AA 5754-O ALAŞIMININ ILIK DERİN ÇEKİLMESİ ÜZERİNE KALIP YÜZEY AÇISI ve BASKI PLAKASI KUVVETİNİN ETKİSİNİN DENEYSEL ARAŞTIRILMASI

Bu çalışmada, AA 5754-O alaşımının ılık derin çekilmesine kalıp yüzey açısı, baskı plakası kuvveti ve sıcaklığın etkisinin deneysel olarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için, kalıp yüzeylerine 0-15° arasında açılar verilerek deneyler oda sıcaklığı(OS) ,100 oC, 175oC ve 250 oC sıcaklıklarında, 1.2 kN, 2.4 kN ve 3.6 kN baskı plakası kuvvetlerinde gerçekleştirilmiştir. Deneylerde, kalıp boşluğu 1.35 mm, zımba ve kalıp radyüsleri ise 8 mm sabit tutulmuştur. Kalıpla iş parçası arasındaki sürtünme kuvvetini düşürmek için yüksek sıcaklık ve baskılar altında özelliğini yitirmeyen MoS2 katı yağlayıcı kullanılmıştır. Yapılan çalışmalar neticesinde et kalınlığı, zımba kuvveti ve geri yaylanma üzerine kalıp yüzey açısı ve baskı plakası kuvvetinin etkisinin OS ve 100 oC’de daha belirgin olduğu, sıcaklık arttıkça et kalınlığı dağılımının daha homojen hale geldiği; şekillendirme kuvveti, geri yaylanma miktarı ve sertlik değerinin ise önemli ölçüde düştüğü belirlenmiştir. Yine kap duvarı boyunca sertlik değerinin kap ağzına doğru gidildikçe arttığı ve sıcaklığın önemli etkisinin olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Ilık derin çekme, Et kalınlığı; Kalıp geometrisi; Sertlik dağılımı; Geri yaylanma; AA5754 alaşımı

PDF

___

Ethiraj N., Senthilkumar V.S., Experimental İnvestigation on Warm Deep Drawing of Stainless Steel AISI 304, Applied Mechanics and Materials, Vol. 26-28, pp 436-442, 2010.
Güneş A.T., Pres İşleri Tekniği Cilt 2”, Makine Mühendisleri Odası, Ankara, 2002.
Jayahari L., Sasidha, P.V., Reddy P.P., BaluNaik B., Gupta A.K., Singh S.K., Formability studies of ASS 304 and evaluation of friction for Al in deep drawing setup at elevated temperatures using LS-DYNA, Journal of King Saud University – Engineering Sciences 26, 21–31, 2014.
Kotkunde N., Deole A.D, Gupta A.K, Singh S.K., Adilya B., Failure and formability studies in warm deep drawing of Ti-6Al-4Valloy, Materials and Design 60:540–547, 2014.
Gedikli H., Cora Ö.N., Koç M., Comparative investigations on numerical modeling for warm hydroforming of AA5754-O aluminum sheet alloy, Materials and Design 32 2650–2662, 2011
Laurent H., Grèze R., Oliveira M.C., Menezes L.F., Manach P.Y. ve Alves J.L., Numerical study of springback using the split-ring test for an AA5754 aluminum alloy, Finite Elements in Analysis and Design 46 751–759, 2010.
Wang H., Luo Y., Frıedman P., Chen M., Gao L., Warm forming behavior of high strength aluminum alloy AA7075, Trans. Nonferrous Met. Soc. China 22 1-7, 2012.
Abedrabbo N., Pourboghrat F., Carsley J.E., Warm forming of aluminum alloys using a coupled thermo-mechanical anisotropic material model, CP778 Volume A, Numisheet 2005.
van den Boogaard A., Thermally enhanced forming of aluminum sheet modeling and experiments, Ph.D. thesis, Twente University, Enschede, The Netherlands, 2002.
Öztürk F., Pekel H., Halkacı H.S., The effect of strain-rate sensitivity on formability of AA 5754-O at cold and warm temperatures, Journal of Materials Engineering and Performance, 20, 77–81, 2011.
Farhoud K., Khan A.S. ,Pandey A., Negative to positive strain rate sensitivity in 5xxx series aluminum alloys:experiment and constitutive modeling. Int. J. Plast.55(0):232–46, 2014.
Coër J., Bernard C., Laurent H., Andrade-Campos A., Thuillier, S., The effect of temperature on anisotropy properties of an aluminium alloy, Experimental Mechanics, Volume 51, Issue 7, pp 1185–1195, 2010.
Halim H., Wilkinson D.S., Niewczas M., The Portvein-Le Chatelier(PLC) effect and shear band formation in an AA5754 alloy, Acta Mater., 55, p 4151–4160, 2007.
Grèze R., Manach P.Y., Laurent H., Thuillie, S., Menezes L.F., Influence of the temperature on residual stresses and springback effect in an aluminium alloy, International Journal of Mechanical Sciences, 52, 1094-1100, 2010.
Bernard C, Coër J, Laurent H, Chauvelon P, Manach P.Y., Relationship between local strain jump sand temperature bursts due to the Portevin–Le Chatelier effect in an Al–Mg alloy.Exp. Mech., 53(6):1025–32, 2013.
Bolt P.J, Lamboo N.A.P.M., Rozier P.J.C.M., Feasibility of warm drawing of aluminum products, J Mater Proc Technol 115, 1, 118–21, 2001.
Laurent H., Coër J., Grèze R., Manach P.Y., Andrade-Campos A., Oliveira M.C., Menezes L.F., Mechanical behaviour and springback study of an aluminium alloy in warm forming conditions, International Scholarly Research Network ISRN Mechanical Engineering, ID:381615, 2011.
Oliveira M.C., Alves J.L., Chaparro B.M., Menezes L.F., Study on the influence of work-hardening modeling in springback prediction, International Journal of Plasticity, vol. 23, no. 3, pp. 516–543, 2007.
Seçgin O., Savaş V., An experimental investigation of forming load and side-wall thickness obtained by a new deep drawing die. Int J Mater Form 3:209–213, 2010.
Shoichiro Y., Hisashi N., Hirokuni Y., Ken-ichi M., Formability enhancement in magnesium alloy stamping using a local heating and cooling technique: circular cup deep drawing process, Journal of Materials Processing Technology 142, pp. 609–613, 2003.
Çavuşoğlu O., Gürün H., Investıgatıon of the effects of deformatıon speed on the mechanical propertıes and deep drawıng process of DP600 and DP780 sheet metal, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, Vol 29, No 4, 777-784, 2014.
Zein H., El Sherbiny M., Abd-Rabou M., El shazly M., Thinning and spring back prediction of sheet metal in the deep drawing process, Materials and Design 53 797–808, 2014.
Özek C., Ünal E., The effect of die/blank holder angles on limit drawing ratio and wall thickness in deep drawing of square cups, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, Vol 27, No 3, 615-622, 2012.
Meriç C., Atik E., Özkaya E., Deformasyon sıcaklığının ve deformasyon hızının Al 99.0’un mekanik özelliklerine etkisinin incelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, 293-298, 1997.
Demeri M.Y., Lou M., Saran,M.J., A benchmark test for springback simulation in sheet metal forming, Society of Automotive Engineers, Inc., vol. 01-2657, 2000.
Grèze R., Experimental and numerical study of springback of aluminium alloys after drawing, PhD thesis, University Of Bretagne-sud, 2009.