İnsan Anlayışının Ontolojik Bağlamıyla Felsefi Antropolojisi

Bu makale, Mengüşoğlu’nun, Kant ve Scheler felsefesini merkeze alarak izah etmeye çalıştığı düşünce ekseninde Felsefi Antropoloji kavramını anlamaya ve belirginleştirmeye çalışmaktadır. Bunu yaparken de nasıl bir yöntem izlenmesi gerektiğini, bunu kendi çalışmalarında belirten Mengüşoğlu’nun, bütünsellik yaklaşımından hareketle fenomenler, eylemler ve özgürlük kavramlarından yola çıkarak yapmaktadır. Başka bir deyişle teoria, praksis ve poesis alanını Mengüşoğlu’nun ele aldığı biçimde inceleyerek sosyal psikolojiden ahlaka kadar uzanabilecek disiplinler-arası bir saha keşfetme çabasındadır. İnsana düşünme ve eylem sahasını kazandıran algı süreçlerinin varlık ve değerler alanıyla birlikte sergilemiş olduğu bütünsellik bağlamında aksiyonlar ve olgular kavramlarını açıklamaya çalışmıştır. İnsanın yapıp-etme hallerini merkeze alan Mengüşoğlu’nun sosyal bilimlerde felsefe metodolojisi kullanma biçimi yorumsanabilen izafiyetleri birbirileriyle tutarlı bir tarihsellik içinde ele alma kültürünü mümkün kılmıştır. Bu makale bu tutarlılığın ontolojik dayanaklarına da mercek tutmak amacını gütmüştür.  

The Philosophical Anthropology and the Ontological Context of the Human Understanding

This paper tries to understand and disambiguate the concept of the Philosophical Anthropology in scope of the thought, as  Mengüşoğlu tries to explain by putting Kant and Scheler philosophy at the center. Mengüşoğlu states, in his own studies, what kind of method shall be followed while doing this, and he does it based on the phenomena, actions and freedom concepts starting from the holism approach. In other words it aims at discovering an interdisciplinary field that can extend from social psychology to ethics, by examining the theoria, praxis and poiesis fields as Mengüşoğlu does.  The actions and phenomena concepts were tried to be explained in scope of holism displayed together with the field of existence and values, of the perception processes that bring thought and action fields to the people. The way the philosophy methodology is used in scope of the social sciences by Mengüşoğlu, who puts people's capability/ability states at the center,  makes possible the culture of discussing the interpretable relativities in a historicalness consistent with each other. This paper also aims at examining this consistency's ontological foundations.  

___

  • Çıvgın, A. (2014). Ontolojik temellere dayalı felsefi antropoloji, Mavi Atlas, Gümüşhane Edebiyat Fakültesi Elektronik Dergisi,132, 109-121. 09.01.2018.http://dergipark.ulakbim.gov.tr/gumusmaviatlas/issue/view/5000008653
  • İyi, S. (2000). Yüzyılımızda iki antropoloji anlayışı Heidegger ve Mengüşoğlu, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi,2, 57-67.
  • Kant, İ. (1980). Pratik aklın eleştirisi. (O. Aruoba, Çev.) Ankara: Hacettepe Yayınları.
  • Mengüşoğlu T. (1983). Felsefeye giriş. Ankara: Remzi Kitabevi Yayınları.
  • Mengüşoğlu T. (1971). Felsefi anthropoloji. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
  • Mengüşoğlu T. (1988). İnsan felsefesi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Mengüşoğlu T. (2014). Kant ve Scheler’de insan problemi. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
  • Scheler, M. (1998). İnsanın Kosmostaki yeri. (H. Tepe, Çev.) Ankara: Ayraç Yayınları.
  • Uygur N. (1971). Felsefenin çağrısı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları: İstanbul.
  • Wittgenstein, L. (2003). Tractaus logico philosophicus. (O. Aruoba, Çev.) Ankara: YKY Yayınları.
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0094
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1991
  • Yayıncı: Gaziantep Üniv. Sosyal Bilimler Enst.