Medya Aracılığıyla Popüler Kültürün Aktarılmasında Toplumsal Değişkenlerin Rolü

Popüler kültür alanı, kitle iletişim araçlarının toplumsal hayata nüfuzu arttıkça akademik araştırmaların da yoğunlaştığı bir ilgi çekici alan haline gelmiştir. Özellikle Türkiye’de son zamanlarda popüler kültür ürünleri hızla artmış, geniş kitlelerin doğrudan katılımcı olmasalar da dolaylı olarak bir eğlence unsuru olarak hayatlarında yer işgal etmeye başlamıştır. Özellikle ülkemizdeki bazı televizyon kanallarının, popüler kültür ürünlerine yönelik programlarını yoğunlaştırmaları konuyu daha da güncel hale getirmiştir. Bu nedenle medya ve popüler kültür üzerinde bilimsel çalışmaların yapılmasını gerekli kılacak bir ortam oluşmuşturÇalışma, özelde Popstar yarışmalarını genelde ise popüler kültürü kapsamaktadır. Dolayısıyla, taşıyıcısı medya, izleyicisi de insan olan medya’dan hareketle yola çıkan bu çalışma da Türkiye’deki popüler kültür ürünlerinden Popstar müzik yarışmalarının izleyiciler tarafından bu kadar çok talep görme- izlenme nedenlerini anlamaya ve açıklamaya yöneliktir.  Çalışma, temel hatlarıyla üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, kültür ve medya ilişkisine, ikinci bölümünde popüler kültür medya ilişkisine değinilmiştir. Son bölümde ise metodoloji ve yapılan alan araştırmasından elde edilen verilerin analizlerine yer verilmiştir. Çalışmanın örneklemi Konya’dan seçilmiş olup, toplam 939 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada popüler kültürle medya arasındaki ilişkileri sınayan çeşitli hipotezler test edilmiştir.

THE ROLES OF SOCIAL VERIABLES IN TERMS OF POPULAR CULTURE’S TRANSMISSION VIA MEDIA

As the mass media penetrates social life increasingly, the area of social studies with the focus on the popular culture is becoming increasingly an interesting field for academical studies. In Turkey, popular culture products have increased in occurance, to the wide masses as an entertainment element occupying their whole lives than a directly engaged cultural output. Particularly after the privatization of the broadcasting industry, many television stations actualized the theme by focusing on programming of heavily popular cultural content. These reasons have made the overlapping areas of media and popular culture a worthwhile academical field of study. This study is focused on celebrity contests on television in particular and on popular culture in general. Because popular culture is emitted through the media and is consumed by individuals, the object of this study is to deliver an answer why -as typical popular culture products- celebrity contests are so much in demand among audiences in Turkey. The study is basically divided into three sections. The first section introduces the relation of the media and culture while the second section evaluates the relationship of popular culture and the media. The last section explains the methodological aspects used in the study. The sample of the study is selected from Konya and consists of 939 people. In the study various hypotheses have been tested on the relationship of media and popular culture.

