BİLGİ SUİİSTİMALİ SUÇU

Mülga 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda (ESerPK) olduğu üzere, 6362 sayılı Yeni Sermaye Piyasası Kanunu’nda da (YSerPK) çeşitli borsa suçlarına yer verilmiştir. Bu çalışmada bunlardan, uygulamada sıklıkla karşılaşılanı ESerPK döneminde “İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu”, YSerPK’da ise “Bilgi Suiistimali Suçu” olarak isimlendirilen suç incelenmektedir. Suç; pek çok ekonomik suçta olduğu üzere “birden çok hukuki yararı koruyan (çok konulu) bir suçtur. Suçun faili herkes olabilir. Suçun mağduru yönünden Kanun’da özel bir belirleme yoktur. Mağdur, gayrimuayyen olup, madde kapsamındaki zarar ile karşı karşıya kalan toplum ve onu oluşturan tüm bireyler ile suçtan doğrudan zarar gören belirli bir şahıs veya şahıslardır. Suçun konusu, sermaye piyasası araçlarıdır. Suçun hareket unsuru; sermaye piyasası araçlarına yönelik alım ya da satım emri vermek veya verdiği alım veya satım emrini değiştirmek veya iptal etmektir. Suç, ancak özel kastla işlenebilen suçlardandır. Hukuka aykırılık unsuru açısından bir özellik söz konusu değildir. Kanunda suçu etkileyen herhangi bir ağırlatıcı veya hafifletici nedene yer verilmemiştir. Teşebbüs ve suça iştirak açısından herhangi bir belirleyici özellik bulunmamakta, bu konuda genel kurallar geçerlidir.

CRIMINAL MISUSE OF INFORMATION

Various stock market offences are regulated under the New Capital Market Code numbered 6362 (hereinafter YSerPK), just as they were regulated within the abrogated Capital Market Code numbered 2499 (hereinafter ESerPK). In this article, one of the most encountered stock market crime entitled as “insider trading” under the abrogated Code and named as “misuse of information” under the YSerPK will be analyzed. Just as many other economic crimes, the mentioned crime protects more than one legal interest (has multiple legal scopes). Anyone can be a perpetrator. As per the victim, the Code does not require any special traits. The victim is not a specifically identifiable person, thus the society facing the damage caused by the crime and the individuals who form the society and/or directly aggrieved due to the committed crime can be considered as victim(s). The subject of the crime is the capital market instruments. The actus reus of the crime is to give a purchase or sale orders, or to change the previously given orders, or to cancel them. This crime can only be committed by a specific intent. The crime does not contain any special indications for the element of illegality. Nor does it contain any mitigating or aggravating circumstances. With regard to the attempt and the conspiracy, the general rules of criminal law apply, since they are not explicitly regulated.

PDF

___

AKBULUT Esin, “Uluslararası Borsalarda Menkul Kıymetlerin İşlem Görme Kuralları ve Türkiye’deki Uygulama”, Tasarrufların Yatırıma Dönüşmesinde Borsanın Rolü, İstanbul, İAV, 1995.

AKSOY Zeki, İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu, Seçkin, Ankara, 2018.

AMATO Astolfo, Diritto Penale Dell’impresa, Giuffre, Milano, 2005.

ANTOLISEI Francesco, Manuale di Diritto Penale: Parte Generale, Milano, Giuffre, 1989.

ARSLAN, Çetin/ÖZDEMİR, Didar: “Türk Ceza Hukukunda Bilgi Suiistimali Suçu”, International Conference On Eurasian Economies 2018, Session 2d: Hukuk.

ARTUK M. Emin/GÖKCEN Ahmet, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 11. Baskı, Adalet, Ankara, 2017.

Borsa Uyuşmazlıkları, Uygulama, Örnek Kararlar ve Mevzuat, İMKB, İstanbul, 1997.

BOZKURT Ünal, “Tasarrufların Yatırıma Dönüşmesinde Menkul Değer Borsalarının Rolü (Gelişmeler ve Sorunlar)”, Menkul Kıymetlerin Halka Arzı ve Borsada Piyasa Açılması, İAV, İstanbul, 1994.

CENTEL Nur/ZAFER Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. Baskı, Beta, İstanbul, 2018.

CONRY Edward J./FERRERA Gerald R./FOX Karla H, The Legal Environment Of Business, 3. baskı, Allyn and Bacon, USA, 1993.

ÇAPANOĞLU Birol, Türkiye’de ve Dış Ülkelerde Sermaye Piyasaları, Özelleştirme Uygulamaları ve Menkul Kıymetler Borsaları, İstanbul, Beta, 1993.

