Erzincan Değirmenliköy Kilisesi apsis hasarının teknik olarak araştırılması

Erzincan ili yakın tarihi boyunca çok sayıda yıkıcı deprem yaşamış bir Anadolu şehridir. Bu depremlerde ayakta kalan nadir tarihi yığma yapılardan birisi Erzincan Değirmenliköy Kilisesi’ dir. Yapının ana gövdesi bütünüyle ayakta olmakla birlikte; apsis kısmının 1939 Erzincan Depremi’ nde yıkıldığı rivayet edilmektedir. Makale yazarları bu rivayetin doğruluğunu teknik açıdan incelemek üzere bu çalışmayı gerçekleştirmişlerdir. Kilise hakkında teknik bilgi toplanmış, makro modelleme tekniği kullanılarak yapısal model oluşturulmuştur. Yapısal model; operasyonel modal analiz çalışması neticesinde kalibre edilmiş ve yıkık olan apsis kısmı kurgulanarak modele eklenmiştir. Apsis eklentili model üzerinde deprem kayıtları kullanılarak dinamik analizler gerçekleştirilmiştir. Araştırma neticesinde; kilise apsisinin depremde yapı gövdesi ile birleşim noktasından hasar almış ve daha sonra yapıdan ayrılmış olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Erzincan Değirmenliköy Kilisesi, tarihi yığma yapı, makro modelleme, operasyonel modal analiz, deprem hasarı

PDF

___

Referans1 Diaferio M., Foti D., Mongelli M., Giannoccaro P., Andersen, Operational modal analysis of a historic tower in Bari, Part of the series conference proceeding of the experimental mechanics series, 335-342, 2011.
Referans2 Saisi A., Gentile, C., Guidobaldi M., Post-earthquake continuous dynamic monitoring of the Gabbia Tower in Mantua, Italy, Construction and Building Materials, 81 101–112, 2015.
Referans3 Altunişik A.C., Adanur S., Genç A.F., Günaydın M., Okur F.Y., Non-destructive testing of an ancient Masonry Bastion, Journal of Cultural Heritage, 6-12, 2016.
Referans4 Brincker J.S., Zang L., Andersen P., Modal Identification from Ambient Responses using Frequency Domain Decomposition, 18th International Modal Analysis Conference, San Antonio, USA, 4062, 2, 625-630 2000.
Referans5 Lourenço P.B., and Ramos L.F., Analysis of Historical Constructions: From Thrust-Lines to Advanced Simulations, Proceedings of the 3rd International Seminar on Historical Constructions, Guimarães, Portugal, 91-116, 2001.
Referans6 Ramos L.F., Damage identification on masonry structures based on vibration signatures, Ph.D. Thesis, University of Minho, Minho, Portekiz, 2007.
Referans7 Alaboz M., Dynamic Identification and modal updating of S.Torcato Church, Master’s thesis, University of Minho, Minho, Portekiz 2009.
Referans8 Mendes P., Baptista M.A., Lagomarsino S. S., Structural and dynamic analysis of N. Sra. do Carmo Church, Lagos Portugal, EURODYN, Sixth European Conference on Structural Dynamics. Paris, Fransa, 2005.
Referans9 Foti D., Diaferio M., Gianoccaro N.I., Mongelli M., Ambient vibration testing, dynamic identification and model updating of a historic tower, NDT&E Ġnternational, 47, 88-95, 2012.
Referans10 Costa C., Arede A., Costa A., Caetano E., Cunha A., Magalhaes F., Updating numerical nodels of masonry arch bridges by operational modal analysis, International Journal of Architectural Heritage, 760-774 2015.
Referans11 Costa C., Ribeiro D., Jorge P., Arede, A., Calçada R., Calibration of the numerical model of a stone masonry railway bridge based on experimentally identified modal parameters, Engineering Structures, 123. 354-371, 2016.
Referans12 Çelebi M., Eeri M., Sanli A., Sinclair M., Gallant S., Radulescu D., Real-Time seismic monitoring needs of a building owner and solution: A cooperative effort, Eartquake Spectra, 20 (2), 333-346, 2004.
Referans13 Saisi A., Gentile C., Guidobaldi M., Post-earthquake continuous dynamic monitoring of the Gabbia Tower in Mantua, Italy, Construction and Building Materials, 101-112, 2015.
Referans14 SAP2000, Yapısal Analiz Programı, 2017.
Referans15 Eurocode 6: Design of masonry structures, 1995.
Referans16 Altındağ R., Güney A., Predicting the relationships between brittleness andmechanical properties (UCS, TS and SH) of rocks, Scientific Research and Essays,5, 2107-2118, 2010.
Referans17 Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, 2007.
Referans18 Aslay S.E., Evaluation of 1939 Erzincan Earthquake Dynamic Behaviour of Erzincan Değirmenliköy Church Over the Abscissa Damage, Master’s thesis. Erzurum Technical University, Erzurum, Türkiye, 2017.
Referans19 Koçak A., Tarihi yığma yapıların statik ve dinamik yükler altında lineer ve non-lineer analizi: Küçük Ayasofya Camii örneği, Ph.D. Thesis, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye, 1999.
Referans20 Eurocode 6: Design of masonry structures, 1995
Referans21 Haçin Ğ., 1939 Erzincan Büyük Depremi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 88,38-69, 2014.
Referans22 Özmen B., Türkiye Deprem Bölgeleri Haritalarının Tarihsel Gelişimi, Türkiye Jeoloji Bülteni, 51. 43-55, 2012.
Referans23 Gürsoy H., Akpınar Z., Tatar O., Koçbulut F., Sezen T.F., Mesci B.L., Polat A., Kavak K., Tuncer D., Yaman S., 1939 Erzincan Depremi yüsey kırığı haritalama çalışmaları Reşadiye Batısı Koyulhisar arası ilk gözlemlere ait bulgular, Aktif Tektonik AraĢtırma Grubu 10. Toplantısı, 37-38, 2006.
Referans24 Cunha A., Caetano E., Magalhaes F., Moutinho C., From input output to output only modal identification of civil engineering structures. SAMCO, Structural Assesment Monitoring and Control, 2006.
Referans25 Artemis Modal Pro, Operasyonal Analiz Programı, 2017.
Referans26 Doğarn M., Yapıların Deprem Analizi, Yazarın Kendi Yayını, Eskişehir, Türkiye.
Referans27 Mosalam K., Glacoe L., and Bernier J., Mechanical Properties of Unreinforced Brick Masonry, Section 1, Kaxrence Livermore National Laboratory, LLNL-TR-417646,Usa, 2009.
Referans28 BBC, Bangledesh Building National Coda, Part6, 2012.
Referans29 Simoes A., Gago A., Lopes M., and Bento R., Characterization of old Masonry Walls: Flat-Jack Method, 15 WCCE, Lisboa,Portugal, 2012.
Referans30 Önal M.M. ve Koçak A., Yapı Hasarları ve Onarım Güçlendirme Yöntemlerinin Ayrıntıları. Antalya Yöresinin İnşaat Mühendisliği Sorunları Kongresi, 91-106, 2006.