Kanserlerin toplumdaki dağılımının belirlenmesi ve insidansın tahmininde KETEM kayıtlarının katkısı: Konya örneği

Amaç: Bu çalışmada, KETEM’e başvuranların yakınlarında öykülenen kanser olgularının demografik görünümünün belirlenmesi ve insidansın tahmin edilmesinde KETEM kayıtlarının kullanılabilirliğinin araştırılması amaçlandı. Yöntem: Bu tanımlayıcı kayıt taraması çalışması, Konya KETEM’de tutulan 2007-2010 yıllarına ait kayıtlar üzerinde 2011 yılında gerçekleştirildi. KETEM’in elektronik ortamdaki verilerinden çalışma için gerekli olanları süzülerek ve kişisel bilgilerden arındırılarak, otomasyon birim yetkilisinin gözetiminde Excel dosyası formatında elde edildi. Bulgular: Konya KETEM’e 2007-2010 yıllarında başvuran toplam 21802 kişinin yaş ortalaması 44±12 yıl olup, % 94’ü kadındı. Başvurular en çok Mart-Nisan aylarında yapılmış olup başvuru sayısı yıllar içinde azalmaktaydı. Meme, serviks, cilt, kolon ve prostat panellerinde olmak üzere 21802 kişide toplam 46548 tarama yapıldı. Taramaya katılanlardan 6556’sında (% 30) aile ve yakın akrabasında kanser öyküsü olduğu saptandı. En sık ifade edilen kanserler akciğer, meme ve kolon kanserleriydi. En sık kanser öyküsü verilen yakınlar, baba, anne ve kardeş idi. Yakınlarında kanser bildirimi sigara içme durumu, menopoz durumu, son gebelik yaşı ve toplam emzirme süresi ile ilişkili bulundu. KETEM kayıtlarından elde edilen kanser türlerinin dağılımı ulusal kanser kayıtlarındaki dağılımla ile uyumluydu. Sonuç: KETEM’e başvuranların üçte birinin ailesi veya yakın akrabası kanser öyküsüne sahiptir ve en sık bildirilen kanserler meme ve akciğer kanseridir. KETEM kayıtları toplumun kanser haritasının çıkarılmasına ve insidans hesaplarına katkı sağlayabilir.

The contribution of KETEM records to determination of cancers’ distribution and incidence in population: The example of Konya

Objective: In this study, researching the utilization of KETEM records in estimating the incidence and determining the demographic view of cancer incidents reported in relatives of people who applied to KETEM is aimed. Methods: This descriptive record scanning study was performed on the records on 2007-2010 kept in Konya KETEM, in 2011. The necessary information for study was skimmed from the KETEM’s data on electronic medium and transformed into an Excel file under the supervision of electronic record technician without using personal information. Results: Mean age of 21802 people who had applied to Konya KETEM in 2007-2010 was 4412 and 94% of them were females. Applications were mostly made in March-April and their numbers decreased as the years passed. Totally, 46548 scanning were made on 21802 people about breast, cervix, skin, colon and prostate panels. 6556 of them (30%) reported cancer story in family and close relatives. Most frequently reported cancer types were lung, breast and colon. The relatives who were most frequently reported to have cancer were father, mother and sibling. Reporting cancer in a relative was related to smoking, menopause, age of last pregnancy and total breastfeeding time. Our findings related frequency of cancers from KETEM records were parallel to national cancer records. Conclusion: One third of KETEM applicants had cancer story in family or close relative and most frequently reported cancer types were breast and lung cancers. KETEM records may contribute to cancer map of population and incidence calculations.

