MUSTAFA TOLGA TOLON, Dilek EMİROĞLU İŞGÖREN, Uğur TAHANCI

Fethiye İlçesi'nde Faaliyet Gösteren Gökkuşağı Alabalığı (Onchorhychus mykiss) Yetiştiricilik İşletmelerinin Teknik ve Ekonomik Yönden Değerlendirilmesi

Muğla ili, yıllık 13 900 ton alabalık üretimi ile Ege Bölgesi alabalık üretiminde %51'lik önemli bir paya sahip olup alabalık üretimi Ege bölgesi için önemli bir tarımsal gelir kaynağı olarak önem taşımaktadır. Alabalık üretim işletmelerinin bölgenin sosyo-ekonomik durumuna yaptığı katkı da göz önüne alındığında işletmelerin daha verimli hale getirilmesi için öncelikle mevcut durum analizinin yapılması ve problemlerinin belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu amaçla, Muğla ilinde alabalık işletmelerinin %66'sının faaliyet gösterdiği Fethiye ilçesinde yer alan Gökkuşağı alabalığı (Onchorhychus mykiss) işletmelerinin teknik ve ekonomik durumları analiz edilmiştir. Fethiye ilçesi Ören köyü mevkiinde faaliyet gösteren 30 ton ve üzeri üretim kapasitesine sahip 12 adet işletme 2013 yılında ziyaret edilerek işletme sahibi ve teknik yetkililerle yüzyüze anket çalışması yapılmıştır. İncelenen işletmelerin %75'i dağ eteğinde kurulmuş olup işletme başına 26 756 m2 arazi düşmektedir. İşletmelerin %51'i 201 ton üzerinde üretim yapmaktadır. İşletme başına düşen toplam aktif sermayenin %53'ünü balık varlığı oluşturmaktadır. İşletmelerde birim üretim (100 m2) alanına düşen işletme masrafları 1 197 190.63 TL ve üretim masrafları ise 1 257 050.16 TL'dir. İşletme masrafları içerisinde en büyük payı %53 ile yem giderleri oluşturmaktadır. İşletme sorunlarının başında yüksek yem maliyeti ve üretilen ürünlerin düşük pazar fiyatları gelmektedir. Bunun yanında kayıt tutma ve finansal planlamada eksiklik işletmelerde düşük rantabilite oranlarına neden olmaktadır.

Technical and Economical Investigation of Rainbow Trout (Onchorhychus mykiss) Production Farms in Fethiye District (Turkey)

Muğla province has an important economic role in agricultural revenue of Aegean Region with 51 % share in Rainbow trout production. Considering the economic contribution of Rainbow trout farms to the socioeconomic situation of this region, the analysis of current situation and problems has a vital importance in maximising the profitability of these farms. Fethiye district is the main location which 66% of trout farms in Mugla province has been settled. Therefore, technical and economical situation of Rainbow trout (Onchgoryncus myciss) production farms in Fethiye district were investigated and analysed. The 12 farms over 30 tonnes of annual production capacity in Ören village of Fethiye district has been visited and surveyed with their owners and technical administrators by face to face in 2013. Nearly 75% of the researched farms were placed on the hillside and the average usable land per farms was recorded as 26 756 square meters. More than half of the farms have over 201 tonnes of annual production. Fish asset constitutes 53 percent of active capital. Operating cost per 100 square meter production area is 1 197 190.63 TL and production cost is 1 257 050.16 TL. Feed expenses constitute 53 % of operating costs. The main problems of farms are the feed expenses and low market prices for the produced fish. Moreover, lack of record keeping and financial planning leads to lower profitability ratios in the researched farms.

PDF

___

Adıgüzel F ve Akay M (2005). Tokat ilinde gökkuşağı alabalık Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2:31-40. ekonomik analizi.
Aras A (1988). Tarım Muhasebesi (Ders Kitabı). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, 486s., Bornova,İzmir.
Aydın A (2000). Erzurum ili sınırları içerisinde projelendirilmiş olarak faaliyet gösteren alabalık işletmelerinin (21 adet) yapısal ve ekonomik analizi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
BSGM (2014). İçsu balıkları işletmeleri. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Çetin B ve Bilgüven M (1991). Güney Marmara bölgesinde alabalık üretimi yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Yüksekokulu, Su Ürünleri Sempozyumu, Eylül 1991, s.12-14, İzmir.
Demir O (1997). Tortum-Uzundere Yöresinde Bulunan Alabalık İşletmelerinin Maliyet Analizi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
Elbek A (1981). Ege Bölgesinde Tatlısu Ürünleri Üreten İşletmelerin Yapısal ve Ekonomik Analizi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ziraat Ekonomisi ve İşletmeciliği Bölümü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
Erkuş A B, Kıral M, Açıl T ve Demirci R (1995). Tarım Ekonomisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, Ankara.
Esengün K (1990). Tokat İlinde Meyve Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Ekonomik Durumu ve İşletme Sonuçlarını Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
FAO (2015). FIGIS-Time-series query on Aquaculture. http://www.fao.org/figis/servlet/SQServlet?file=/work/ FIGIS/prod/webapps/figis/temp/hqp_86707934364944 1433.xml&outtype=html 03.03.2015). (Accessed to web:
Karataş M, Sayılı M ve Koç B (2008). Sivas ili gökkuşağı alabalığı işletmelerinin yapısal ve ekonomik analizi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi (BİBAD), 2:55- 61.
Kıral T (1993). Ankara ilinde T. Şeker Fabrikaları AŞ besi bölge şefliği tarafından desteklenen sığır besiciliği işletmelerinin ekonomik analizi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara.
Korkmaz A (2000). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eskişehir Çifteler Su Ürünleri İşletmesindeki Alabalık Yetiştiriciliğinin Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Analizi. Ankara
Rad F ve Köksal G (2001). Türkiye'deki Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus mykiss) İşletmelerinin Yapısal ve Biyo-Teknik Analizi. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 25: 567-575.
Sayılı M, Karataş M, Yücer A ve Akça H (1999). Tokat ilinde alabalık yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi. Ekin Dergisi, 7: 66-72.
Soylu M (1989). Marmara Bölgesi'nde tatlı su ürünleri üreten işletmelerin yapısal analizi. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 3, 1-2: 79-96.
Soylu M (1995). Trakya bölgesi alabalık işletmelerinin ekonomik analizi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 12, 3-4: 203-217.
TUİK (2014). Su Ürünleri İstatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/medas/?kn=97&locale=tr (Erişim tarihi: 06.08.2015).
Yavuz O, Kocaman M ve Ayık Ö (1995). Erzurum'da alabalık yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik Fakültesi Dergisi, 26,1:64-75.

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi-Cover

ISSN: 1300-2910
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 1985
Yayıncı: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Yayın Ofisi