SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞININ TÜKETİCİ SATIN ALMA KARAR SÜRECİNE ETKİSİ

İnternetin gelişmesine paralel olarak, sosyal medya hayatın her alanına girmiş bulunmaktadır. Kullanım sıklığının artmasına bağlı olarak sosyal medyaya olan bağımlılığın da giderek arttığını söylemek mümkündür. Kullanıcılar sosyal medyada pek çok konuda paylaşımda bulunmakta ve yorumlar yapmakta, yapılan yorum ve paylaşımlara dayanarak kullanıcılar birbirlerinden etkilenebilmektedirler. Satın alma karar süreci de bu konulardan birisidir. Bu araştırmada sosyal medya bağımlılığının tüketici satın alma karar sürecine etkisi incelenmiştir. İstanbul’da 474 sosyal medya kullanıcısı ile gerçekleştirilen araştırmada, önemli sonuçlara ulaşılmıştır. Sosyal medyada en çok kullanılan sosyal ağın Instagram olduğu ve güncel olayları takip amaçlı kullanıldığı tespit edilmiştir. Kadınların sosyal medya bağımlılık düzeylerinin erkeklere oranla daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Daha yüksek gelire sahip sosyal medya kullanıcılarının daha yüksek sosyal medya bağımlılık düzeyine sahip oldukları belirlenmiştir. Yaşları 26-35 arasında olan katılımcıların, diğerlerine göre satın alma karar sürecinde daha aktif oldukları saptanmıştır. Araştırmaya katılanların yaklaşık yarısı günde 1-2 saat sosyal medyayı kullanmaktadır. Son olarak; satın alma karar sürecine ilişkin değişimin %54,3’ünün sosyal medya bağımlılığı tarafından açıklanabildiği ortaya çıkmıştır

THE EFFECT OF SOCIAL MEDIA ADDICTION ON CONSUMER PURCHASE DECISION MAKING PROCESS

Parallel to the development of the internet, social media has penetrated to every aspect of life. Depending on the frequency of use, social media addiction is also on the rise. Users share a large number of issues in social media and make comments. Based on comments and posts, users can affect others on many issues such as purchase decision making process. In this research, the impact of social media addiction on consumer purchase decision making process was investigated. The survey conducted with 474 social media users residing in Istanbul reached significant results. The results exhibit that Instagram is the most popular social media tool and mainly used to follow up on daily developments. The study findings show that social media addiction level of women is higher than of men. Social media users with higher income have higher level of social media addiction. Participants between 26-35 ages are more active in the purchase decision making process than others. About half of the participants use social media for 1-2 hours a day. Finally, it has been revealed that 54.3% of purchase decision making process can be explained by social media addiction.

