Tıbbi ve Aromatik Amaçlı Kullanılan Bitkilerde Tüketici Davranışlarının İncelenmesi (Kahramanmaraş İli Örneği)

Tıbbi ve aromatik bitkiler; hastalıkları önlemek, sağlığı sürdürmek veya hastalıkları iyileştirmek için ilaç olarak kullanılan bitkilerdir. Dünya pazarlarında tıbbi ve aromatik bitkilere olan talep her geçen gün giderek artmaktadır. Özellikle sentetik ve kimyasal içerikli ilaçların, yan etkilerinin ortaya çıkışı tıbbi bitki kullanımını artırmıştır. Bu çalışmada, Kahramanmaraş ili merkez ve kırsal alanda yaşayan tüketicilerde tıbbi ve aromatik amaçlı kullanılan bitkilerde tüketici davranışlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, oransal örnekleme yöntemi kullanılarak %95 güven aralığı ve %5 hata payı ile çalışılmıştır. Buradan hareketle, 762 hane halkıyla anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular incelendiğinde, tüketicilerin sıklıkla kullandıkları tıbbi ve aromatik bitkiler arasında, kırmızı pul biber, nane, sarımsak, kekik, reyhanın yer aldığı belirlenmiştir. Tüketicilerin çoğunun tıbbi ve aromatik bitkileri herhangi bir ücret ödemeden kendi imkanlarıyla temin ettikleri (%96.06), belirlenmiştir. Tüketicilerin %47.38’inin tıbbi ve aromatik amaçlı kullandığı bitkileri bitince aldıkları tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda tüketicilerin tıbbi ve aromatik amaçlı tükettiği bitkilerin kullanılmasında aile ve yakın çevrenin etkili olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonucunda kırsal ve kentsel alanda tüketicilerin tıbbi ve aromatik bitkileri gerektikçe kullandığı görülmüştür.

___

  • Akbulut S, Özkan ZC (2016). Herbalist-Customer Profile in Medicinal and Aromatic Herbs Trade: A Case Study of Kahramanmaraş, Turkey. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 16 (1), 246-252.
  • Arya V, Thakur R, Kumar S, Kumar S (2012). Consumer buying behaviour towards Ayurvedic medicines/products in Joginder nagar-A survey.Ayurpharm-International Journal of Ayurveda and Allied Sciences, 1(3), 60-64.
  • Bayram E, Kırıcı S, Tansı S, Yılmaz G, Arabacı O, Kızıl S, Telci İ (2010). Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üretiminin Arttırılması Olanakları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-I, 437–456, 11–15 Ocak, Ankara.
  • Demircioğlu Y, Yaman M, Şimşek I (2007). Kadınların baharat kullanım alışkanlıkları üzerine bir araştırma. TSKY Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(3).
  • Dicle M, (2010). İzmir İli Bornova İlçesinde Tıbbı Bitkilere İlişkin Tüketici Davranışlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi)
  • Faydaoğlu E, Sürücüoğlu MS (2011). Geçmişten günümüze tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanılması ve ekonomik önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 11(1), 52-67.
  • Heinrich M, Barnes J, Gibbons S, Williamson EM (2004). Fundementals of Pharmacognosy and Phytotherapy, Churchill Livingstone, Edinburgh.
  • Kızıloğlu R, Kızılaslan H (2013). Consumer behaviors on food purchasing places: A case study of red meat consumption in Turkey, Research&Reviews in Biosciences (RRBS), ISSN: 0974 – 7532, 7 (11), 453-459.
  • Kocabaş YZ, Gedik O (2016). Kahramanmaraş İl Merkezi Semt Pazarlarında Satılan Bitkiler Hakkında Etnobotanik Araştırmalar. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 6(4): 41-50.
  • Lewin R (2000). Modern insanın Kökeni, TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları, Çeviri: N. Özüaydın, 7. basım, TÜBİTAK, Ankara.
  • Miran B (2003). Temel istatistik. Ege Üniversitesi Basımevi. ISBN 975-9308800 Bornova İzmir.