Çiğdem Özenirler, Nazlı MAYDA, Ömür GENÇAY ÇELEMLİ, Aslı ÖZKÖK, Kadriye SORKUN

PAKETLİ BALLARIN BOTANİK ORİJİN TESPİTİ VE MİKROSKOBİK ANALİZLERİ: ETİKET BİLGİLERİ İLE İÇERİK UYUMLULUĞUNUN KARŞILAŞTIRILMASI

Bal, çiçekli bitkilerin nektarlarından ya da bitki özsuyu ile beslenen böceklerin salgılarından köken alır. İçeriğindeki polen ve bal çiği elementlerinin tanımlanması, balın botanik kökeninin belirlenmesinde kullanılan en önemli araçlardır. Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği’ne göre gıda maddesi olarak tüketime sunulacak balların botanik kökeninin standartlar çerçevesinde yapılan analizler ile tespit edilmesi ve paket üzerindeki etiket ile alıcıların bilgilendirilmesi gerekir. Bu çalışmada Türkiye’de satışa sunulmuş paketli balların mikroskobik analizleri gerçekleştirilerek elde edilen sonuçların etiket bilgisi ile uyumluluğunun karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda balların polen kompozisyonları, bal çiği elementleri (BÇE), 10 gram baldaki toplam polen sayısı (TPS-10 g) ve bal çiği elementi sayıları, yüzde nem ve nişasta miktarı incelenmiştir. Sonuç olarak tüm bal örneklerinin nem değerlerinin tebliğde verilen değerlerle uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Mikroskobik incelemeler sonucunda 10 balın etikette yer alan botanik orijini ile uyum göstermediği, üç balda %10’dan fazla nişasta bulunduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Piyasa balları, botanik orijin, kalite

BOTANIC ORIGIN DETECTION AND MICROSCOPIC ANALYSIS OF PACKAGED HONEYS: COMPARISON OF CONTENT WITH LABEL INFORMATION

Honey originates from the nectars of flowering plants or excretions of plant-sucking insects on plants. The identification of pollen and honeydew elements is the most important tool used to determine the botanical origin. According to the Turkish Food Codex Communiqué on Honey, it’s necessary to determine the botanical origin of the honey to inform the buyers with the label on the package. Our aim was to detect the botanic origin and comparison with their label information content compliance of packaged honeys produced in Turkey. In this context, pollen compositions of honeys, the number of honeydew elements, total number of pollen and honeydew elements in 10 grams of honey, percentage of moisture and starch were examined. As a result, moisture values were found suitable. 10 honeys didn’t match with the botanical origin declared in the label, and in three honey samples more than 10% starch was found.

Keywords:

Packed honeys, botanical origin, quality,

PDF

___

Anklam, E. (1998). A review of the analytical methods to determine the geographical and botanical origin of honey. Food chemistry, 63, 549-562.
Avni, D., Hendriksma, H.P., Dag, A., Uni, Z. & Shafir, S. (2014). Nutritional aspects of honey bee-collected pollen and constraints on colony development in the eastern Mediterranean. Journal of insect physiology, 69, 65-73.
Aydın, B., Sezer, Ç. & Oral, N.B. (2008.) Kars’ ta satışa sunulan süzme balların kalite niteliklerinin araştırılması. Kafkas Ünv Vet Fak Derg, 14, 89-94.
Aypak, S.Ü., İnci, A., Bakırcı, S., Fidan, E.D. & Soysal, M. (2019). Kovanlardan ve Marketlerden Alınan Ballardaki Antioksidan Aktivite ve Hidroksimetilfurfural (Hmf) Düzeylerinin Karşılaştırılması. Gıda/The Journal Of Food, 44, 86-92.
Bayram, N.E. & Demir, E. (2018). Specifying Some Quality Characteristics of Monofloral and Mutifloral Honey Samples. Hacettepe Journal of Biology and Chemistry, 46, 417-423.
Belay, A., Haki, G.D., Birringer, M., Borck, H., Addi, A., Baye, K. & Melaku, S. (2017). Rheology and botanical origin of Ethiopian monofloral honey. LWT-Food Science and Technology, 75, 393-401.
Bölükbaşı, D.N. (2009). Melissopalynologic analysis of packed honey. Mellifera, 9, 2-8.
D'Albore, G.R. (1997). Textbook of melissopalynology. Apimondia Publishing House.
Day, S., Beyer, R., Mercer, A. & Ogden, S. (1990). The nutrient composition of honeybee-collected pollen in Otago, New Zealand. Journal of Apicultural Research, 29, 138-146.
Erdtman, G., Sarjeant, W.A.S., Praglowski, J., Nilsson, S. & Dunbar, A. (1969). Handbook of palynology: morphology, taxonomy, ecology: an introduction to the study of pollen grains and spores. Munksgaard Copenhagen.
Faegri, K., Kaland, P.E. & Krzywinski, K. (1989). Textbook of pollen analysis. John Wiley & Sons Ltd.
Louveaux, J., Maurizio, A. & Vorwohl, G. (1978). Methods of melissopalynology. Bee world, 59, 139-157.
Markgraf, V. & d'Antoni, H. (1978). Pollen flora of Argentina. Tucson: Arizona, University of Arizona Press viii, 208p.-Illus., map, keys.. Palynology. Geog.
Moar, N. (1985). Pollen analysis of New Zealand honey. New Zealand journal of agricultural research, 28, 39-70.
Moore, P.D., Webb, J.A. & Collison, M.E. (1991). Pollen analysis. Blackwell scientific publications.
Özakın, C. & Çakmak, L.A.H.W. (2007). Bacterial Analysis of Marketed and Raw Honey in Turkey. Uludag Bee Journal, 7, 30-34.
Pérez-Arquillué, C., Conchello, P., Ariño, A., Juan, T. & Herrera, A. (1995). Physicochemical attributes and pollen spectrum of some unifloral Spanish honeys. Food chemistry, 54, 167-172.
Soares, S., Amaral, J.S., Oliveira, M.B.P. & Mafra, I. (2015). Improving DNA isolation from honey for the botanical origin identification. Food Control, 48, 130-136.
Sorkun, K. (2008). Türkiye'nin nektarlı bitkileri, polenleri ve balları. Palme Yayıncılık.
Tebliği, B. (2005). Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Tebliğ No: 2005/49. Resmi Gazete, 17.
Yang, K., Wu, D., Ye, X., Liu, D., Chen, J. & Sun, P. (2013). Characterization of chemical composition of bee pollen in China. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 61, 708-718.