SURİYE ROMANINDAKİ SERBEST YAPISINDA ARAP ELEŞTİRİ ANLAYIŞI (FİLİSTİN ROMAN ELEŞTİRİ ÖRNEĞİ)

Suriye romanı, ulaşmış olduğu önemli konumu sebebiyle Arap yarımadasının birçok kentinde Arap ve Suriyeli akademisyenlerin ve eleştirmenlerin kalemlerini kendine çekmiştir. Bunun üzerine Akademisyenler ve eleştirmenler, bu serbest yapılı romanın doğup geliştiği safhaları takip etmişler, şekil ve içerik açısından gözlemlemişler ve incelemişler, ayrıca içerdiği konularla ilgilenmişlerdir.Bu makale, Suriye romanındaki serbest yapılarla ilgili olarak Arap roman eleştirmenlerinin sergiledikleri yaklaşımları gözlemlemeye çalışmaktadır. Filistinli roman eleştirmenleri, Suriye romanı üzerinde çalışmaya verdikleri önem nedeniyle Filistin Roman türünü örnek alıyor. Bu yönleriyle diğer Arap ülkelerindeki eleştirmenleri de aşmışlar ve elde ettikleri sonuçlarla da bu romanlara dikkat çekmişlerdir.Makale; Suriye romanından yararlanan Filistinli eleştirmenlerin uygulamalarını, özellikle de Romanın serbest yapılarından ne gibi yarar elde ettiklerini tanıtmakla başlar. Sonra karakter tahliline yönelik çalışmalardaki uygulamalar üzerinde durur. Serbest diyalog, zaman ve mekan, romanın yapısını inceleme sonra da bunu eleştirel bir duruş takip eder. Ardından da genel bir sonuç ve kaynakların tespiti ile biter.

___

  • الخطيب، حسام، "أبحاث نقدية ومقارنة"، بلا طبعة، دار الفكر، دمشق 1973 . "سبل المؤثرات الأجنبية وأشكالها في القصة السورية"، ط 2 ، اتحاد الكتاب العرب، دمشق 1974 . "الرواية السورية في مرحلة النهوض 1959 - 1967 "، بلا طبعة، معهد البحوث والدراسات العربية، القاهرة 1975 . "ملامح في الأدب والثقافة واللغة"، ط 1 ، وزارة الثقافة والإرشاد القومي، دمشق 1977 . "روايات تحت المجهر، دراسة نهوض الرواية السورية"، ط 1 ، اتحاد الكتاب العرب، دمشق 1983 . درّ اج، فيصل، "دلالات العلاقة الروائية"، ط 1 ، دار كنعان، دمشق 1992 . رضوان، عبد الله، "الرائي دراسات في سوسيولوجيا الرواية العربية"، ط 1 ، دار اليازوري العلمية للنشر والتوزيع، عمان 1999 . عوّاد، حنان، "قضايا عربية في أدب غادة السمان"، ط 1، دار الطليعة، بيروت 1989 . ماضي، شكري، "انعكاس هزيمة حزيران على الرواية العربية"، ط 1، المؤسسة العربية للدراسات والنشر، بيروت 1978 . "أنماط الرواية العربية الجديدة"، المجلس الوطني للثقافة والفنون والآداب، الكويت 2008 . الصالح، نضال، "النزوع الأسطوري في الرواية العربية المعاصرة"، منشورات اتحاد الكتاب العرب، دمشق 2001 . صبحي، محي الدين، "النقد الأدبي الحديث بين الأسطورة والعلم"، الدار العربية للكتاب، 1988 . الفيصل، سمر روحي، "ملامح في الرواية السورية"، اتحاد الكتاب العرب، دمشق 1979 . يقطين، سعيد، "تحليل الخطاب الروائي الزمن، السرد، التبئير"، ط 1 ، المركز الثقافي العربي بيروت 1989 . المراجع المترجمة: بورنل، د. ماديلينا، د. كوتي، ج. م. جليكسون، "النقد الأدبي"، تر: هدى وصفي، الهيئة المصرية العامة للكتاب، القاهرة 1999 . شولز، روبرت، "عناصر القصة"، تر: محمود منقذ الهاشمي، ط 1، طلاس للدراسات والترجمة والنشر، دمشق 1988