İç Çatışma Sonrası Kolombiya’da Barış İnşası Süreci

Kolombiya’da 1964 yılında FARC-EP ile başlayan silahlı çatışma 2016 yılında imzalanan “Silahlı Çatışmayı Sonlandırmak ve İstikrarlı ve Sürekli Bir Barış İnşa Etmek İçin Nihai Sözleşme” isimli barış anlaşması ile sona ermiş ve barış inşası süreci başlamıştır. Kalıcı barışı elde etmenin yolu barış anlaş¬masının uygulanması ve çatışma döneminden kalan sorunların çözülüp gereken toplumsal, siyasal ve ekonomik dönüşümlerin sağlanmasıdır. Kolombiya hükümeti ve FARC-EP tarafından barış anlaş¬masının uygulamasının tamamlanması için 15 yıllık hedef süre belirlenmiştir. Anlaşmanın altı temel maddesi, kapsamlı tarım reformu; siyasi katılım; silahlı çatışmayı sonlandırma; yasa dışı uyuşturucu probleminin çözümü; mağdurlar üzerine anlaşma; uygulama, doğrulama ve kamu onayı başlıkların¬dan oluşmaktadır. Anlaşmanın uygulanması tamamlanmazsa kalıcı barışı elde etmek için öngörülen dönüşümler yeterli olmayacaktır. Bu çalışmada anlaşmanın altı ana maddesinin uygulanma hızları ve toplumsal, siyasal ve ekonomik alanda başlayan dönüşümler “Kolombiya’da barış inşası sürecinin olumlu ilerlediği ileri sürülebilir mi?” sorusu çerçevesinde incelenmiştir. Ayrıca barış inşasının önün¬deki engeller tartışılmıştır. Bu bağlamda, anlaşmanın dört temel maddesinin uygulamasında hedefin oldukça altında kalındığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte hedeflenen toplumsal, siyasal ve ekonomik dönüşümlerin olumlu ilerlediği gözlemlenmiştir.

___

  • AKGÜL, Nazife Selcen Pınar, “Barış Çalışmaları: Başlangıçtan Günümüze Değişimi”, Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, 3/1, 2015, s. 85-106.
  • AKYEŞİLMEN, Nezir, “Çatışma Yönetimi: Kavramsal Bir Analiz”, N. Akyeşilmen, der., Barışı Konuşmak Teori ve Pratikte Çatışma Yönetimi, ODTÜ Yayıncılık, Ankara 2013.
  • BBC WORLD, “Colombia election: Farc fails to win support in first national vote”, 12 March 2018, 8 Nisan 2020, https://www.bbc.com/news/world-latinamerica-43367222.
  • CAPERA FIGUEROA, José Javier - José Julián Ñañez Rodríguez, “Una Perspectiva Crítica Sobre la Violencia en Colombia en Épocas del Postconflicto”, Utopía y Praxis Latinoamericana, 22/78, s. 153-162.
  • CONSEJO NACIONAL DE POLITICA, ECONOMICA Y SOCIAL, Lineamientos Para la Articulación del Plan Marco de Implementación del Acuerdo Final Con los Instrumentos de Planeación, Programación y Seguimiento a Políticas Públicas del Orden Nacional y Territorial, Departamento Nacional de Planeación, Bogotá 2018, 12 Mart 2020, http://www.redsaludpaz.org/sp/docs/conpes3932.pdf.
  • DAŞLI, Güneş, vd. Barış ve Toplumsal Cinsiyet: Kolombiya Barış Süreci, Demos Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2018.
  • DAWSON, Grant, Peacekeeping, Peacebuilding, and Peacemaking: Concepts, Complications, and Canada’s Role, Government of Canada Library of Parliament Parliamentary Research Branch, Ottawa 2004.
  • DÜNYA BANKASI, Colombia Overviev, 12 April 2020, 18 Eylül 2020, https://www.worldbank.org/en/country/colombia/overview.
  • DÜNYA BANKASI, Colombia Data 2019, 22 Ekim 2019, https://data.worldbank.org/country/colombia.
  • EL GOBIERNO COLOMBIA ve FARC-EP, “Final Agreement to End the Armed Conflict and Build a Stable and Lasting Peace”, 2016, 12 Aralık 2019, http://especiales.presidencia.gov.co/Documents/20170620-dejacion-armas/acuerdos/acuerdo-final-ingles.pdf.
  • FRAGILE STATES INDEX, Fragility in the World 2016, 2 Mart 2020, https://fragilestatesindex.org.