Nuri Berk GÜNGÖR, Oğuz Kaan ESENTÜRK, Levent İLHAN, Fatih YENEL

Sporcular İçin Yaratıcılık Ölçeği (SYÖ)’nin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi

Bu araştırmada, sporcuların yaratıcılık düzeylerini geçerli ve güvenilir olarak ölçebilen bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Karma modelde desenlenmiş olan bu araştırma, 2020 yılında Ankara ilinde sportif kariyerlerini sürdürmekte olan 321 lisanslı sporcu ile yürütülmüştür. Ölçme aracının psikometrik özelliklerini belirleyebilmek amacıyla yapı geçerliği ile ilgili analizler uygulanmıştır. Yapı geçerliği için öncelikle, Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmış; AFA sonucunda elde edilen yapının doğrulanması amacıyla da Doğrulayıcı Faktör Analizi’nden yararlanılmıştır. AFA ve DFA sonucunda toplam varyansın %39.95’ini açıklama gücüne sahip, 19 madde ve tek boyuttan oluşan bir yapı elde edilmiştir. Madde analizleri için maddelerin ayırt ediciliğini belirleyebilmek amacıyla düzeltilmiş madde toplam test korelasyonu incelenmiş ve toplam puan üzerinden %27’lik alt-üst yöntemi ile madde puan ortalamaları arasında fark olup olmadığı karşılaştırılmıştır. Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı ve test-tekrar test teknikleri ile ölçme aracının güvenirliği incelenmiştir. Cronbach Alfa ve test-tekrar test analizleri, ölçme aracının yüksek düzeyde güvenilir olduğuna dair kanıt sağlamıştır. Bu bulgular doğrultusunda, Sporcular İçin Yaratıcılık Ölçeği’nin (SYÖ) geçerli ve güvenilir ölçümler sağlayabilen bir veri toplama aracı olduğu ve sporcuların yaratıcılık düzeylerini ölçebilir nitelik taşıdığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sporcu, Yaratıcılık Düzeyi, Geçerlik, Güvenirlik, Spor

Investigation of the Psychometric Properties of Creativity Scale for Athletes (ACS)

In this study, it is aimed to develop a measurement tool that can measure the creativity levels of athletes as validandreliable. This research, which is depicted in a mixed model, was conducted in 2020 with 321 licensed athletes whoare continuing their sportive careers in Ankara. In order to determine the psychometric properties of the measurement tool, analyzes related to construct validity were applied. Firstly, Exploratory Factor Analysis (EFA) was applied for constructvalidity; Confirmatory Factor Analysis (CFA) was also used to verify the structure obtained as a result of EFA. As a result of EFA and CFA, a structure consisting of 19 items and a single dimension was obtained with the power to explain 39.95% of the total variance. In order to determine the discrimination of items for item analyzes, the corrected item total test correlation was examined and whether there was a difference between the item score aver ages of 27% over and under the total score. With the Cronbach Alpha internal consistency coefficient and test-retest techniques, the reliability of theme asuring tool was examined. Cronbach Alfa and test-retest analyzes provide devidence that the measuring tool is highly reliable. In line with these findings, it was determined that the Creativity Scale for Athletes (ACS) is a data collection tool that can provide validand reliable measurements and that it can measure the creativity levels of athletes.

Keywords:

