DAĞLIK ALANLARDA TURİZM VE EKONOMİK KALKINMA İLİŞKİSİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK GÖSTERGELERİ İLE İRDELENMESİNDE BİR YÖNTEM ÖNERİSİ; ERZURUM, ERZİNCAN, BAYBURT BÖLGESİ ÖRNEĞİ

Dağlık alanlar, sahip oldukları potansiyeller (topografik yapı, iklim özellikleri, biyolojik çeşitlilik, kültürel veetnik çeşitlilik, eşsiz peyzaj değerleri vb.) ile dünya genelinde küresel öneme sahip alanlardır. Ancak tüm buolumlu niteliklerinin yanı sıra, yine bu niteliklerden kaynaklanan kısıtlılıklar sebebi ile, bu alanların istenilenkalkınma seviyelerine erişemedikleri söylenebilir. Dağlık alanlar özelinde sürdürülebilir kalkınmanın ne şekildesağlanabileceği konusunda Dünyada pek çok çalışma yapılmakta, bu alanlar için farklı kalkınma seçeneklerigeliştirilmektedir. Bu makale kapsamında, dağlık alanların ekonomik kalkınmasında turizm sektörünün etkinliğitartışılmış, sektörün olumlu ve olumsuz getirileri, ölçülen göstergeler ile ortaya konarak, elde edilen veriler çokölçütlü değerlendirme yöntemi ile değerlendirilmiştir. Çalışma bölgesinde bulunan üç il için ayrı ayrı ortayakonan karşılaştırılabilir sonuçlar ile kalkınmada öncelikli konular tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda,elde edilen sonuçlara göre; bölgeye erişim olanaklarının arttırılması, yabancı yatırımların ve teknik işbirliklerinindesteklenmesi, mevcut turistik işletmelerin % si ve yerel aktörler tarafından yönetilmesi ve bilgi ağı ve yapısı –yayılma derecesi kalkınmada öncelikli konulara olarak tanımlanabilir. Dağlık bölgelerin, ekonomik olarakkalkındırılmasında; bölgesel refah seviyesinin yerel ekonomik aktiviteler ile sağlanması ve katılımcı planlamayaklaşımları ile yerel halkın bu sürece entegre edilmesi önemli aşamalardır.

Anahtar Kelimeler:

Dağlık alanlar, turizm, ekonomik kalkınma, sürdürülebilirlik göstergeleri.

A METHOD SUGGESTED TO DETERMINE THE RELATIONS BETWEEN TOURISM IN MOUNTAINOUS REGIONS AND ECONOMIC DEVELOPMENT, CASE STUDY: ERZURUM, ERZİNCAN, BAYBURT REGION

Mountainous regions have a global importance with their potentials like difficult topography, changing climate, biological, cultural and ethnical diversities, unique landscape values. However, despite to all the positive qualities, mountainous areas less developed in many parts of the world due to some limitations caused by above listed values. There are too many researches done on how the sustainable development, particularly in mountainous areas can be realized, and different development models for mountainous areas are proposed. Within the content of this article, the arguments on the subject of economic development of mountainous regions and the efficiency of tourism sector on this development with its positive and negative impacts are valued by measuring the sustainability indicators, and the findings of these studies were evaluated with the “multi criteria decision making method”. The preferential development parameters were tried to be defined with the comparable results of the each province independently. Accordingly; “improving the accessibility of the region”, “supporting of foreign investments and technical cooperation”, “rates of current touristic entrepreneurs and managed by local actors” and “know-how network, structure and spreading level” parameters can be listed as having priority. For the economic development of mountainous regions, existence of local economic activities and the participatory planning processes for local people are the important steps for improving regional welfare.

Keywords: