Serdengeçti Dergisi ve Siyasal İktidarla İlişkisi

Basın ve siyaset aynı toplumsal sistemin iki önemli aktörü olarak sürekli karşılıklı bir ilişki içerisindedir.  Ortaya çıkış amacı halkı bilgilendirmek olan basın, çoğunlukla siyasi iktidarların etkisi altında kalmış ya da siyasi iktidarları etkilemeye çalışmıştır. Tarihsel süreç içerisinde tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de bu döngü her zaman için kendini göstermiştir. Hem basın özgürlüğü,  hem de basının asli görevi olan kamu çıkarlarını gütmesi bakımından Türkiye’de basına yönelik en yoğun baskılar CHP’nin tek başına iktidar olduğu Milli Şef döneminde yaşanmıştır. Tek parti döneminde yayın hayatına başlayan Serdengeçti dergisi gazetecilik etik ilkeleri açısından önemli bir sınav vermiştir. Tek parti iktidarının yanı sıra DP ve 27 Mayıs 1960 darbesi sonrası CHP-AP koalisyonu döneminde de yayınlanan Serdengeçti dergisinin haktan ve halktan yana yayın çizgisi incelenmeye değerdir. Bu çalışma kapsamında Serdengeçti dergisinin siyasal iktidarlarla ilişkileri haber ve yorumlar üzerinden ele alınarak nitel içerik analiziyle incelenmiştir.

SERDENGEÇTİ MAGAZINE AND ITS RELATIONSHIPS WITH POLITICAL POWER

Press and politics as a two important actors of the same social system are constantly in a reciprocal relationship. Press whose aim is to inform the publicity, mostly remained under the influence of political power or to influence political power. In the historical process this cycle has shown itself in Turkey as well as in all the world for all time. Both in terms of press freedom, as well as pursuing the public interest, which is the principal duty of the press, the most intense pressure has been occurred to the press when the CHP has the power alone during the „National Chief‟. Serdengeçti magazine, which has been launched its broadcast life in such an environment, has given an important exam in terms of journalistic ethics. Serdengeçti magazine's publication line which is in favor of right and in favor of public, should be considered, has been published during the period CHPAP coalition, in addition to one-party rule, after DP period and 27 May 1960 military coup. In this study Serdengeçti magazine's relationship with political power by taking over the news and comments were analyzed by qualitative content analysis.

___

  • ALTHUSSER, Louis, (2003), İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, İstanbul: İthaki Yayıncılık.
  • BALCIOĞLU, Abdurrahim, (2002), Osman Yüksel Serdengeçti, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık
  • BİRGİT, Orhan, (2005), Evvel Zaman İçinde, İstanbul: Doğan Kitap.
  • ÇAVDAR, Tevfik, (2004), Türkiye‟nin Demokrasi Tarihi, Ankara: İmge Kitabevi. DAMLAPINAR, Zülfikar, (2005), Medya ve Siyaset İlişkileri Üzerine, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • EMRE, Süleyman Arif, (2002), Siyasette 35 yıl 1,2,3. C,, İstanbul: Keşif Yayınları. TOPÇU, Nurettin, (2008), Ahlak Nizamı, İstanbul :Dergah Yayınları.
  • TUTAR, Hilmi, (1993), 21. Yüzyılda Türk Basını, Ankara.
  • YILMAZ, Rasih, (2001), Toros Yüzlü Adam, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • YÜKSEL, Osman Zeki, (2003), Serdengeçti 1,2. cilt, İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
  • YÜKSEL, Osman Zeki, (2000), Bir Nesli Nasıl Mahvettiler, İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları. DERGİLER
  • Serdengeçti, S.1, (Nisan 1947), Sesışık Matbaası-Eskişehir.
  • Serdengeçti, S.2, (Mayıs 1947), Sesışık Matbaası-Eskişehir.
  • Serdengeçti, S.3, (Ekim 1947), Ülkü Basımevi-Konya.
  • Serdengeçti, S.4, (Mart 1948), Sakarya Basımevi-Ankara.
  • Serdengeçti, S.5, (1948), Sakarya Basımevi-Ankara.
  • Serdengeçti, S.6, (Mayıs 1949), Alkaya Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.7, (Temmuz 1949), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.8, (Ekim 1949), Işık Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.9, (ġubat 1950), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.10, (Mayıs 1950), Gün Basımevi-İstanbul.
  • Serdengeçti, S.11, (Eylül 1950), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.12, (Kasım 1950), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.13, (Haziran 1951), ġaka Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.14, (Mart 1952), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.15-16, (Mayıs-Haziran 1952), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.17, (Ağustos 1952), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.18, (Eylül 1952), İstiklal Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.19-20, (Ekim-Kasım 1952), İstiklal Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.21, (Mart 1956), Yıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.22, (Mayıs 1956), Yıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.23, (Mart 1957), Yıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.24, (Nisan 1957), Yıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.25, (Eylül 1957), Ayyıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.26, (Aralık 1957), Ankara.
  • Serdengeçti, S.27, (Mart 1958), Ayyıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.28, (Ocak 1959), Ayyıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.29, (Mart 1959), Ayyıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.30, (Haziran 1959), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.31, (Aralık 1959), Yeni Matbaa-Ankara.
  • Serdengeçti, S.32, (Mart 1960), Ayyıldız Matbaası-Ankara.
  • Serdengeçti, S.33, (ġubat 1962).