Kişilerarası İletişimin Facebook'ta Değişen Yüzü: Facebook'ta Arkadaşlıkla Gelen Örtülü Takip (Fırat Üniversitesi İletişim Fakültesi Örneği)

İnsanların başka insanların hayatlarını merak ve takip etme dürtüsü sadece gerçek hayatla sınırlı değildir. Bu merak ve takibin uygun zemin bulduğu ortamlardan birisi de sosyal medyanın bir kolu olan Facebook’tur. Facebook’ta yapılan paylaşımlar bir yandan kişilerin profillerini adeta zenginleştirip ve renklendirirken diğer yandan paylaşımlara gelmesi beklenen beğeni sayısı insanlarda bitmek bilmeyen bir ego tatminin oluşumuna sebebiyet verebilir. Ancak bu durumdan daha vahimi, sosyal medyanın ve özellikle kişilerarası iletişimin önemli bir yüzdesini himayesine alan Facebook’un, takip etme kültürünü meşrulaştırma ihtimalidir. Zira Facebook’la kişiye ait her şey, adeta kamusallaşmakta ve insanlar merak ettikleri kişilerin profillerinden sürekli bilgi almaktadırlar. Bireye ait olan yaşamsal faaliyetlerin bu yolla sanal ortamlarda yayınlanmasının gözetime ve takibe davetiye çıkardığını söylemek mümkün görünmektedir. Gerçek hayatta sokakta yürürken takip edilmek, güvenliği ve rahatlığı tehdit eden bir unsur iken sosyal medyada bu durumun endişe yaratmaması sosyal gerçek ile sosyal medya arasındaki paradoksallığı ortaya koyan bir durum olarak ifade edilebilir. Facebook ile cep telefonlarına kadar giren kişisel yaşamların, “gözetim toplumuna“ davetiye çıkardığı ve bireyleri farkında olmadan dijital takibe sevk ettiği yönünde bu araştırma için öngörülen hipotezlerin birçoğunun doğrulandığı sonucuna ulaşılmıştır.

THE CHANGING FACE OF INTERPERSONAL COMMUNICATION ON FACEBOOK: THE VAILED FOLLOW UP COMING WITH A FRIENDSHIP ON THE FACEBOOK (AN EXAMPLE OF THE FACULTY OF COMMUNICATION, FIRAT UNIVERSITY)

The people‟s urge of curiosity and following up the other people‟s lives is not limited just to the real life. And one of the environments where this curiosity and following up finds an appropriate ground is the Facebook, which is a branch of the social media. The sharing made on the Facebook almost enriches and makes colourful the persons‟ profiles on one hand, and the number of likes expected to come to the sharing may cause the formation of an unending ego in the people on the other hand. However, more desperate situation than this is the possibility of legitimizing the follow up culture of the Facebook, which takes under its protection a significant percentage of the social media and especially the interpersonal communication. For everything personal that belongs to people is being almost publicized through the Facebook and people continuously receive information from the profiles of people they are curious about. It seems possible to say that having broadcasted the vital activities of an individual in virtual environments in this way, causes monitoring and a follow-up. While in our real life having been followed when walking down in the street by someone is a factor threatening the safety and the comfort, having this situation not creating any concern in the social media, can be expressed as a situation that reveals the paradox between the social reality and the social media. It has been reached a conclusion that the personal lives entering to the mobile phones through Facebook have attracted attention to the phenomenon of "a surveillance society" and in terms of pushing unwittingly the individuals to a digital voyeurism that most of the anticipated hypothesis for this research have been confirmed.

___

  • BIÇAKÇI, İlker (2001). İletişim Dünyamız İnsan Odaklı Toplumsal Bir Bakış, Ankara: MediaCat Kitapları.
  • BÜYÜKASLAN, Ali; KIRIK, Ali Murat (2013). Sosyalleşen Birey Sosyal Medya, Konya: Çizgi Kitabevi.
  • ÇAKIR, Mukadder (2013). Sosyal Medya ve Gösteri, (Editörler), Ali Büyükaslan ve Ali Murat Kırık. Sosyal Medya Araştırmaları I, Konya: Çizgi Kitabevi, s.1168
  • DÖKMEN, Üstün (1995). İletişim Çatışmaları ve Empati, İstanbul: Sitem Yayıncılık. DURMUŞ, Beril; YURTKORU, E. Serra; ULUSU, Yeşim; KILIÇ, Bülent (2010). Facebookta‟yız, İstanbul: Beta Yayınevi.
  • FİDAN, Mehmet (2009). İletişim Kurmak İstiyorum, Konya: Tablet Kitapevi.
  • GÖKÇE, Orhan (2010). İletişim Bilimine Giriş, Konya: Dizgi Ofset.
  • GÖNENLİ, Gülşah; HÜRMERİÇ, Pelin (2012). Sosyal Medya: Bir Alan Çalışması Olarak Facebook Kulllanımı, (Editörler), Tolga Kara ve Ebru Özgen. Sosyal Medya Akademi, İstanbul: Beta Yayım Evi, s.213-242
  • HAZAR, Murat (2011). ”Sosyal Medya Bağımlılığı-Bir Alan Çalışması”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı: 32, 151-175.
  • IŞIK, Metin (2000). İletişimden Kitle İletişimine, Konya: Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
  • IŞIK, Metin (2008). Sizinle İletişebilir Miyiz, Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.
  • KAPTAN, Saim (1993). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, Ankara: G.Ü. Eğitim Bilimleri Yayınları.
  • KAYA, Aysun (2013). Sosyal Paylaşım Ağlarının Kişilerarası İletişim Sürecine Etkisi Bağlamında Facebook, (Editörler), Ali Büyükaslan ve Ali Murat Kırık. Sosyal Medya Araştırmaları I, Konya: Çizgi Kitabevi, s.155-206.
  • KIRIK, A.Murat (2013). Gelişen Web Teknolojileri ve Sosyal Medya Bağımlılığı, (Editörler), Ali Büyükaslan ve Ali Murat Kırık. Sosyal Medya Araştırmaları I, Konya: Çizgi Kitabevi, s.69-102.
  • KREJCIE, Robert V.; MORGAN, Daryle W. (1970). “Determining Sample Size for Research Activities” Educational and Psychological Measurement. Vol: 30 (3), Page: 607-610.
  • KUŞAY, Yeliz (2013). Sosyal Medya Ortamında Çekicilik ve Bağımlılık, İstanbul: Beta Basım Evi.
  • NIEDZVECKİ, Hal (2010). Dikizleme Günlüğü, Çev: Gökçe Gündüz İstanbul: Ayrıntı Yayınları
  • SİYEZ, Diğdem M. (2010). Kişilerarası İlişkilerin Başlangıcı ve Gelişimi, (Editör), Alim Kaya. Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim, Ankara: Pegem Akademi Yayınları, s.69-104.
  • TUTAR, Hasan; YILMAZ, M. Kemal (2002). Genel İletişim, Ankara: Nobel Yayınları.
  • VURAL, İzlem (2009). Bireylerarası İletişim ve Çatışma, (Editör), Uğur Demiray. Genel İletişim, Ankara: Pegem Yayınevi, s.183-196.
  • YÜKSEL, Ahmet Haluk (2009). Sözsüz İletişim, (Editör), Uğur Demiray. Genel İletişim, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi, s.35-54.