English-Turkish Modern Business World Dictionary.

ERMAN Sahir, Ticari Ceza Hukuku: Genel Kısım, C: I, İstanbul, 1992.

ERMAN Sahir, Şirketler Ceza Hukuku: Ticari Ceza Hukuku, C: VII, İstanbul, 1993.

EVİK Ali Hakan, Sermaye Piyasası Araçlarının Değerini Etkileyebilecek Aldatıcı Hareketler Yapma (Manipülasyon) Suçları, Ankara, Seçkin, 2004.

EVİK Ali Hakan/EVİK Vesile Sonay, “İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt: LXIII, sayı: 1–2, 2005, İstanbul, s. 3–56.

EVİK Ali Hakan/EVİK Vesile Sonay, “Kovuşturma Koşulu Olarak ‘Yazılı Başvuru’ ve Eleştirisi”, Av. Dr. Şükrü Alpaslan Armağanı, TCHD ve İstanbul Barosu Ortak Yayını, İstanbul, 2007, s. 371-389.

FELLMAN M, Rechtliche Erfassung von Insidertransactiönen in der Schweiz, Zürich, 1981.

FIORE Carlo, Diritto Penale-Parte Generale, Torino, Cedam.

GEZMİŞ Şeyma/BAŞARAN Mustafa, 6335 sayılı Kanunla değişik 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Anonim Şirketler Rehberi, Bilge Yayınevi, Ankara 2012.

GUYENOT Jean, “İmtiyazlı Bilgilere Sahip Olabilen ve Bu Bilgileri Borsada Kullanabilen Şahıslar: Fransa’da İçeriden Öğrenen veya Insider Trading”, (çev. Ö. Selçuk) BATIDER, Haziran, 1984, c. XII, No: 2-3, s. 99-122.

HOPT, K. J./WILL M.R., Europaesches Insiderrecht, Stutgart, 1978.

JENNINGS, R. W./MARSH, H.-COFFEE, J. C.: Securities Regulations: Cases and Materials, 7. baskı, Mineola-New York, Foundation Press, 1982.

KABAALİOĞLU Haluk, Sermaye Piyasasında Kamuyu Aydınlatma İlkesi, İstanbul, İktisadi, 1985.

KARATAŞ DURMUŞ Neslihan, “Ticaret Kanunu Kapsamındaki Şirket Toplulukları ve Bunların Vergi Hukuku Karşısındaki Durumları”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, Sayı: 2015/2, Ankara.

KARSLI Muharrem, Sermaye Piyasası Borsa Menkul Kıymetler, İstanbul, y.y., 1989.

KESİCİ Emre, Bilgi Suiistimali Suçu. file:///Users/imac/Downloads/SSRNid2876337.pdf, (Erişim Tarihi: 07.01.2019).

KILINÇ Kazım, 200 Soruda A’dan Z’ye Borsa, 3. bs., İstanbul, Alfa, 1995.

KÜÇÜKSÖZEN Cemal, Sermaye Piyasasında Yatırımcının Korunması: Sermaye Piyasasının Bu Açıdan Değerlendirilmesi, Ankara, SPK, 1999.

KOCASAKAL Ümit, “Ceza Hukukundaki Son Gelişmelerin 2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanununa Etkisi”, Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer Armağanı, TCHD ve Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı Ortak Yayını, C: II, Ankara, 2008, s. 1005-1022.

Menkul Kıymetler ve Borsalarla İlgili Avrupa Topluluğu Düzenlemeleri, SPK, No: 85, Ankara, 1997.

Sermaye Piyasalarında Kamu Otoritesi ve Yatırımcıların Korunması, SPK Uluslararası Semineri, 31 Ekim-2 Kasım 1990, No: 16, SPK, Ankara, 1995, s.166 vd.

SHARPE William F./ALEXANDER Gordon J./BAİLEY Jeffery V, Investments, 5. baskı., Prentice Hall International Inc., y.y., t.y.

SUMER Ayşe, Türk Sermaye Piyasası Hukuku ve Seçilmiş Mevzuat, 2. bs., İstanbul, Alfa, 1999.

TANÖR Reha, Türk Sermaye Piyasası: Halka Arz, C: II, İstanbul, Beta, 2000.

TANÖR Reha, Türk Sermaye Piyasası: Taraflar, C. I, İstanbul, Beta, 1999.

