TÜRKİYE’DE MEDYA VE KADIN ALANINDA YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLER VE BU TEZLERDE İNCELENEN TEMALARIN ANALİZİ: 2007‐2017 DÖNEMİ

Günlük yaşamımızın önemli bir parçasını oluşturan medya, toplumun sosyal, kültürel yapısının belirlenmesinde; bireylerin düşünce, davranış ve değer yargılarının oluşmasında rol oynamaktadır. Özellikle haber alma, bilgi elde etme, ilişkileri düzenleme açısından ele alınan farklı medya alanlarında, kadının nasıl temsil edildiği; kadına yönelik nasıl bir söylem oluşturulduğu bilimsel temelde incelenmesi gereken bir konudur. Bu araştırmanın amacı ülkemizdeki “Medya ve Kadın” alanında yapılmış olan ve YÖK Elektronik Tez Arşivi’nde yer alan lisansüstü tezlerin incelenmesidir. Araştırmanın kapsadığı 2007–2017 yılları arasındaki 10 yıllık süreçte “Medya ve Kadın“ alanında toplam 95 lisansüstü tezin yapıldığı tespit edilmiştir. Bu tezlerden 13’ü doktora, 82’si yüksek lisans tezidir. Tüm veriler, içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan içerik analizin birinci aşamasında medya ve kadın alanında hazırlanan lisansüstü tezler yıllara, yapıldıkları üniversitelere, enstitülere, anabilim dallarına, özgün dillerine, ilgili oldukları konulara, araştırma yöntemi ve veri toplama araçlarına göre kategorize edilmiştir. İkinci aşamada Medya ve Kadın alanında hazırlanan lisansüstü tezler; Kadın-Dergi, Kadın-Medya, KadınFotoğraf, Kadın-Afiş Kadın-TV Kadın-Gazete, Kadın-Sinema, Kadın-Reklam temasında hazırlanan lisansüstü tezler sekiz kategori altında incelenmiştir. Oluşturulan kategoriler tez konularına, araştırma yöntemine ve veri toplama araçlarına göre sınıflandırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre, “Medya ve Kadın” alanında son üç yılda lisansüstü tezlerde artış olduğu tespit edilmiştir. Tezlerde çoğunlukta nitel yöntemin, özellikle içerik analizinin diğer yöntemlere oranla daha fazla kullanıldığı; ilgili alanda en fazla tezin Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde, Radyo Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı’nda yapıldığı ve yazım dilinin Türkçe olduğu görülmektedir. Tezler oluşturulan kategoriler açısından incelediğinde yüksek lisans tezleri en fazla “Kadın-Sinema” alanlarında ve doktora tezleri ise en fazla “Kadın-Gazete” alanlarında hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kadın, Medya, Lisansüstü

THE THEME ANALYSIS OF THE POSTGRADUATE DISSERTATIONS WRITTEN ON MEDIA AND WOMEN IN TURKEY: 2007-2017 PERIOD

The media, which constitutes an important part of oureveryday life, has been determined social and cultural structure of society; It plays a role in the formation of the judgments, behaviors and values of the individuals. How women are represented in different media areas, especially in terms of getting news, getting information and arranging relations; what kind of discourse about the woman is formed is a subject that needs to be examined on a scientific basis. In this research, postgraduate dissertations in the media and women field of YOK Electronic Thesis Archive were searched. A total of 95 graduate dissertations were found in the field of "Media and Women" in the 10-year period between 2007-2017 covered by the research. Thirteen of these dissertations are doctoral and eighty two masters. All data were analyzed by content analysis. In the first stage of the contents analysis, the dissertations prepared in the field of media and women have been categorized according to the years, the universities, institutes, branches of education, native languages, the subjects they are related to, research method and data collection tools. In the second stage, postgraduate dissertations prepared in the field of media and women; Postgraduate dissertations prepared under the heading of Women-journal, Woman-media, Woman-photograph, Woman-Poster Woman-Tv, Woman-Newspaper, Woman-Cinema, Woman-Advertisement are examined under eigth categories. Generated categories are classified according to dissertation subjects, research method and data collection tools. According to the findings of the study, it is determined that there has been an increase in the thesis of Media and Women ve in the last three years. In the theses, the qualitative method, especially the content analysis, is used more than the other methods; It is seen that the most dissertations in the related field were done in the Institute of Social Sciences, Radio Television and Cinema Department and the spelling language was Turkish. When examined in terms of categories, it is seen that master's dissertations were mostly prepared in the field of “Women-Cinema”, and also doctoral dissertations were prepared “Women-Newspaper” area.

Keywords:

Women, Media, Postgraduate,

PDF

___

BAKİ, Adnan ve GÖKÇEK, Tuba (2012). “Karma Yöntem Araştırmalarına Genel Bir Bakış”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1-21BENLİGİRAY, Serap (2009). Türkiye’de İnsan Kaynakları Yönetimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezler Ve Bu Tezlerde İncelenen Temaların Analizi: 1983-2008 Dönemi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 167-197.BÜYÜKBAYKAL, Ceyda (2007). “Medyada Kadın Olgusu”. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (28).19-30.ÇAKIR, Mehmet (2017). “Demokrasi Söylemi: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Araştırma-The Democracy Rhetorıc: A Research On The Graduate Dıssertatıons”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(22), 312-326ÇELENK, Sevilay (2010). Kadınların Medyada Temsili Ve Etik Sorunlar., (Editörler) Bülent Çaplı ve Hakan Tuncel.Televizyon Haberciliğinde Etik, Ankara: Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını.ÇİLİNGİR, Ayşegül (2017). “İletişim Alanında İçerik Analizi Yöntemi Kullanılarak Yapılan Yüksek Lisans Ve Doktora Tezleri Üzerine Bir İnceleme”. Erciyes İletişim Dergisi, 5(1).148-158.KOÇAK, Abdullah ve ARUN, Özgür (2006). “İçerik Analizi Çalışmalarında Örneklem Sorunu”. Selçuk İletişim Dergisi, Sayı 4, Cilt 3, 21-28.MERRİAM, Saharan B. (2013). Nitel Araştırma. Desen Ve Uygulama İçin Bir Rehber.(Çev. Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.RAHTE Çaylı, Emek (2010). Kamusallık, Toplumsal Katılım Ve Medya: Kadın Programları Etnografisi. İstanbul: Galatasaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını.T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2008). Politika Dokümanı Kadın ve Medya, Ankara: Fersa Ofset.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (2012).Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinde Medyanın Rolü Konulu Komisyon Raporu. Ankara: Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Yayınları No: 10. ÜNLÜ, Derya ve Aslan Pınar (2016). “Türk Televizyon Dizilerindeki Kadın Rollerine Kadınların Gözünden Bakmak”. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (İnif E-Dergi), 1(2), 191-206YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK, Hasan (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (5. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.YILDIRIM, Vural ve KARAHİSAR, Tuğba (2014). Ulusal Televizyon Kanallarında Görsel-İşitsel Obje Olarak Kadın. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. Cilt:2, Sayı2.52-66