___

  • ARSLAN, Ahmet ve KIRIK, Ali Murat (2013). “Sosyal Paylaşım Ağlarında Konum Belirleme Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Öneri Dergisi. Cilt 10, Sayı 40, Temmuz, s.223-231.
  • AYTAN, Cansu ve TELCİ, Emine Eser (2014). “Markaların Sosyal Medya Kullanımının Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkileri”, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication – TOJDAC. Volume 4, Issue 4, October, s.1-15.
  • DİJİLOPEDİ (2018). http://dijilopedi.com/2018-turkiye-internet-kullanim-ve-sosyal-medya-istatistikler/, Erişim Tarihi: 15.06.2018.
  • FİLİZ, Ozan; EROL, Osman; DÖNMEZ, Fevzi İnan; KURT, Adile Aşkım (2014). “BÖTE Bölümü Öğrencilerinin Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amaçları ile İnternet Bağımlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Journal of Instructional Technologies & Teacher Education. Vol. 3, No 2, s.17-28.
  • HAJLI, M. Nick (2014). “A study of the impact of social media on consumers”, International Journal of Market Research. Vol. 56, Issue 3, p.387-404.
  • İSLAMOĞLU, Ahmet Hamdi (2013). Pazarlama Yönetimi (Stratejik Yaklaşım), 6. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
  • JASHARI, Fitore ve RRUSTEMI, Visar (2017). “The impact of social media on consumer behavior – Case study Kosovo”, Vol. VII, Issue 1, February, p.1-23.
  • KESKİN, Sena ve BAŞ, Mehmet (2015). “Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Üzerine Etkisinin Belirlenmesi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt 17, Sayı 3, s.51-69.
  • KIRIK, Ali Murat; ARSLAN, Ahmet; ÇETİNKAYA, Ahmet; GÜL, Mehmet (2015). “A Quantitative Research on the Level of Social Media Addiction among Young People in Turkey”, International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS). 3(3), September, p.108-122.
  • KOTLER, Philip ve KELLER, Kevin Lane. (2012). Marketing Management, 14th Edition, New Jersey: Pearson Education, Inc., publishing as Prentice Hall.
  • KUSS, Daria J. ve GRIFFITHS, Mark D. (2011). “Online Social Networking and Addiction—A Review of the Psychological Literature”, International Journal of Environmental Research and Public Health. 8, p.3528-3552.
  • MUCUK, İsmet (2001). Pazarlama İlkeleri, 13. Basım, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
  • NOLCHESKA, Veronija (2017). “The Influence of Social Networks on Consumer Behavior”, Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences. 03 (04), p.75-87.
  • ODABAŞI, Yavuz ve BARIŞ, Gülfidan (2002). Tüketici Davranışı, İstanbul: MediaCat Yayınları.
  • POWELL, Patrick Wayne; GRAY, Geneva; REESE, Mary Kate (2013). “Connecting with Others: A Qualitative Study of Online Social Networking Site Usage”, The Practitioner Scholar: Journal of Counseling and Professional Psychology. Volume 2, p.52-67.
  • SAYIN, Ahmet Alper; ARMAĞAN, Muhammet Volkan; KARAKULLE, İsmail (2017). “Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Etkileri Üzerine Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. Yıl: 5, Sayı: 46, Mayıs, s.437-452.
  • ŞAHİN, Cengiz (2018). “Social Media Addiction Scale – Student Form: The Reliability and Validity Study”, TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology. Volume 17, Issue 1, January, p.169-182.
  • ŞAHİN, Cengiz ve YAĞCI, Mustafa (2017). “Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği- Yetişkin Formu: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). Cilt 18, Sayı 1, Nisan, s.523-538.
  • TAŞ, İbrahim (2017). “Ergenler İçin Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği Kısa Formunun (SMBÖ-KF) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Online Journal of Technology Addiction & Cyberbullying. 4(1), s.27-40.
  • TEK, Ömer Baybars (1999). Pazarlama İlkeleri, Global Yönetimsel Yaklaşım Türkiye Uygulamaları, 8. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
  • TEKTAŞ, Necla (2014). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağları Kullanımlarına Yönelik Bir Araştırma”, Tarih Okulu Dergisi (TOD). Yıl 7, Sayı XVII, Mart, s.851-870.
  • TENGİLİMOĞLU, Dilaver (2014). Sağlık Hizmetleri Pazarlaması, 3. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • TOKSARI, Murat; MÜRÜTSOY, Mehmet; BAYRAKTAR, Muhammet (2014). “Tüketici Algılarını Etkileyen Faktörlerde Sosyal Medyanın Rolü: Niğde Üniversitesi İ.İ.B.F. Örneği”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı: 20, s.1-28.
  • TUTGUN-ÜNAL, Aylin ve DENİZ, Levent (2015). “Development of the Social Media Addiction Scale”, AJIT-e: Online Academic Journal of Information Technology. Vol: 6, Num: 21, Fall, p.51-70.
  • TUTGUN-ÜNAL, Aylin ve DENİZ, Levent (2016). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılığının İncelenmesi”, Route Educational and Social Science Journal. Volume 3(2), April, s.155-181.
  • VAN DEN EIJNDEN; LEMMENS, Jeroen S.; VALKENBURG, Patti M. (2016) “The Social Media Disorder Scale”, Computers in Human Behavior. 61, p.478-487.
  • YILDIZ, Yasin (2014). “Tüketici Davranışları Üzerinde Sosyal Medya Etkileri: Apple ve Samsung Örneği”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt 4, Sayı 2, s.5-15.
  • YÜCEL, Nurcan ve KIZKAPAN, Lokman (2016). “Sosyal Medyanın Tüketici Satın Alma Karar Sürecine Etkisi: Elazığ İli Örneği”, The Journal of Academic Social Science Studies. Winter II, Number: 53, s. 481-499.