Adli nitelikli ölümlerin belirlenmesi ve izlenecek yol

Hekimlerin mesleki, etik ve yasal yükümlülüklerinden biri de ölüm meydana geldiğinde ölümü belirlemek ve ölüm belgesi düzen- lemektir. Ölüm belgesi düzenlenirken hekime düşen en önemli görev ölüm tanısı koymak ve gerçekleşen ölümün doğal veya adli nitelikte olup olmadığının ayrımını yapmaktır. Sağlık kuruluşu dışında bu incelemeyi, toplum sağlığı merkezi (TSM), aile ve belediye hekimleri yapmaktadır. Ölüm sonrası muayene işlemlerinin uygun şekilde yapılmaması önemli hukuki sorunlara yol açabilir. Bu in- celeme oldukça önemlidir ve bazı noktalara dikkat edilmelidir. Bu yazıda ölümün adli nitelikte olup olmadığının tespitinde izlenecek yolların belirlenmesi amaçlanmıştır

Determination of forensic deaths and the way to follow in forensic death cases

One of the ethical and legal obligations of physicians is to identify the death and to prepare death certificate when deaths occur. The most important duty of a physician while preparing the death certificates is diagnose the death and to distinguish whether it is a natural or forensic death. Outside the healthcare organizations, public health service or municipality physicians perform these exa- minations. If these examinations are not performed in the proper way during the postmortem examination processes, significant legal problems may occur. This examination is highly important and some points should be noted. In this article it is aimed to recognize the ways to be followed while deciding if the death is forensic or not

___

Ölüm istatistikleri. Available at: http://www.tuik.gov.tr/PreHaber- Bultenleri.do?id=15848. Erişim tarihi 17 Mayıs 2013. (Accessed May 17, 2013.)

Ölüm istatistikleri. Available at: http://www.tuik.gov.tr/PreHaber- Bultenleri.do?id=13132. Erişim tarihi 17 Mayıs 2013. (Accessed May 17, 2013.)

TÜİK. Ölüm istatistikleri il ve ilçe merkezleri 2008.

Koç S, Can M. Ölüm kavramı ve ölü muayenesi. Klinik Gelişim 2009;22:11-22.

Ceza Muhakemesi Kanunu. Available at: http://www.mevzuat. gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.5271&MevzuatIliski=0&- sourceXmlSearch=. Erişim tarihi 17 Mayıs 2013. (Accessed May 17, 2013.)

Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği. Available at: http:// www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=3.5.85319& MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=. Erişim tarihi 17 Mayıs 2013. (Accessed May 17, 2013.)

Umumi Hıfzıssıhha Kanunu. Available at: http://www.ttb. org.tr/mevzuat/index.php?option=com_content&view=arti- cle&id=13:umumhifzissi.. Erişim tarihi 17 Mayıs 2013. (Accessed May 17, 2013.)

Işık AF, Demirel B, Şenol E. Bildirilen ölüm nedenleri "gerçek ölüm nedeni" mi?. Türkiye Klin Adli Tıp 2004;1:1-11.

International classification of diseases (ICD-10). Geneva, World Health Organization, 2005.

Ölüm Bildirim Sistemi (ÖBS). Available at: http://www.thsk.gov. tr/tr/dosya/istatistik-bilgiislem/26122012092923.pdf. Erişim tari- hi 26 Aralık 2013. (Accessed December 26, 2013.)

Mezarlık Yerlerinin İnşaası ile Cenaze Nakil ve Defin İşlem- leri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yö- netmelik. Available at: http://www.resmigazete.gov.tr/eskil- er/2013/01/20130119.pdf. Erişim tarihi 17 Mayıs 2013. (Accessed May, 2013.)

Koç S. Ölüm nedeni, orijin ve mekanizması. Adli Tıp Ders Kitabı. İstanbul: Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, 2011;95-106.

de la Grandmaison GL. Is there progress in the autopsy diag- nosis of sudden unexpected death in adults? Forensic Sci Int 2006;156:138-44.

Saukko P, Knight B. Knight's Forensic Pathology. 3rd ed. London: Hodder Arnold, 2004.

Hancı Hİ. Ölüm ve postmortem (ölüm sonrası) değişiklikler. Adli Tıp ve Adli Bilimler. Seçkin Yayıncılık. 2002;285-88.

Machado C. Diagnosis of brain death. Neurol Int 2010;2:e2.

Komsuoğlu SŞ. Beyin ölümü. Türkiye Klin 1982;2:227-32.

Knight B. Simpson Adli Tıp. İstanbul: Bilimsel ve Teknik Yayınları Çeviri Vakfı, 1995.

Madea B, Rothschild M. The post mortem external examination: determination of the cause and manner of death. Dtsch Arztebl Int 2010;107:575-86.

Celbiş O, Aydın NE, Soysal Z, Mızrak B. Türkiye'de adli otopsi uygulamasındaki güncel hukuki durum. İnönü Üniver Tıp Fak Derg 2004;11:53-6.

Usumoto Y, Hikiji W, Sameshima N, et al. Estimation of postmor- tem interval based on the spectrophotometric analysis of post- mortem lividity. Leg Med (Tokyo) 2010;12:19-22.

Anders S, Kunz M, Gehl A, et al. Estimation of the time since death-reconsidering the re-establishment of rigor mortis. Int J Le- gal Med 2013;127:127-30.

Vij K. Death and its medicolegal aspects (forensic thanotology). Textbook of Forensic Medicine and Toxicology: Principles and Practice. 5th edition, 2011;77-99.

Smart JL, Kaliszan M. The post mortem temperature plateau and its role in the estimation of time of death. A review. Leg Med (To- kyo) 2012;14:55-62.

Aile sağlığı merkezi ve toplum sağlığı merkezinde çalışan hekim- lerin karşılaştığı sorunların adli tıbbi yönü. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Hekimlik uygulama- larının adli tıbbi güncellemesi. Sempozyum Dizisi No: 78. Ekim 2012;97-112.

Myers KA, Farquhar DRE. Improving the accuracy of death certi- fication. CMAJ 1998;158:1317-23.

Birincioğlu İ, Turan N, Teke HY. Trabzon'da feth-i kabir otopsileri. Adli Tıp Derg 2009;3:11-7.

Demirel B, Akar T, Odabaşı AB, ve ark. Ankara'da 1996-2003 yılları arasındaki feth-i kabir olguları. Türkiye Klin J Foren Med 2006;3:53-7.

Demirci Ş, Doğan KH, Erkol Z, Deniz İ. Konya'da 2001-2007 yıl- ları arasında gerçekleştirilen feth-i kabir olgularının değerlendir- ilmesi. Adli Tıp Bült 2008;13:63-8.

Turla A, Özkanlı Ç, Kocakaya M. Defin ruhsatı (ölü gömme izin kağıdı) düzenlenmesindeki hata ve eksiklikler. O.M.Ü. Tıp Derg 2005;22:85-92.