___

  • 1. Hossfeld DK. Manual of clinical oncology. 5th ed. New York: Springer-Verlag; 1992.
  • 2. Strensward J, Clark D. Palliative medicine-a global perspective. In: Doyle D, Hanks G, Cherny N, Camlan K, editors. Oxford textbook of palliative medicine. 3rd ed. Oxford: Oxford University Press; 2004. p.1119-224.
  • 3. Devlet İstatistik Enstitüsü. Türkiye İstatistik Yıllığı 2004. Ankara: DİE Yayınları; 2005.
  • 4. Jemal A, Clegg LX, Ward E, Ries LA, Wu X, Jamison PM, et al. Annual report to the nation on the status of cancer, 1975- 2001, with a special feature regarding survival. Cancer 2004;101:3-27.
  • 5. Field JK. Selection and validation of new lung cancer markers for the molecular pathological assesment of individuals with a high risk of developing lung cancer. In: Brambilla C, Brambilla E, editors. Lung tumors fundamental biology and clinical management. New York: Marcel Dekker Inc; 1999. p.287-302.
  • 6. The Ministry of Health. Cancer control programme and cancer statistics in Turkey (1995-1999). Ankara: Pub. Nu. 618; 2002.
  • 7. Parkin DM, Bray F, Ferlay J, Pisani P. Global cancer statistics, 2002. CA Cancer J Clin. 2005;55:74-108.
  • 8. WHO. 58th World Health Assembly approved resolution on cancer prevention and control WHA58.22. Geneva: World Health Organization, 2005.
  • 9. Özbaş S. Epidemiyoloji ve tarama. 11. Ulusal Meme Hastalıkları Kongresi, 5-9 Ekim 2011; Antalya; 2011. p.13-4.
  • 10. Yalçın Eser S. Kanser kayıtçılığı ve kanser kayıt merkezleri. İçinde: Tuncer AM, editör. Türkiye’de Kanser Kontrolü. Sağlık Bakanlığı yayın no. 777; 2009. s.15-34.
  • 11. Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Derneği. Türkiye’de kanser istatistikleri http://www.turkcancer.org.tr/ index.php?cat=18
  • 12. 1986-1990 Konya sağlık istatistik bilgileri. Konya: Atlas Basım Yayın 106884;1991.
  • 13. Haydaroğlu A, Bölükbaşı Y, Özsaran Z. Ege Üniversitesi’nde kanser kayıt analizleri: 34134 olgunun değerlendirmesi. Türk Onkoloji Derg 2007;22:22-8.
  • 14. Ferlay J, Autier P, Boniol M, Heanue M, Colombet M, Boyle P. Estimates of the cancer incidence and mortality in Europe in 2006. Ann Oncol 2007;18:581-92.
  • 15. Eser S, Yakut C, Özdemir R, Karakilinç H, Özalan S, Marshall SF, et al. Cancer incidence rates in Turkey in 2006: a detailed registry based estimation. Asian Pac J Cancer Prev 2010;11:1731-9.
  • 16. Boyle P, Ferlay J. Cancer incidence and mortality in Europe, 2004. Ann Oncol 2005;16:481-8.
  • 17. Jemal A, Siegel R, Ward E, Murray T, Xu J, Smigal C, et al. Cancer statistics 2006. CA Cancer J Clin 2006;56:106-30.
  • 18. Yılmaz HH, Yazıhan N, Tunca D, Güven S, Pamuk H, Arslanhan S, ve ark. Türkiye'de kanser harcamaları ve maliyet etkinlik çalışmaları. İçinde: Tuncer AM, editör. Türkiye’de kanser kontrolü. Ankara: Sağlık Bakanlığı yayın no. 777; 2009. s.71-94.
  • 19. Tuncer M, editör. Ulusal kanser programı 2009-2015. Ankara: Sağlık Bakanlığı yayın no.760; 2009.
  • 20. Alberg AJ, Samet JM. Epidemiology of lung cancer. Chest 2003;123:21-49.
  • 21. Kanser Savaş Daire Başkanlığı. Kanser bildirimlerinin değerlendirilmesi 1993-1994. Ankara: Sağlık Bakanlığı yayın no. 582; 1997.
  • 22. Eser S, Pisani P. Tobacco related cancers in Turkey and Izmir. IACR Scientific Meeting, 7-10 Kasım 2006; Goiania (Brezilya); 2006.