Athletes, Creativity level, Validity, Reliability, Sports,

PDF

___

1. Amabile T. M. (1983). The social psychology of creativity: A componential conceptualization. Journal of Personality and Social Psychology, 45(2), 357. doi:10.1037/0022-3514.45.2.357
2. Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem.
3. Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
4. Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni spss uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem.
5. Byrne, B. M. (2010). Structural equation modelling with AMOS: Basic concepts, application, and programming. New York: Rouledge Taylor & Francis Group.
6. Cohen, L., Manion, L., ve Morrison, K. (2000). Research methods in education. London: Routledge Falmer.
7. Creswell, J. W. (2005). Educational research. Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. New Jersey: Pearson Education.
8. Creswell, J. W. (2014). A concise introduction to mixed methods research. SAGE Publications.
9. Cropley A. J. (1990). Creativity and mental health in everyday life. Creativity Research Journal. 3(3),167– 78.
10. De Vellis, R. F. (2014). Ölçek geliştirme: Kuram ve uygulamalar (Ed. Tarık Totan). Ankara: Nobel.
11. Erkuş, A. (2014). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-I: Temel kavramlar ve işlemler, Ankara: Pegem.
12. Feist G. J., ve Gorman, M. E. (1998). The psychology of science: Review and integration of a nascent discipline. Review of General Psychology. 2(1),3.doi:10.1037/1089-2680.2.1.3
13. Ferguson, G. A., ve Takane, Y. (1989). Statistical analysis in psychology and education. New York: McGraw-Hill.
14. Furley, P., ve Memmert, D. (2015). Creativity and working memory capacity in sports: Working memory capacity is not a limiting factor in creative decision making amongst skilled performers. Front Psychol. 6, 1–7. doi:10.3389/fpsyg.2015.00115
15. Glăveanu, V. P. (2012). Habitual creativity: Revising habit, reconceptualizing creativity. Review of general psychology, 16(1), 78-92.
16. Glˇaveanu, V. P., Hanson, M. H., Baer, J., Barbot, B., Clapp, E. P., Corazza, G. E., ve ark. (2019). Advancing creativity theory and research: a socio-cultural manifesto. J. Creative Behav. 1–5. doi: 10.1002/jocb.395.
17. Hirt, E. R., Devers, E. E., ve McCrea, S. M. (2008). I want to be creative: Exploring the role of hedonic contingency theory in the positive mood-cognitive flexibility link. Journal of Personality and Social Psychology. 94(2):214. doi:10.1037/0022-3514.94.2.94.2.214
18. Johnson, R., ve Onwuegbuzie, A. (2004). Mixed methods research: A research paradigm whose time has come. Educational Researcher, 33(7), 14-26. doi:10.3102/0013189X033007014
19. Jöreskog, K. G., ve Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the simpliscomm and language. Lincolnwood: Scientific Software International.
20. Kline, P. (2005). An essay guide to factor analysis. New York: Routledge.
21. Kline, R. B. (2011). Convergence of structural equation modeling and multi level modeling (pp. 562-589).
22. Mac Kinnon, D. W. (1962). The natüre and nurture of creative talent. American Psychologist. 17(7), 484.doi: 10.1037/h0046541
23. Martin, J., ve Cox, D. (2016). Positioning steve nash: A theory-driven, social psychological, and biographical case study of creativity in sport. Sport Psychol. 30, 388–398. doi: 10.1123/tsp.2016-0002
24. Memmert, D. (2015). Teaching tactical creativity in sport: Reserch and practice. London: Routledge.
25. Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
26. Morse, J. M. (2003). Principles of mixed methods and multi methods research design. In A. Tassakkori & Teddie (Eds.) Handbook of mixed methods in social & behavioral research (pp. 189-208). Thousand Oaks, CA: Sage.
27. Orth, D., Van Der Kamp, J., Memmert, D., ve Savelsbergh, G. J. P. (2017). Creative motor actions as emerging from movement variability. Front Psychol. 8, 1–8. doi: 10.3389/fpsyg.2017.01903
28. Patton, M. Q. (2001). Qualitative evaluation and research methods, Newsbury: Sage Publication.
29. Rasmussen, L. J. T., Østergaard, L. D., ve Gl˘aveanu, V. P. (2017). Creativity as a develop mental resource in sport training activities. Sport, Education and Society. 3322, 1–16. doi:10.1080/13573322.2017. 1403895.
30. Reiter-Palmon, R., Mumford, M. D., ve Threlfall K. V. (1998). Solving everyday problems creatively: The role of problem construction and personality type. Creativity Research Journal. 11(3),187–97. doi:10.1207/s15326934crj1103_1
31. Santos, S. D. L, Memmert, D., Sampaio, J., ve Leite, N. (2016). The spawns of creative behavior in team sports: a creativity developmental framework. Front. Psychol. 7, 1–14. doi: 10.3389/fpsyg.2016.01282.
32. Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., ve Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.doi=10.1.1.509.4258&rep
33. Seçer, İ. (2015). SPSS ve Lisrel ile pratik veri analizi: Analiz ve raporlaştırma. Ankara: Anı.
34. Sternberg, R. J., ve Lubart, T. I. (1999). The concept of creativity: Prospects and paradigms. Handbook of Creativity. 1, 3–15.
35. Şeker, H., Deniz S., ve Görgen, İ. (2004). Öğretmen yeterlikleri ölçeği. Milli Eğitim Dergisi, 164, 105-118.
36. Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2007). Experimental designsusing ANOVA. Belmont, CA: Thomson/Brooks/Cole.
37. Tezbaşaran, A. A. (2008). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologları Derneği Yayınları.
38. Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington, DC, 10694-000.
39. Ward, T. B., Smith, S. M., ve Vaid, J. (1997). Conceptual structures and processes in creative thought. Creative thought: An investigation of conceptual structures and processes. Washington DC: American Psychological Association.
40. Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.