İnsan Ticaretine Konu Olma Potansiyeli Bakımından Türkiye’nin Afgan Düzensiz Göçmen Gerçeği

Eski tarihlerden bu yana göç hareketlerinin ana nedenlerini, savaşlar, doğal afetler ve hayatta kalmaya yetecek beslenme olanaklarına ulaşma çabası gibi zorlayıcı sebepler oluşturmuştur. Göç motivasyonunun zor koşullarının yanı sıra, göçmenlerin büyük bir bölümü göç yolunda veya hedef ülkede insanlık dışı muameleler ve hayati tehlikeler ile karşı karşıya kalabilmektedir. Kölelik ve benzeri uygulamaların tarihteki yeri düşünüldüğünde öz anlamı bakımından yeni bir durumu ifade etmeyen insan ticareti olgusu günümüzde kapsam olarak genişlemiş, türleri, yöntemleri, gerçekleşme biçimleri farklılaşmıştır. Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’ye yönelik göç hareketlerinde de son yıllarda önemli bir artış yaşanmıştır. Kayıt dışı olmaları dolayısıyla sınır dışı edilme korkusu duyan ve bu sebeple güvenlik güçlerine başvurmaktan çekinen düzensiz göçmenler, insan ticareti mağduru olma bakımından diğer göçmenlere göre daha korumasız ve sömürüye açıktır. Düzensiz göç ve insan ticareti ile mücadele çalışmaları birbirini desteklemektedir. Bu anlamda Türkiye, düzensiz göç ve insan ticareti ile mücadele için mevzuat geliştirmiş ve yeni kurumlar oluşturmuştur. Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün operasyonel hale geldiği 2014 yılı sonrasında bir yandan yakalanan düzensiz göçmen sayısı diğer taraftan tespit edilen insan ticareti mağdurlarının sayısı önemli oranda artmıştır. Güncel istatistiksel veriler Türkiye’de bulunan Afgan düzensiz göçmenlerin işgücü istismarına dayalı insan ticareti mağduru olma potansiyelinin yüksek olduğunu göstermektedir.

Turkey's Reality of Ilegal Afghan Immigrants in Terms of Being A Subject to Potential Human Trafficking

Compelling reasons such as inadequate nutrition, wars, and natural disasters have been the main causes of migration movements since ancient times. In addition to the severe conditions of migration motivation, most immigrants may face inhuman treatment and life-threatening situations on the way to or in the destination country. The human trafficking phenomenon, which does not essentially express a new term considering the place of slavery and similar practices in history, has expanded in scope and differentiated in terms of types, methods, and ways of realizations. Migration flows to Turkey has have a significant increase in recent years like the increase in the rest of the world. Irregular migrants who are fearful of being deported due to their informality and are afraid to resort to security forces are more vulnerable and exploitable than other immigrants in terms of being trafficked. The fight against irregular migration and human trafficking complement each other. In this sense, Turkey has adopted legal texts and established new institutions to cope with irregular migration and human trafficking. The number of irregular migrants detained on the one hand and the number of victims of human trafficking identified on the other hand has significantly increased after 2014 when the General Directorate of Migration Management became operational. Illegal Afghan immigration to Turkey has been the fastest-growing immigrant group according to the official statistics and current statistical data has shown that illegal Afghan immigrants are very likely to be a victim of human trafficking in terms of labor exploitation.

