I. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde İkinci Grup

Cumhuriyet tarihimizde Birinci Meclis olarak adlandırılan I. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi, yakın tarihimizin en anlamlı ve önemli heyetidir. Gerçekten de sonsuz bir çabayla Milli Mücadele gibi zorlu bir görevi başarmış olağanüstü bir meclistir. İçinde barındırdığı fikirler her toplumun gelişme sürecinde çektiği sancıları yansıtmaktadır. Farklı fikirler ve yöntemler Meclise renkli ve dinamik bir yapı kazandırmıştır. Birinci Mecliste Birinci ve İkinci Gruplar arasındaki mücadeleyi, laik cumhuriyet yanlısı ilericilerle, Osmanlı düzenini savunan saltanat yanlısı gericiler olarak nitelendirebiliriz. Birinci Grup iktidarı, İkinci Grup ise muhalefeti temsil etmiştir. Dolayısıyla Birinci Grup uygulayan İkinci Grup ise bu uygulamaları eleştiren taraf olmuştur. İkinci Grup savunduğu fikirler açısından sadece kendi dönemlerinin değil, Cumhuriyet Türkiye’sindeki pek çok siyasal çatışmanın kaynağı olmuştur. Böylece İkinci Grup kendinden sonraki siyasal gelişmelere de damgasını vurmuştur. Böylesine önemli bir rol oynayan İkinci Grup, bizi böyle bir çalışma yapmaya zorlamıştır. Amacımız İkinci Grubun kuruluşundan feshine kadar Meclis içinde üstlendiği görevi tüm açıklığıyla ortaya koymaktır. Bu çalışmada İkinci Grup, temsil ettiği fikirlerle, Meclis içindeki etkinliğiyle, siyasi gelişmelere yaptığı katkısıyla değerlendirilmeye çalışılmıştır.

The Second Group in the First Turkish Grand National Assembly

The First Turkish Grand National Assembly, called the First Parliament in the history of our Republic, is the most significant and important mission of our recent history. In fact, it is an extraordinary assembly that has achieved such a challenging task as the National Struggle with an endless effort. The ideas contained within each community reflect the pains they have experienced during the development process. Different ideas and methods gave the Parliament a colorful and dynamic structure. We can call the struggle between the First and Second Groups in the First Parliament as the pro-secular progressives and the reigners who defended the Ottoman order. The first group represented the power and the second group represented the opposition. Therefore, the First Group was the implementing side and the Second Group was a critic of these practices. The Second Group argued that in terms of their ideas, not just of their time, has also been the source of many political conflicts in the Republic of Turkey. Thus, the Second Group has marked the next political developments. The Second Group, which played such an important role, forced us to do such work. Our aim is to put forward the task undertaken by the Second Group until its dissolution. In this study, we try to evaluate the Second Group with the ideas it represents, its effectiveness within the Parliament and its contribution to the political developments. 

