Korona Virüs Salgını ile Döviz Kuru Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi: Türkiye Örneği

Küresel bir salgın hastalık olan korona virüs ilk olarak Çin’de ortaya çıkmış ve tüm dünyayı etkisi altına almış bulunmaktadır. Dünyanın en gelişmiş ülkeleri dahi bu salgından fazlaca etkilendikleri görülmektedir. Korona virüs küreselleşen dünya ekonomisinde sosyal ve ekonomik hayatın duraklamasına, finansal piyasalarda dalgalanmaların görülmesine neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, yaşanan salgın ile döviz kuru arasındaki ilişkiyi 27.03.2020-15.05.2020 tarihleri arasındaki günlük verilerle araştırmaktır. Zaman serisi yöntemiyle yapılan bu araştırma sonucunda değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişki bulunmuştur. Nedensellik testlerinde ise döviz kuru ile vefat, vaka ve iyileşen sayısı arasından nedensellik bulunmuştur. Elde edilen bulgular, salgın ile döviz kuru arasında ilişki olduğu yönündedir.

Empirical Analysis of the Relationship between the Exchange Rate and Coronavirus Epidemic: The Case of Turkey

Coronavirus, which is a global epidemic, first appeared in China and has influenced the whole world. Even the most developed countries of the world are seen to be affected by this epidemic. Coronavirus causes social and economic life to pause and fluctuations in financial markets in the globalizing world economy. This study aims to investigate the relationship between epidemic and exchange rate with daily data between 27.03.2020-15.05.2020. As a result of this research conducted with the time series method, a long-term relationship was found between the variables. In causality tests, causality was found between the exchange rate and death, case, and the number of people recovered. The findings are that there is a relationship between the epidemic and the exchange rate.