  • 23. Eser S, Young J, Ward K. Trends in smoking related cancers in Izmir for 2001-2005. COSA-IACR 2008 Joint Scientific Meeting, 18-20 November 2008, Sydney; 2008. p.271.
  • 24. Sheinfeld Gorin S, Albert SM. The meaning of risk to first degree relatives of women with breast cancer. Women Health 2003;37:97-117.
  • 25. Eroğlu C, Eryılmaz MA, Civcik S, Gürbüz Z. Breast cancer risk assessment: 5000 cases. Intl J Hematol Oncol 2010;20:27- 33.
  • 26. Anderson W, Chatterjee N, Ershler WB, Brawley OW. Estrogen receptor breast cancerphenotypes in the surveillance, epidemiology, and end results database. Breast Cancer Res Treat 2002;76:27-36.
  • 27. Devlet İstatistik Enstitüsü. 1999 ölüm istatistikleri- ilçe ve il merkezleri. Ankara: DİE Yayın no. 59; 2002.
  • 28. Robsahm TE, Tretli S. Weak associations between sociodemographic factors and breast cancer: Possible effects of early detection. Eur J Cancer Prev 2005;14:7-12.
  • 29. Darendeliler E, Ağaoğlu FY. Meme kanserinin epidemiyolojisi ve etyolojisi. İçinde: Topuz E, Aydıner A, Dinçer M, editörler. Meme kanseri. İstanbul: Nobel Tıp Tıp Kitabevleri; 2003. s.13-33
  • 30. Özgültekin R. Meme kanserinde etyoloji ve risk faktörleri. İçinde: Ünal G, Ünal H. editörler. Meme hastalıkları. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri; 2001. s.233-45.
  • 31. Winer EP, Morrow M, Osborne CK, Harris JR. Malignant tumors of the breast. In: De Vita VT Jr., Hellman S, Rosenberg SA, eds. Cancer: Principles & practice of oncology, vol. 2, 6th ed. Philedelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2001. p.1651- 716.
  • 32. Olsson H, Bladstrom AA. cohort study of reproductive factors and family history of breast cancer in southern Sweden. Breast Cancer Res Treat 2002;76:203-9.
  • 33. Malik IA. Clinico-pathological features of breast cancer in Pakistan. J Pak Med Assoc 2002;52:100-4.
  • 34. Russo A, Herd-Smith A, Gestri D, Bianchi S, Vezzosi V, Rosselli, et al.: Does family history influence survival in breast cancer cases? Int J Cancer 2002 20;99:427-30.
  • 35. Hatipoğlu AA. Kanser erken tanı ve tarama problemleri. İçinde: Tuncer M, editör. Türkiye’de kanser kontrolü. Ankara: Sağlık Bakanlığı yayın no.707; 2007. p.381-88.
  • 36. Çıkım Sertkaya A. Obesity and malignant disease. T Klin J Int Med Sci. 2005;1: 56-60.
  • 37. Myers ER, McCrory DC, Nanda K, Bastian L, Matchar DB. Mathematical model for the natural history of human papillomavirus infection and cervical carcinogenesis. Am J Epidemiol 2000; 151:1158-71.
  • 38. Jemal A, Thomas A, Murray T, Thun M. Cancer statistics 2002. CA Cancer J Clin 2002;52:23-47.
  • 39. Arvas M, Gezer A. Genital HPV. 1. Baskı. İstanbul: İstanbul Medikal Yayıncılık, 2007.
  • 40. Güner H, Taşkıran Ç. Serviks kanseri epidemiyolojisi ve human papilloma virus. Türk Jinekol Obstetrik Derneği Derg 2007;4:11-9.
  • 41. WHO. IARC Handbooks of cancer prevention v.10: Cervix cancer screening. Lyon: IARC Press; 2005.
  • 42. Sertkaya AÇ. Obezite ve malignite. Türkiye Klinikleri J Int Med Sci 2005;1:56-60.
  • 43. Garcia-Closas R, Castellsague X, Bosch X, Gonzalez CA. The role of diet and nutrition in cervical carcinogenesis: A review of recent evidence. Int J Cancer 2005;117:629-37.