___

  • AKDOĞAN, Yalçın (1995). Görsel İktidar, İstanbul: İnsan Yayınları.
  • ARIK, Bilal (2004). Top Ekranda: Medya Çağında Futbol ve Televizyon Arasındaki Kaçınılmaz İlişki, İstanbul: Salyangoz Yayınları.
  • AYDOĞAN, Filiz (2004). Düşlerimizi Artık Televizyon Kuruyor: Medya ve Popüler Kültür Üzerine Yazılar, İstanbul: MediaCat Yayınları.
  • BATMAZ, Veysel (1981). “Popüler Kültür Üzerine Değişik Kuramsal Yaklaşımlar”, İletişim 1981/1, Ankara: AİTİA Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksek Okulu Yayını No:2, 163-192.
  • BATMAZ, Veysel (2006). Medya Popüler Kültürü Gizler, İstanbul: Karakutu Yayınları.
  • BOSTANCI, Naci M. (1998). Siyaset, Medya ve Ötesi, Ankara: Vadi Yayınları.
  • BROWNE, Ray B. (1988). “Popular Culture as the New Humanities”, Der. Ray B. Browne ve Marshall W. Fiswick. Symbiosis: Popular Culture and Other Fields, , Bowling State University Ohio, 1-22.
  • CARPINI, Michael D. ve Bruce, Williams A. (2000). “Let Us Infotain You; Politics in the New Media Environment”, Der. W. Lance Bennett ve Robert M. Entman. Mediated Politics Communication in the Future of Democracy, New York: Cambiridge University Pres, 160-181.
  • CERECİ, Sedat (1996). Televizyonun Sosyolojik Boyutu, İstanbul: ġûle Yayınları.
  • CÜCELOĞLU, Doğan (1991). İnsan ve Davranışı: Psikolojinin Temel Kavramları, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • ÇAĞAN, Kenan (2003). Popüler Kültür ve Sanat, Ankara: Altınküre Yayınları.
  • DAĞTAġ, Erdal (2006). Türkiye’de Magazin Basını, Ankara: Ütopya Yayınları.
  • ERDOĞAN, İrfan (2001). “Popüler Kültürde Gasp ve Popülerin Gayri Meşruluğu”, Doğu Batı Dergisi “Popüler Kültür” Özel Sayısı, Yıl:4, Sayı: 15, Ankara: Cantekin Matbaacılık, 65-104.
  • ERDOĞAN, İrfan (2004). “Televizyonda Popüler Yarışma: Modern Gladyatörlerin Kansız Ölümü”, Bilim ve Ütopya Dergisi: Çürüyen Sistemin Hayal Satışları Popstar Çılğınlığı, Sayı:118, 16-19.
  • ESSLIN, Martin (1991). Beyaz Camın Arkası, Çev. Murat Çiftkaya, İstanbul: Pınar Yayınları.
  • GANS, Herbert J. (2005). Popüler kültür ve Yüksek Kültür, Çev. Emine Onaran İncirlioğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • GASSET, Ortega Y. (2003). Kitlelerin Ayaklanışı, Çev. Koray Karaşahin, İstanbul: Babil Yayıcılık.
  • GÜNEġ, Sadık (2006). Enformasyon Toplumunun Putları, Ankara: Hece Yayınları. HALLORAN, James D. (1973). “Televizyonun Toplum Üzerindeki Etkileri”, Der. James D. Halloran, Peter Mason vd. Televizyonun Etkileri, İstanbul: İstanbul Reklam Yayınları:28, 8-18.
  • HORKHEIMER, Max ve ADORNO, Theodor W. (1996). Aydınlanmanın Diyalektiği: Felsefi Fragmanlar  , Çev. Oğuz Özügül, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • KELLNER, Douglas (1997). “Critical Theory and Culturel Studies: The Missed Articulation”, Der. Jim McGuigan. Cultural Methodologies, London: Sage Publication, 12-41.
  • KÖSOĞLU, Nevzat (1992). Millî Kültür ve Kimlik, İstanbul: Ötüken Yayıncılık.
  • MAGEE, Bryan (1979). “Marcuse ve Frankfurt Okulu”, Der. Mete Tuncay, Çev. Ünsal Oskay. Yeni Düşün Adamları, İstanbul: M.E.B Yayınları, 75-99.
  • MİLLS, Wright C. (1974). İktidar Seçkinleri, Çev. Ünsal Oskay, Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • MUTLU, Erol (1991). Televizyonu Anlamak, Ankara: Gündoğan Yayınları.
  • MUTLU, Erol (2001). “Popüler Kültürü Eleştirmek”, Doğu Batı Dergisi “Popüler Kültür” Özel Sayısı, Yıl:4, Sayı: 15, Ankara: Cantekin Matbaacılık, 9-39.
  • OKTAY, Ahmet (1992). “Popüler Kültür İle Kitle Kültürü”, Varlık, Sayı:1012, İstanbul: Kurtiş Matbası, 7-10.
  • OKTAY, Ahmet (1997). Türkiye’de Popüler Kültür, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ÖZKÖK, Ertuğrul (1985). İletişim Kuramları Açısından Kitlelerin Çözülüşü, Ankara: Tan Yayınları.
  • PHILIPS, Deborah ve TOMLINSON, Alan (1992). “Leisure, Popular Culture and Consumer Capitalism”, Der. Dominic Strinati ve Stephen Wagg. Come On Down?: Popular Media Culture In Post-War Britain, Londra ve New York: Routledge, 9-45.
  • POSTMAN, Neil (1994). Televizyon: Öldüren Eğlence, Çev. Osman Akınbay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • SCHILLER, Herbert (1993). Zihin Yönlendirenler, Çev. Cevdet Cerit, İstanbul: Pınar Yayınları.
  • SLATER, Phil (1998). Frankfurt Okulu, Çev. Ahmet Özden, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
  • SOYGÜDER, ġebnem (2003). Eyvah Paparazzi, İstanbul: Om Yayınları.
  • SOYGÜDER, ġebnem (2004). “Türk Popüler Medyasının Yeni Popüler Ürünleri”, Karizma Dergisi, Yıl 5, Sayı: 18, İstanbul: Sistem Matbaacılık, 147-158.
  • STRINATI, Dominic (1995). An Introduction to Theories of Popular Culture, London: Routledge.
  • SWINGEWOOD, Alan (1996). Kitle Kültürü Efsanesi, Çev. Aykut Kansu, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • ŞENYAPILI, Önder (1981). Toplum ve İletişim, Ankara: Turan Kitabevi.
  • TEKELİOĞLU, Orhan (2006). Pop Yazılar Varoşlardan Merkeze Yürüyen “Halk Zevki”, İstanbul: Telos Yayıncılık.
  • TOPÇUOĞLU, Nur N. (1995). Basında Reklâm ve Tüketim Olgusu, Ankara: Vadi Yayınları.
  • TÜRKOĞLU, Nurçay (2004). İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar, İstanbul: Babil Yayınları.