KAYGININ KADER ALGILARI İLE İLİŞKİSİ-(Kahramanmaraş Örneği)

Bu çalışmanın konusu, kaygının kader algıları ile ilişkisidir. Kader algılarına göre kaygı düzeyinde farklılaşma olup olmadığı temel problemimizi oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Kahramanmaraş Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi, Erdem Beyazıt Lisesi ve İmam Hatip Lisesi öğretmen ve öğrencilerinden tesadüfi yöntemle belirlenen örneklem grubunun kader algıları ve kaygı düzeyleri belirlendikten sonra, kader algıları ile kaygı ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucuna göre kader algısının kader inancı, kadere atıf yapma, afetlerin kaynağı tercihi ve kadere atıf yapma sebebi açısından farklılaşma ortaya çıkmışken, yine kader algısının boyutlarından başarı ve başarısızlık tutumu, olayların asıl belirleyicisi tercihi, işe başlama tutumu, kader etki boyutu, büyük felaket tutumu ve öğrenci başarısızlığı tutumu boyutları ile ilgili farklılaşma tespit edilememiştir. Sonuç olarak, yükleme kuramının temel yaklaşımlarından hareket eden bu çalışmada, insanın kader inancının, kader algısının ve olayları anlamlandırmada kadere atfı kullanma biçiminin kaygı düzeyini belirleyen önemli etkenler olduğu sonucuna varılmıştır.

RELATION BETWEEN ANXIETY AND THE PERCEPTION OF PREDESTINATION-(A CASE STUDY IN THE TOWN OF KAHRAMANMARAŞ)

The subject of this study is the relation between anxiety and perceptions of predestination. Our main problem is whether there is any difference in anxiety level in relation to the perception of predestination. In this context, the randomly chosen subjects from students and teachers of several schools such as Kahramanmaraş Tourism and Hotel Management Vocational High School, Erdem Beyazıt High School, İmam Hatip High School have been conducted a survey; the subjects’ fate perceptions and their anxiety levels have been determined, then the affinity between their fate perceptions and their anxiety levels has been established. According to survey conclusion, while a differentiation has arisen in terms of faith as an aspect of fate perception, attribution to fate, choices for the causes of disasters, the reason for ascribing to fate; a differentiation has not been observed with regard to success as an aspect of fate perception and attitude towards success and failure, choices for the main designator of events, attitude towards starting a job, aspect of the effect of fate, attitude towards great catastrophes and attitude towards student’s failure. Consequently, in this study, which makes use of the basic approaches of attribution theory, it has been concluded that man’s faith for fate, fate perception, his use of attribution to fate in order to give events a meaning are major factors that determine the level of anxiety.

___

  • Cüceloğlu, Doğan, İnsan ve Davranışı: Psikolojinin Temel Kavramları, Remzi Kitapevi, İstanbul, 1994.
  • Coşğun, Seyfullah, Kader Anlayışının 15-18 Yaşlar Arasındaki Gençlerin Tutum ve Davranışlarına Etkisi (Karabük Örneği)”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üni. Sosyal Bilimler Enst., Sakarya 2002.
  • Gürses, İbrahim, “Yükleme Teorisi ve Din İlişkisi Üzerine Bir değerlendirme” Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 17, sayı: 2, Bursa 2008.
  • Kandemir, Yusuf, Kader İnancının Psikoterapik Açıdan Fonksiyonu, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üni. Sos. Bil. Enst., Erzurum 2006.
  • Karaca, Faruk, “Kader Algısı -Ruh Sağlığı İlişkisi Üzerine Empirik Bir Araştırma”, İslami Araştırmalar Dergisi, c. 19, sayı:3. Ankara 2006.
  • Kaya, Mevlüt; Varol, Kübra, “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Durumluk- Sürekli Kaygı Düzeyleri ve Kaygı Nedenleri (Samsun Örneği)”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 17, Samsun 2004.
  • Kayıklık, Hasan, Orta yaş ve Yaşlılıkta Dinsel Eğilimler, Baki Kitapevi, Adana 2003.
  • Le Gall, Andre, Anksiyete ve Kaygı, çev.: İ.Yerguz, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2006.
  • Öner, Necla; Le Compte, Ayhan., Süreksiz Durumluk / Sürekli Kaygı Envanteri el Kitabı, Boğaziçi Üni. Yayınları, İstanbul 1998.
  • Özgül, Sabri, Engellenme Durumları ve Tabiatüstü Yüklemeler Arasındaki İlişkiler, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa 1998.
  • Punch, Keith, (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, çev.: D. Bayrak, H. B. Arslan, Z. Akyüz, Siyasal Kitabevi, Ankara 2005.
  • Sâbûnî, Nurettin, el-Bidâye fî Usûli’d-dîn, Mâturîdiyye Akâidi, çev.: Bekir. Topaloğlu, Ankara, 1995.
  • Sertbaş, Gülümser, Gebelerde Doğum Öncesi ve Doğum Sonrası Dönemlerde Durumluk- Sürekli Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir 1998.
  • Spielberger, Charles, Theory and Research in Anxiety, In C.D. Spielberger (Ed.), Anxiety and Behavior, Academic Press, New York 1966.
  • Spilka, Bernard, “Din Psikolojisi Açısından Genel Bir Atıf Teorisi”, çev.: A. Kuşat, E. Ü. İlahiyat Fak. Dergisi, sayı: 11, Kayseri 2001, s. 173-174.
  • Yaparel, Recep, “Depresyon ve Dini İnançlar ile Tabiatüstü Nedensel Yüklemeler Arasındaki İlişkiler”, D.E.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı:VIII, İzmir 1994.
  • Yapıcı, Asım, Ruh Sağlığı ve Din: Psiko- Sosyal Uyum ve Dindarlık, Karahan Yayınları, Adana 2007.
  • Yavuz, Kerim, “Din Psikolojisinde Metot Meselesi ve Yeni Gelişmeler”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Erzurum 1986.
  • Yıldız, Murat; Sezen, Abdülvahid; Yenen, İlker, “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinde Güdülenmeler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 25, İzmir 2007. Düzeyleri ile Akademik