REKLAM KODAÇIMLAMASINDA MUHAFAZAKAR TUTUMLAR ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Muhafazakarlık günümüz Türkiye’sinde sıklıkla tartışılan bir kavram haline gelmiştir. Muhafazakarlık konusunda iki ana yaklaşım vardır. Bunlardan ilki muhafazakarlığı siyasi bir ideoloji olarak ele alırken diğeri onu bireysel bir özellik, bir eğilim, tutum olarak değerlendirmektedir. Tutumlar bireylerin davranışlarını yönlendirir. Bu bağlamda muhafazakar tutumların da bireyin davranışları üzerinde belirleyici unsurlardan biri olduğu varsayılmıştır. Bu araştırma kapsamında muhafazakarlık, tutum olarak ele alınmış ve kişilerin sahip olduğu muhafazakar tutumların reklam kodaçımlamalarında belirleyici olup olmadığı ortaya konmaya çalışılmıştır. Araştırma kapsamında reklam kodaçımlamaları katılımcıların muhafazakarlık düzeyine göre ele alınmış ve bu doğrultuda 30 kişi ile yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların muhafazakar tutumları Muhafazakarlık Ölçeği ile ölçülmüş ve Lav Bardak reklamına yönelik kodaçımlamaları bireylerin muhafazakarlık düzeylerine göre içerik analizi yöntemi esas alınarak temalar altında analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları aynı reklamı izleyen katılımcılar arasında muhafazakarlık düzeylerine göre farklı anlamlandırmaların yapılabildiğini ve bu anlamlandırmaların muhafazakarlığın ana bileşenleri ile benzerlik gösterdiğini ortaya koymuştur. Muhafazakar tutumların reklam kodaçımlamaları üzerinde belirleyici bir unsur olabileceği belirlenmiştir. 

A QUALITATIVE STUDY ON CONSERVATIVE ATTITUDES IN ADVERTISING ENCODING

Conservatism has been a frequently debated topic in Turkey. There are two main approaches to conservatism today: conservatism as a political ideology and conservatism as a personal attitude, choice and trait. It is known that attitudes shape individuals’ behaviors, so it is assumed that conservative attitudes are a determining factor on these behaviors. This study deals with conservatism as an attitude and aims to explore whether conservative attitudes of individuals determine how advertisements are encoded. Within the scope of the study, advertisement encodings were dealt with according to individuals’ conservatism levels, and semi-structured interviews were conducted with 30 individuals to collect study-specific data. Conservative attitudes of the participants were measured through Conservatism Scale, and the participants’ encodings regarding “Lav Glass” advertisement were analyzed by adopting content analysis method and taking their conservatism level into consideration. The results of the study revealed that the same advertisement was encoded differently depending on participants’ conservatism level, and these encodings were in parallel with the main components of conservatism. Finally, it was found that conservative attitudes might be a determining factor on advertisement encodings.

___

  • AKKAŞ, Hasan Hüseyin (2004). Muhafazakar Düşünce ve Edmund Burke, Ankara: Kadim Yayınları.
  • AKTAŞLI, Hasan Ufuk (2011). “Türk Muhafazakarlığı ve Kemalizm: diyalektik bir ilişki”, Doğu Batı, 14 (58), s.147-161.
  • ARKONAÇ, Sibel Ayşen (1998). Sosyal Psikoloji, İstanbul: Alfa
  • BAYRAKTAROĞLU, Aşkın Samuray (2006). Yeni Muhafazakar Türkiye, İstanbul: Arkaplan.
  • BORA, Tanıl (1997). “Muhafazakarlığın Değişimi ve Türk Muhafazakarlığının Bazı Yol İzleri”, Toplum ve Bilim, 74, s. 6-31.
  • CEVİZCİ, Ahmet (2005). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma.
  • DEMİREZEN, İsmail (2015). Tüketim Toplumu ve Din, İstanbul: Ensar.
  • DURAK, Yasin (2013). Emeğin Tevekkülü Konya’da İşçi-İşveren İlişkileri ve Dindarlık, İstanbul: İletişim.
  • ERDOĞAN, İrfan (2012). Pozitivist Metodoloji ve Ötesi: Araştırma Tasarımları, Niteliksel ve İstatistiksel Yöntemler, (3. Baskı), Ankara: Pozitif.
  • ERGİL, Doğu (1989). “Muhafazakâr Düşüncenin Temelleri Muhafazakârlık ve Yeni Muhafazakârlık”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 41 (1-4), s. 269- 292.
  • ESMER, Yılmaz (2012). Türkiye Değerler Atlası 2012 Değişimin Kültürel Sınırları, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
  • HAENNI, Patrick (2014). Piyasa İslamı, (Çev: Levent Ünsaldı), Ankara: Heretik.
  • İNCEOĞLU, Metin (2011). Tutum Algı İletişim, Ankara: Siyasal.
  • KIRK, Russell. (1995). The Conservative Mind: From Burke to Eliot, Washington: Regnery Publishing.
  • MOLLAER, Fırat (2009). Muhafazakarlığın İki Yüzü, İstanbul: Dergah Yayınları.
  • MOLLAER, Fırat (2011). “Klasik Muhafazakarlıktan Tekno-Muhafazakarlığa: Tanım Sorunları, Temeller ve Değişimler”, Doğu Batı Dergisi, 14 (58), s. 59-71.
  • NISBET, Robert (2011). Muhafazakarlık: Düş ve Gerçek, (Çev: Kudret Bülbül ve M. Fatih Serenli), (2. Baskı), Ankara: Kadim Yayınları.
  • OAKESHOTT, Micheal (2004). “Muhafazakâr Olmak Üzerine”, (Çev: İsmail Seyrek), Muhafazakâr Düşünce, 1, 55-78.
  • ÖĞÜN, Süleyman Seyfi (2004). Türk Muhafazakarlığının Kültürel Politik Kökleri, (Editör) Ahmet Çiğdem. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce - Muhafazakarlık 5. Cilt, İstanbul: İletişim, s.539-582.
  • SAFİ, İsmail (2007). Türkiye’de Muhafazakar Siyaset ve Yeni Arayışlar, Ankara: Lotus.
  • ŞAHİN, Kamil (2010). Türkiye’de Gençliğin Muhafazakar Eğilimleri, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya.
  • TAVŞANCIL, Ezel (2006), Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, (3. Baskı), Ankara: Nobel.
  • VURAL, Mehmet (2011). Siyaset Felsefesi Açısından Muhafazakarlık, İstanbul: Elis.
  • WILSON, Glenn D. (2013), The Psychology of Conservatism, New York: Routledge.
  • YANARDAĞ, Merdan (2004). Yeni Muhafazakarlık (Neo-Cons), İstanbul: Chiviyazıları.
  • YANKAYA, Dilek (2014). Yeni İslami Burjuvazi: Türk Modeli, (Çev: Melike Işık Durmaz), İstanbul: İletişim.
  • YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK, Hasan (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin.
  • YILMAZ, Hakan (2006). Türkiye'de Muhafazakârlık: Aile, Din, Batı, Yayımlanmamış araştırma raporu, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi.
  • YILMAZ, Hakan (2012). Türkiye'de Muhafazakârlık: Aile, Din, Batı. Yayımlanmamış araştırma raporu, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi.
  • İnternet Kaynakları http://www.trtinsanihaber.com/rekabet-var-sonu-gider-fel-kete-rekabet-var-sonu-varir-sel-mete/475/ Erişim tarihi: 10.03.2017.