Meral TÜRK, Şafak Taner GÜRSOY, IŞIL ERGİN

Kentsel bölgede lise birinci sınıf öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları

Amaç: Bu çalışma lise birinci sınıf öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve çeşitli besinler konusunda bilgi ve davranışlarını belirlemek üzere yürütülmüştür. Yöntem: Kesitsel tipteki çalışma kentsel bir bölgede lise birinci sınıf öğrencilerinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin % 81’i öğün atlamaktadır. % 22’si son bir yılda diyet yaptıklarını söylemişlerdir. En sık tüketilen sağlıksız gıdalar hazır kek/bisküvi, ketçap/mayonez, kızartma, salam, sosis, cips, hamburger/hotdog/tost’tur. Tüm et çeşitleri ve yumurta lezzetli ve besleyici bulunmakta ancak başta balık olmak üzere tümü az tüketilmektedir. Sonuç: Öğrenciler besinler hakkında yeterli bilgi düzeyine sahip olmakla beraber diyetlerinde sıklıkla sağlıksız gıdalara yer vermektedir. Sevindirici olan gençlerin lezzet tercihlerinin çoğunlukla sağlıklı gıdalardan yana olmasıdır. Önemli olan henüz lezzet tercihleri tamamen değişmeden gerekli önlemlerin alınmasıdır. Bu önlemlerin başında da sağlıklı beslenme alışkanlıklarının oluşturulması ve sağlıklı gıdaya erişimin sağlanması gelmektedir. Bu da ebeveynlerin, okulların, toplumun sorumluluğundadır.

Eating habits of grade 9 students in an urban region

Objective: The study was carried out to determine the eating habits and the knowledge attitude and behavior of grade nine students about different food. Methods: This cross-sectional study was realized with the participation of 527 grade nine students in an urban region. Results: 81% of the students skip a meal. 22% of the students reported to practice weight loss diet in the last year. The mostly consumed junk food was cake/biscuits, ketchup-mayonnaise, grilled food, salami, sausage, crisps, and hamburger/hotdog/toast. Although all sort of meat and egg were reported tasty and nutritious, fish at first, they were consumed rarely. Conclusion: Although students have adequate knowledge about nutrition, they eat frequently junk food. But the best thing is that the adolescents prefer mostly healthy food. To take the measures before their preferences will be completely changed is very important. To enable the young generations to gain healthy dietary practices and to provide the access to healthy food are the main measures. Parents, the schools and the society are responsible for these.

PDF

___

1. World Health Organization. Adolescent Health & Development Programme Family & Reproductive Health, 1997.
2. Spear HJ, Kulbok PA. Adolescent health behaviors and related factors: A review. Public Health Nursing 2001;18:82.
3. Petrillo J, Meyers PF. Adolescent dietary practices A Consumer Health Perspective. Clearing House 2002;75:293-6.
4. Schneider D. International trends in adolescent nutrition. Social Sci Med 2000; 51:955-67.
5. Tokgöz P, Ertem M, Çelik F, Gökçe Ş, Saka G, Hatunoğlu R Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının saptanmasına ilişkin bir araştırma. Beslenme Diyet Derg 1995;24: 229-38.
6. Eser KŞ, Şahin TK, Demireli O. Konya’da iki yetiştirme yurdunda barınan adolesanların beslenme durumları. Beslenme Diyet Derg 2000; 29: 25-33.
7. Pryer JA, Nichols R, Elliot P, Thakrar B, Brunner E, Marmot M. Dietary patterns among a national random sample of British adults. J. Epidemiol Community Health 2001;55:29-37.
8. Tezcan S, Aslan D, Esin A. Ankarada bir ilköğretim okulunda 6., 7., ve 8. sınıf öğrencilerinde beslenme alışkanlıklarının ve durumunun saptanması araştırması. VIII. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı, Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Basımevi, 2002; 733-5.
9. Açık Y, Çelik G, Ozan AT, Oğuzöncül AF, Deveci SE, Gülbayrak C. Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Sağlık ve Toplum 2003;13: 74–80.
10. Arslan P, Karaağaçoğlu N, Duyar İ, Güleç E. Yüksek öğrenim gençlerinin beslenme alışkanlıkları. Beslenme Diyet Derg 1994; 22: 195-208.
11. Orsel S, Canpolat BI, Akdemür A, Özbay H. Diyet yapan ve yapmayan ergenlerin kendilik algısı, beden imajı ve beden kitle indeksi açısından karşılaştırılması. Türk Psikiyatri Derg 2004;15: 5-15.
12. Calderon LL, Yu CK. Dieting practices in high school students. J Am Diet Assoc 2004; 104 : 1369-74.
13. Kara B, Hatun Ş, Aydoğan M, Babaoğlu K, Gökalp AS. Kocaeli ilindeki lise öğrencilerinde sağlık açısından riskli davranışların değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Derg 2003; 46: 30-7.
14. Whitney A, Rolfes EN, Rolfes SR. Understanding Nutrition; www.highbeam.com/library erişim tarihi: 7/1/2002.
15. Speck BJ, Bradley CB, Harrel JS, Belyea MJ, A food frequency questionnaire for youth : psychometric analysis and summary of eating habits in adolescent. J Adolesc Health 2001; 28:16-25.
16. Neumark-Sztainer D, Story M, Croll J, Perry C. The family meals:Views of adolescents. J Nutr Educ 2000;32:329-34.
17. Öztunç G, Aytaç N, Öztürk E. Ç.Ü Adana Sağlık Yüksekokulu 1. sınıf öğrencileri ile Adana laboratuar sağlık meslek lisesi 3. ve 4. sınıf öğrencilerinim beslenme alışkanlıklarının ve hemoglobin düzeylerinin saptanması ve bunların beden kitle indeksleri ile ilişkileri. Diyarbakır 8. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı, Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Basımevi, 2002; 726-32.