___

  • Abodunrin, O., Oloye, G. ve Adesola, B. (2020). Coronavirus Pandemic And Its Implication On Global Economy. International Journal of Arts, Languages and Business Studies, 4(March), 13-23.
  • Acar, Y. (2020). Yeni KoronaVirüs (Covid-19) Salgını ve Turizm Faaliyetlerine Etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 7-21.
  • Akça, M. (2020). Covid-19’un Havacılık Sektörüne Etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 45-64.
  • Akşehirli, N. (2020). Türkiye’de Kredi ve Mevduat Dolarizasyonu: (2015:3-2019:12). Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 3(1), 61-76.
  • Alpago, H. ve Alpago, D. O. (2020). Koronavirüs Salgının Sosyoekonomik Sonuçları. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 99-114.
  • Andersen, A. L., Hansen, E. T., Johannesen, N. ve Sheridan, A. (2020). Consumer Reponses to the COVID19 Crisis: Evidence from Bank Account Transaction Data. Covid Economics, (7), 88-111.
  • Baker, S., Bloom, N., ve Terry, S. (2020). Using Disasters to Estimate the Impact of Uncertainty, çevrimiçi, http://people.bu.edu/stephent/files/BBT.pdf, Erişim Tarihi: 18.05.2020.
  • BDDK. 2020. Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri. Mart, https://www.bddk.org.tr/ContentBddk/dokuman/veri_00014_60.pdf (13.05.2020).
  • Brancati, E. ve Brancati, R. (2020). Heterogeneous Shocks in the COVID-19 Pandemic: Panel Evidence from Italian Firms. Available at SSRN 3597650 (10 May 2020).
  • Cajner, T., Crane, L. D., Decker, R., Grigsby, J., Hamins-Puertolas, A., Hurst, E., ... ve Yildirmaz, A. (2020). The US Labor Market During the Beginning of the Pandemic Recession. University of Chicago, Becker Friedman Institute for Economics Working Paper, (2020-58).
  • Correia, S., Luck, S., ve Verner, E. (1918). Pandemics Depress the Economy, Public Health Interventions Do Not: Evidence from the 1918 Flu. Available at SSRN 3561560 (00 March 2020).
  • Dağlı, O. (2020). Koronavirüs Salgını ve Çin-Afrika İlişkilerine Olası Etkileri, çevrimiçi, https://www.afam.org.tr/wp-content/uploads/2020/03/Koronavir%C3%BCs-ve-%C3%87in-Afrika-%C4%B0li%C5%9Fkilerine-Olas%C4%B1-Etkileri.pdf, Erişim tarihi: 12.05.2020.
  • Demir, İ. (2020). Kovid-19 Salgının Seyri ve Türkiye Ekonomisi. İbrahim Demir (Ed.) Kovid-19 (Koronavirüs) Salgınının Ekonomik Etkileri, Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Araştırmalar (ULİSA) Enstitüsü, Ankara, Nisan Sayısı, ss.7-16.
  • Engle, R.F. ve Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and Error-Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
  • Gershon, D., Lipton, A., ve Levine, H. (2020). Managing Covid-19 Pandemic Without Destructing the Economy. https://arxiv.org/pdf/2004.10324.pdf, Erişim tarihi: 12.05.2020.
  • Granger, C.W. J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods. Econometrica, 37(3), 424-438.
  • Guerrieri, V., Lorenzoni, G., Straub, L., & Werning, I. (2020). Macroeconomic Implications of COVID-19: Can Negative Supply Shocks Cause Demand Shortages?. Wprking Paper No. 26918. National Bureau of Economic Research, https://www.nber.org/papers/w26918.pdf, Erişim tarihi: 12.05.2020.
  • Hacker, R. S. ve Hatemi-J, A. (2006). Testing for Causality between Integrated Variables Using Asymptotic and Bootstrap Distributions: Theory and Application. Applied Economics, 38(13), 1489-1500.
  • Hanspal, T., Weber, A. ve Wohlfart, J. (2020). Income and Wealth Shocks and Expectations During the Covid-19 Pandemic. CEBI Working Paper Series, No. 13/20.
  • Hofmann, B., Shim, I., ve Shin, H. S. (2020). Emerging Market Economy Exchange Rates and Local Currency Bond Markets Amid the Covid-19 Pandemic. Bank for International Settlements. (No. 5).
  • Hunter, M. (2007). The Changing Political Economy of Sex in South Africa: The Significance of Unemployment and Inequalities to the Scale of the AIDS Pandemic. Social Science & Medicine, 64(3), 689-700.
  • ILO (2020). COVID-19 ve Çalışma Yaşamı: Etkiler ve Yanıtlar. https://www.ilo.org/ wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo-ankara/documents/briefingnote/ wcms_740193.pdf (18.05.2020).
  • IMF (2020). World Economic Outlook, April 2020: The Great Lockdown. Chapter 1 Global Prospects and Policies, https://www.imf.org/~/media/Files/Publications/ WEO/2020/April/ English/Ch1.ashx?la=en (18.05.2020).
  • İbiş, S. (2020). Covid-19 Salgınının Seyahat Acentaları Üzerine Etkisi, Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 85-98.
  • Johns Hopkins Üniversitesi Sistem Bilimi ve Mühendisliği Merkezi (2020). Covid-19 Dashboard. https://www.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740 fd40299423467b48e9ecf6 (18.05.2020).
  • Jonung, L., ve Roeger, W. (2006). The Macroeconomic Effects of a Pandemic in Europe-A Model-Based Assessment. Available at SSRN 920851.
  • Jordà, Ò., Singh, S. R., ve Taylor, A. M. (2020). Longer-Run Economic Consequences of Pandemics. Working Paper No: 26934, National Bureau of Economic Research..
  • Kuş, C. (2014). Geç Ortaçağ’da Meydana Gelen Veba Salgınlarının Demografik ve İktisadi Etkileri Üzerine Bazı Düşünceler. Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Dergisi, X(1), 45-57.
  • Liu, T. ve PENG, Z. (2007). Possible Impacts of Influenza Pandemic on China's Economy. Journal of Tsinghua University (Philosophy and Social Sciences) (4).
  • McKibbin, W. J., ve Sidorenko, A. (2006). Global Macroeconomic Consequences of Pandemic Influenza. Sydney, Australia: Lowy Institute for International Policy.
  • Orkunoğlu, I. F. (2009). Domuz Gribi Ekonomisinin Türkiye’ye Maliyeti. Mevzuat Dergisi, 12(144).
  • Özatay, F. ve Sak, G. (2020). Covid-19’un Ekonomik Sonuçlarını Yönetebilmek için Ne Yapılabilir?. Türkiye Ekonomi Politikaları Vakfı, Politika Notu, Mart, ss.1-8.
  • Özden, K., ve Özmat, M. (2014). Salgın ve Kent: 1347 Veba Salgınının Avrupa’da Sosyal, Politik ve Ekonomik Sonuçları. İdealkent, 5(12), 60-87.
  • Özen, A. E. (2018). Dolarizasyon Olgusu: Teorik Bir İnceleme ve Türkiye Örneği. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 3(1),101-113.
  • Papadamou, S., Fassas, A., Kenourgios, D., ve Dimitriou, D. (2020). Direct and Indirect Effects of COVID-19 Pandemic on Implied Stock Market Volatility: Evidence from Panel Data Analysis. MPRA Paper. Çevrimiçi, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/100020/1/MPRA_paper_100020.pdf, Erişim tarihi: 18.05.2020.
  • Peckham, R. (2013). Economies of Contagion: Financial Crisis and Pandemic. Economy and Society, 42(2), 226-248.
  • Phillips, P.C.B. ve Perron, P. (1988). Testing for A Unit Root in time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
  • Pirinççi, F. (2020). Uluslararası Sistemde Koronalizasyon. Covid-19 Sonrası Küresel Sistem: Eski Sorunlar, Yeni Trendler, Stratejik Araştırmalar Merkezi, Ankara.
  • Sağlık Bakanlığı (2020). Türkiye Günlük Koronavirüs Tablosu. https://covid19.saglik.gov.tr/
  • Smith, R. D., Keogh-Brown, M. R., Barnett, T., ve Tait, J. (2009). The Economy-Wide Impact of Pandemic Influenza on the UK: a Computable General Equilibrium Modelling Experiment. BMJ, 339:b4571.
  • Şimşek, K. (2019). Osmanlı Devri Denizli’de Salgın Hastalıklar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38), 163-176.
  • TCMB, 2020a, Haftalık, Mevduatlar-Bankacılık Sektörü, https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket (16.05.2020).
  • TCMB, 2020b, Parasal ve Finansal İstatistikler, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Secilmis+Grafikler/Parasal+ve+Finansal+Istatistikler/ (20.05.2020).
  • Turna, N. (2011). İstanbul’un Veba İle İmtihanı: 1811-1812 Veba Salgını Bağlamında Toplum Ve Ekonomi. Studies of The Ottoman Domain (Osmanlı Hakimiyet Sahası Çalışmaları), 1(1), 1-36.
  • TÜRMOB. (2020). Korona Salgınının Türkiye Ekonomisine Etkisi Değerlendirmeler ve Öneriler Raporu. TÜRMOB Yayınları – 503, Ankara.
  • Ünlüönen, K., ve Çeti, B. (2019). Salgın Hastalıklar Sebebiyle Oluşan Krizlerin Turizm Sektörü Üzerindeki Etkisinin Değerlendirilmesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 22(2), 109-128.
  • Yılmaz, M. ve Uysal, D. (2019). Türkiye’de Dolarizasyon ve Enflasyon İlişkisi, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 4(10), 286-306.
  • Yorulmaz, R. ve Kaptan, S. (2020). Kovid-19 ile Mücadele Sürecinde Maliye Politikalarının Rolü. İbrahim Demir (Ed.) Kovid-19 (Koronavirüs) Salgının Ekonomik Etkileri, Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, Ankara.