___

  • Adıvar, H. E. (1987).Türk’ün Ateşle İmtihanı, 9. Baskı, İstanbul:Atlas Kitabevi.
  • Ağaoğlu, S.(1987). Kuvayi Milliye Ruhu, İstanbul: Baha Matbaası.
  • Akçura. Y.(1991). Üç Tarz-ı Siyaset, 3. Baskı, Ankara: T.T.K. Basımevi.
  • Aralof, S.İ.(1967). Bir Sovyet Diplomatın Türkiye Hatıraları, Çev. Ali Ediz, İstanbul: Burçak Yayınevi.
  • Arar, İ.(1969). Atatürk’ün İzmir Basın Toplantısı, İstanbul: Burçak Yayınevi.
  • Arıkoğlu, D. (1961). Hatıralarım, İstanbul: Tan Matbaası.
  • Arslantürk, N.(1962). Yakın Tarihimiz, Cilt 3, İstanbul: Vatan Gazetecilik.
  • Atatürk, M. K.(1989). Nutuk-Söylev, Cilt 2, 3. Baskı, Ankara:T.T.K. Yayınları.
  • Avcıoğlu, D. (1978). Milli Kurtuluş Tarihi, 3. Baskı, İstanbul: Tekin Yayınevi.
  • Aydemir, Ş.S.(1988). Tek Adam, Cilt 3, 10. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Berkes, N. (1998). Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
  • Cebesoy, A. F.(1957). General Ali Fuat Cebesoy’un Siyasi Hatıraları, İstanbul: Vatan Yayınları.
  • Demirel, A.(1995). Birinci Mecliste Muhalefet İkinci Grup, 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ertürk, H. (1957). İki Devrin Perde Arkası, İstanbul:Hilmi Kitabevi.
  • Frey, F. W.(1965). The Turkish Political Elite, Massahusetts: The M.I.T. Press.
  • Gülekli, N. C. (1973). TBMM’nin 50. Yıldönümü (1920-1970), İstanbul: M.E.B. Yayınları.
  • Güneş, İ.(1985). Birinci TBMM’nin Düşünsel Yapısı (1920-1923), Eskişehir: Anadolu Ünv. Yayınları.
  • Irmak, S. (1987). Atatürk ve Meclis, A.A.M.D., Sayı 8, Ankara.
  • Irmak, S. (1974). Atatürk ve Çevresi, İstanbul: İ.Ü. Atatürk Devrimleri Araştırma Enstitüsü Yayınları.
  • Karabekir, K. (1990). İstiklal Harbimiz, İstanbul: Yüce Yayınları.
  • Karaosmanoğlu, Y. K. (1983). Vatan Yolunda, 4. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Kılıç, A. (1955). Kılıç Ali Hatıralarını Anlatıyor, İstanbul: Sel Yayınları.
  • Köseoğlu, S.(1946). Birinci Büyük Millet Meclisinde İkinci Grup, Mesuliyet Dergisi, Sayı 1.
  • Köseoğlu, S.(1946).Birinci Büyük Millet Meclisinde İkinci Grup, Mesuliyet Dergisi, Sayı 2.
  • Mumcu, A. (1988). Türk Devriminin Temelleri ve Gelişimi, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
  • Onaran, R. (1973). TBMM’nin 50. Yıldönümü (1920-1970), İstanbul: MEB Yayınları.
  • Özalp, K. (1971). Milli Mücadele (1919-1922), Cilt 1, Ankara: T.T.K. Yayınları.
  • Özbudun, E. (1985). TBMM Hükümetinin Hukuki Niteliği, A.A.M.D., Sayı 2, Ankara.
  • Parla, T. (1986). Demokrasi, Anayasalar, Partiler ve Türkiye’nin Siyasal Rejimi, İstanbul: Onur Yayınları.
  • Sabis, A. İ., Harp Hatıralarım, Cilt 5, İstiklal Harbi ve Gizli Cihetleri, t.y.
  • Selek, S. (1987). Anadolu İhtilali, 8. Baskı, Cilt 1-2,İstanbul: Kastaş Yayınevi.
  • Şener, C. (1990). Çerkes Ethem Olayı, 4. Baskı, İstanbul: Ant Yayınları.
  • Tunaya, T. Z. (1952). Türkiye’de Siyasi Partiler (1859-1952) , İstanbul: Doğan Kardeş Yayınları
  • Tunaya, T. Z. (1958). TBMM Hükümetinin Kuruluş ve Siyasal Karakteri, İ.Ü. Hukuk Fakültesi Mecbuası, Cilt 23, Sayı 3-4, İstanbul.
  • Tunaya, T. Z. (1986). Türkiye’de Siyasi Partiler, Cilt 2,İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.
  • Tuncay, M. (1989). T.C.’de Tek Parti Yönetiminin Kurulması (1923-1931), 2. Baskı, İstanbul: Cem Yayınları.
  • Uran, H. Hatıralarım, Ayyıldız Matbaası, İst., t.y.
  • Velidedeoğlu, H. V. Devirden Devire, Cilt 1, Ankara: Bilgi Yayınları.
  • Zürcher, E. J. (1987). Milli Mücadelede İttihatçılık, Çev. Nüzhet Salihoğlu, İstanbul: Bağlam Yayınları.
  • Düstur (1929), Üçüncü Tertip, Cilt 1, İstanbul: Milliyet Matbaası.Hâkimiyet-i Milliye, 11 Mayıs 1921.
  • Harp Tarihi Vesikaları Dergisi (1955). Sayı 13, Ankara: E.U. Basımevi.
  • Harp Tarihi Vesikaları Dergisi(1955). Sayı 22, Ankara: E.U. Basımevi.
  • Harp Tarihi Vesikaları Dergisi.(1955). Sayı 23, Ankara: E.U. Basımevi.
  • Vakit, 28 Haziran 1928.
  • Tan, 19 Ocak 1923.
  • Yeni Gün, 25 Kasım 1922.
  • TGNA Official Report, Term 1, Vol. 1, 3rd Edt. TGNA Publishing, Ankara, 1959.
  • TGNA Official Report, Term 1, Vol. 2, 3rd Edt, TGNA Publishing, Ankara, 1981.
  • .TGNA Official Report, Term 1, Vol. 4, 3rd Edt, TGNA Publishing, Ankara, 1981.
  • TGNA Official Report, Term 1, Vol. 21, 2nd Edt, TGNA Publishing, Ankara, 1959.
  • TGNA Official Report, Term 1, Vol. 25, 2nd Edt, TGNA Publishing, Ankara 1960.
  • TGNA Official Report, Term 1, Vol. 28, 3rd Edt, TGNA Publishing, Ankara, 1961.
  • TGNA Official Report, Term 1, Vol. 29, 3rd Edt, TGNA Publishing, Ankara, 1959.
  • TGNA Official Report, Term 2, Vol.1, 2nd Edt, TGNA Publishing, Ankara, 1961.
Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0094
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1991
  • Yayıncı: Gaziantep Üniv. Sosyal Bilimler Enst.