___

  • AB Genişleme Politikasına İlişkin 2019 Bilgilendirmesi 2019 Türkiye Raporu. (2019). Erişim adresi: https://www.ab.gov.tr/siteimages/birimler/kpb/2019_trkiye_raporu-_tr.pdf (15.09.2019).
  • Abadan-Unat, N. (2006). Bitmeyen Göç Konuk İşçilikten Ulus-Ötesi Yurttaşlığa (2. Baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Adıgüzel,Y. (2016). Göç Sosyolojisi. Ankara: Nobel yayıncılık.
  • Akçadağ, E. (2012). Yasa Dışı Göç ve Türkiye. Araştırma Raporu. Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi. İstanbul.
  • Atasü-Topcuoğlu, R. (2016). Göç Yazınındaki Düzenli ve Düzensiz Göç Kavramları: İnsan Hakları Temelinde Bir Kavramsal Sorgulama. İnsan Hakları Yıllığı, Cilt 34, s. 1-20.
  • Barbaros, H. (2014). İnsan Ticareti: Temel Kavramlar. İnsan Ticareti Mağdurlarıyla Sosyal Hizmet. İçinde (s. 1-6). Antalya: Aile Danışmanları Derneği.
  • Bartram, D., V. Poros, M. ve Monforte P. (2017). Göç Meselesinde Temel Kavramlar. Çev. Itır Atabeyoğlu Tuncay. Ankara: Hece Yayınları.
  • Çiçekli, B. ve Demir, O. Ö. (2015). Türkiye’nin Düzensiz Göçle ve Göçmen Kaçakçılığıyla Mücadele Alanındaki Deneyimi. Türkiye’nin Avrupa Birliği Katılım Süreci Bağlamında Düzensiz Göçle Mücadele Konferansı 15 Kasım 2013. İçinde (s. 11-26). Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
  • Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). (2017). 2016 Türkiye Göç Raporu. Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları.
  • Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). (2018). 2017 Türkiye İnsan Ticaretiyle Mücadele Yıllık Raporu. Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü.
  • Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). Düzensiz Göç. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler (25.09.2019).
  • Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). Geçici Koruma. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 (03.10.2019).
  • Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). İnsan Ticareti İle Mücadele. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/insan-ticareti-ile-mucadele-istatistik (25.09.2019).
  • Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM). Uluslararası Koruma. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/icerik3/uluslararasi-koruma_363_378_4712 (12.07.2019).
  • Göç Terimleri Sözlüğü (2009). Ankara: Uluslararası Göç Örgütü Yayını.
  • Güvenlik Terimleri Sözlüğü (2017). Ankara: T.C. İçişleri Bakanlığı Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı Yayınları.
  • İçduygu, A.ve Aksel, D. B.(2012). Türkiye’de Düzensiz Göç. Araştırma Raporu. Uluslararası Göç Örgütü Türkiye. Ankara.
  • Kaya, A. (2015). Farklı Göç Türlerini Yaşayan Ülke: Türkiye. Südaş İ. ve Körükmez L. (Der.) Göçler Ülkesi içinde (s.15-26). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Küresel Eğilimler Raporu. (2019). Erişim adresi: https://www.unhcr.org/tr/12402-kuresel-egilimler-raporu.html (03.10.2019).
  • Mannaert, C. (2003). Irregular migration and asylum in Turkey. UNHCR Evaluation and Policy Analysis Unit. Erişim adresi: https://www.unhcr.org/research/working/3ebf5c054/irregular-migration-asylum-turkey-celia-mannaert.html?query=irregular%20migration (18.09.2019).
  • Rittersberger-Tılıç, H. (2015). ‘Managing’ Irregular Labor Migrants in Turkey. Göç Araştırmaları Dergisi. Cilt: 1, Sayı: 1, s. 80-107.
  • Sayın, H. (2018). Modern Kölelik Olarak Meta-Göçmen İnsan Ticareti Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt: 2 Sayı:2, s.79-102.
  • Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İnsan Ticaretinin, Özellikle Kadın ve Çocuk Ticaretinin Önlenmesine, Durdurulmasına ve Cezalandırılmasına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun (2003, 4 Şubat). Resmi Gazete (Sayı: 25014). Erişim adresi: https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k4804.html (02.10.2019).
  • Türk Ceza Kanunu (2004, 13 Ekim). Resmi Gazete (Sayı: 25611). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/10/20041012.htm (28.09.2019).
  • Türk Hukukunda İnsan Ticareti Suçu El Kitabı (2. Baskı). (2009). Ankara.
  • Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi ve Uluslararası Koruma Statü Sahibi Kişilerin Çalışmasına Dair Yönetmelik (2016, 26 Nisan). Resmi Gazete (Sayı: 29695). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/04/20160426-1.htm (29.08.2019).
  • United Nations High Comissioner for Refugees (UNHCR). (2019). Türkiye: Kilit Veriler ve Sayılar. Erişim adresi: https://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri. (26.09.2019)
  • United Nations Office on Drugs and Crime. (2018). Global Report on Trafficking Persons 2018. New York: United Nations.
  • Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (2013, 4 Nisan). Resmi Gazete (Sayı: 28615). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/04/20130411-2.htm (26.09.2019).