discussions on creation, is to reveal how mutation which means rebirth, is processed in the X Men film series. In the scope of the study, first of all, literature review is made and conceptual framework is created about the act of creation in Islam and the fictional element which is used frequently by the popular cinema today. Mutated heroes, the divine features of their struggles, the entire X Men film series were watched. With the qualitative content analysis method, films were analyzed and character analyzes were eveluated. Each hero, who is the bearer of the divine features in the films, has been interpreted by revealing the representations in various mythical narratives on the features he carries. 

___

  • Abisel, Nilgün. (2010), Popüler Sinema ve Türler. İstanbul: Alan Yayıncılık.Aristoteles. (1987), Poetika, Çev: İsmail Tunalı, Remzi Kitabevi, İstanbulAristoteles, (1987). Poetika, Çev: İsmail Tunalı, Remzi Kitabevi, İstanbulBardakoğlu, A. (2000), İsbât-I Vâcib Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi cilt: 22Bütüner, Bilge. Kantarcı, Gülten. (2006), Mutasyon, Dna Hasarı ,Onarım Mekanizmaları Ve Kanserle İlişkisi, Ankara Ecz. Fak. Derg. Ankara 35 (2) 149 - 170 , 2006Chatman, Seymour. (2008), Öykü ve Söylem: Filmde ve Kurmacada Anlatı Yapısı, Çev. Özgür Yaren. Ankara: Deki Yayınları.Frye, Northrop. (2015), Eleştirinin Anatomisi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. İng’den çev. Hande Koçak.Örnek, Sedat. (1973). Budunbilim Terimler Sözlüğü, AnkaraParla, Jale. (2015) Don Kişot’tan Bugüne Roman, İletişim Yayınları, İstanbul.Platon (1971), Devlet, (Çeviren: S.Eyüboğlu, M. A. Cimcoz), İstanbul: Remzi Kitabevi.Propp, Vladamir. (2011). Masalın Biçimbilimi. (Çev. Mehmet RifatSema Rifat). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.Rosenberg, Dona. (2017), Dünya Mitolojisi, Büyük Destan ve Söylenceler Antolojisi,İmge Kitabevi,Ankara.Yazoğlu, Ruhattin. (1998). “Antropomorfizm Ve Hıristiyanlık”, Ekev Akademi Dergisi c. 1 sy. 2 (Mayıs 1998) s:259-273