TEKİNALP Ünal, “İçerden Öğrenenlerin Ticareti Sorunu”, İktisat ve Maliye Dergisi, Aralık 1986, No: IX, s. 310-319.

TEKİNALP Ünal, Sermaye Piyasası Hukukunun Esasları, İstanbul, Es, 1982.

TEKİNALP Ünal/ÇAMOĞLU Ersin, Açıklamalı Notlu ve Karşılaştırmalı Türk Ticaret Kanunu ve Ticari Mevzuat, 10. bs., İstanbul, Beta, 2000.

TEZCANLI Meral, Insider Trading and Market Manipulation, İstanbul, İMKB.

TEZCANLI Meral, İçeriden Öğrenenlerin Ticareti ve Manipülasyonlar, İstanbul, İMKB, 1996.

TİKVEŞ Özkan, Bankalar Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu Şerhi, İstanbul, Alfa, 1992.

TURANBOY Asuman, Insider Muameleleri (Şirkete Ait Gizli Bilgilerin Haksız Kullanımı), Ankara, BTAE, 1990.

ÜNAL Oğuz K., Türk ve Amerika Birleşik Devletleri Hukukunda Aracı Kurumlar, Menkul Ankara, Yaklaşım, 1997.

ÜNVER Yener/HAKERİ Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, C: I, 15. Baskı, Ankara, Adalet, 2019.

ÜNVER Yener/HAKERİ Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, C: II, 15. Baskı, Ankara, Adalet, 2019.

ÜNVER Yener, Ceza Hukukuyla Korunması Amaçlanan Hukuksal Değer, Ankara, Seçkin, 2003.

YASAMAN Hamdi, Menkul Kıymetler Borsası Hukuku, İstanbul, y.y., 1992.

YILDIRIM Abdurrahman, Borsanın ABC’si Ayılar, Boğalar ve Paranız, İstanbul, Bilgi, 1990.

YENİSEY Feridun/NUHOĞLU Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Baskı, Ankara, Seçkin, 2018.

YURTCAN Erdener, Ceza Yargılaması Hukuku, 15. Baskı, Ankara, Adalet, 2019.

YÜCE Ayşe, An Examination Of An Emerging Stock Exchange: The Case Of Turkish Stock Market, No: 39, Ankara, SPK, 1996.

ZAFER Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6. Bası, İstanbul, Beta, 2016.

http://piyasarehberi.org/sozluk/bagli-ortaklik (Erişim Tarihi: 25.12.2018).

http://tdk.org.tr/tdksozluk/SOZBUL.ASP?KELIME=kullanmak&YENIARAMA= +++Ara+++&GeriDon=0&EskiSoz= (Erişim Tarihi: 28.12.2018).

http://tdk.org.tr/tdksozluk/SOZBUL.ASP?KELIME=kullanmak&YENIARAMA= +++Ara+++&GeriDon=0&EskiSoz= (Erişim Tarihi: 28.12.2018).

http://www.spk.gov.tr/apps/Mevzuat/?submenuheader=-1 (Erişim Tarihi: 10.03.2013).

http://www.spk.gov.tr/apps/Mevzuat/?submenuheader=-1 (Erişim Tarihi: 10.12.2018).

http://www.spk.gov.tr/apps/Mevzuat/?submenuheader=-1 (Erişim Tarihi: 10.12.2018).

http://www.spk.gov.tr/apps/Mevzuat/?submenuheader=-1 (Erişim Tarihi: 10.12.2018).

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK. GTS.5c25eede856c61.32673350 (Erişim Tarihi: 28.12.2018).

http://www.terimleri.com/borsa/Ihracci.html (Erişim Tarihi: 25.12.2018).

https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/economics-business-andlabor/money-banking-and-investment/insider-trading (Erişim Tarihi: 10.24.2018).

https://www.lexpera.com.tr/mevzuat/gerekceler/sermaye-piyasasi-kanunu-maddegerekceleri/1/madde-105 (Erişim Tarihi: 10.12.2018).

www.spk.gov.tr/mevzuat/Doc/Spk01.doc (Erişim Tarihi: 09.02.2004).

http://www.kazanci.com.tr, (Erişim Tarihi: 07.02.2019.)

http://www.zargan.com/goster.asp?DisplayLang=1&dil=2&sozcuk=%FDNS %DDDER&imageField.x=73&imageField.y=11 (Erişim Tarihi: 23.12.2018).

https://www.ziraatyatirim.com.tr/documents/sermaye%20araclari%20borsa%20 ve%20piyasa%20bilgileri.pdf (Erişim Tarihi: 27.12.2018).