ARABULUCULUK FAALİYETİ SONUNDA VARILAN ANLAŞMANIN HUKUKİ NİTELİĞİ

Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması halinde düzenlenecek anlaşma belgesi ve sonuçları konusunda 07.06.2012 tarihli Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu md. 18 düzenlemesi esas alınacaktır. İlgili madde hem ihtiyari arabuluculuk hem de zorunlu arabuluculuk kapsamında uygulama alanı bulacaktır. Söz konusu maddenin 25.10.2017 tarihli, 30221 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve hukukumuza iş uyuşmazlıkları kapsamında zorunlu arabuluculuğu getiren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile değişikliğe uğramış olduğu görülmektedir. Çalışmamızda öncelikle arabuluculuk sistemine ilişkin genel bir değerlendirme yapılmıştır. Daha sonra anlaşma belgesinin hukukî niteliği özellikle anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi verilip verilmemesine göre tespit edilmeye çalışılmıştır.

THE LEGAL CHARACTERISTIC OF THE AGREEMENT AT THE END OF THE MEDIATION ACTIVITY

The agreement document and results of mediation that is agreed upon will be based on article 18 of Law on Mediation in Legal Disputes that is enacted on 07.06.2012. The relevant article will be applicable on both voluntary and mandatory mediation. It is seen that the said article has been amended by the Labor Courts Law No. 7036 published in the Official Journal dated 25.10.2017 and numbered 30221 and brought to our law mandatory mediation under the labor disputes. In our study, a general evaluation of the mediation system will be examined. Then, the legal characteristic of the agreement document is tried to be determined, especially whether or not the agreement document was annotated for executable mediation.

___

AKPULAT, Ayşe Köme, İş Mahkemelerinde Yargılamanın Özellikleri, İstanbul 2018.

AKTEPE ARTIK Sezin, “İstinaf Kanun Yolunda Kamu Düzeni Kavramı”, TBB Dergisi 2018 (134), ss. 257-292.

AKTEPE ARTIK, Sezin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Medeni Usûl Hukukunda Âdil Yargılanma Hakkı, Ankara 2014.

AKYOL ASLAN Leyla, “Dava Konusu Dışında Kalan Hususların Sulhun Kapsamına Dâhil Edilmesi (HMK md. 313/3)”, Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, Ankara 2014, ss.167-210.

ALANGOYA Yavuz/YILDIRIM M. Kâmil/DEREN YILDIRIM Nevhis, Medenî Usûl Hukuku Esasları, 8. Tıpkı Bası, İstanbul 2011.

Arabuluculuk Çalışma Toplantısı Arabuluculukla İlgili Güncel Sorunlar Beklentiler ve Öneriler Sonuç Raporu, Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Eskişehir, 26 Nisan 2014, MİHDER, C. 10, Sayı: 29, 2014/3, ss.22-36.

ARSLAN Ramazan/ YILMAZ Ejder/TAŞPINAR AYVAZ Sema, HANAĞASI Emel, Medenî Usûl Hukuku, 4. Baskı, Ankara 2018.

ASLAN Kudret, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Davaya Son Veren Taraf İşlemleri”ne İlişkin Hükümleri Hakkında Düşünceler”, Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, Ankara 2014, ss.307-377.

ATALI Murat, Pekcanıtez Usûl, Medenî Usûl Hukuku, 15.Bası, İstanbul 2017.

ATALI Murat/ERMENEK İbrahim/ ERDOĞAN Ersin, Medenî Usûl Hukuku, Ankara 2018.

BİLGE Necip / ÖNEN Ergun, Medenî Yargılama Hukuku Dersleri, Ankara 1978.

BUDAK Ali Cem/ KARAASLAN Varol, Medenî Usûl Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2018.

ÇELİKOĞLU Cengiz Topel, “6325 Sayılı HUAK’a göre Arabuluculuk Yoluna Başvurulması ve Çözüm Anlaşmasının Mahkeme ve İcra Usûlleri İle İlişkisi”, Yılmaz Ejder’e Armağan, Ankara 2014, C. 1, ss. 669-723.

DEREN YILDIRIM Nevhis “İstinafın Gerekçelendirilmesi ve İstinaf Sebepleri”, Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan, İstanbul 2006, ss. 693-712.

DOĞAN YENİSEY, Kübra, “İş Yargısında Zorunlu Arabuluculuk”, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, İstanbul 2016, ss. 167-192.

DÜR Orhan, Arabuluculuk Faaliyeti ve Arabulucuların Hak ve Yükümlülükleri, Ankara 2017.

EKMEKÇİ Ömer/ÖZEKES Muhammet/ATALI Murat, Hukuk Uyuşmazlıklarında İhtiyari ve Zorunlu Arabuluculuk, İstanbul 2018.

ERDOĞAN Ersin, “7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nda Öngörülen Zorunlu Arabuluculuk ve Hak Arama Özgürlüğü Açısından Değerlendirilmesi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C:14, S. 55, Yıl 2017, ss. 1211-1242.

ERDOĞAN Ersin/CÖMERT Büşra,“Arabuluculuk Sonunda Hazırlanan Anlaşma Belgesinin Hukuki Niteliği ve Anlaşma Belgesine Karşı Başvurulacak Hukuki Çareler”, Terazi Hukuk Dergisi, C. 13; S. 138, 2018, ss. 27-47.

ERDÖNMEZ Güray, Pekcanıtez Usûl, Medenî Usûl Hukuku, 15.Bası, İstanbul 2017.

GÜNEYSU BORAN, Medenî Usûl Hukukunda Karar, Ankara 2014.

GÜRDOĞAN Burhan, Medenî Usûl Hukunda Kesin Hüküm İtirazı, Ankara 1960.

ILDIR Gülgün, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Medeni Yargıya Alternatif Yöntemler, Ankara 2003.

KAPLAN Yavuz, “Arabuluculuk ve Türk Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısına Eleştirel Bir Bakış”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 2008/1-2, ss.115-146.

KARACABEY Kürşat, “Zorunlu Arabuluculuğun Hukukun Temel İlkelerine Aykırılığı ve Uygulanabilirliğine Dair Sorunlar”, ABD, 2016/1, S. 16, ss.457-489.

KARSLI Abdurrahim, Medeni Muhakeme Hukuku, İstanbul 2014.

KEKEÇ, Elif Kısmet, Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlık Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktikler, Ankara 2016.

KIYAK Emre “Arabuluculuk Sonunda Ulaşılan Anlaşma Belgesinin Hukuki Niteliği”, TAAD, Yıl: 6, S. 21 (Nisan 2015),ss.523-548.

KONCA Nesibe Kurt, “Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı (Zorunlu) Arabuluculuk”, SETA Perspektif, Sayı:225, Aralık 2018, ss. 1-6.

KONURALP Haluk, “20.Yüzyıl Sonunda Medeni Usûl Hukuku Sorunlarına Bir Bakış”, Yeni Türkiye, 1996/10 (Yargı Reformu Özel Sayısı), ss.537-542.

KONURALP Haluk, “75.Yılda Cumhuriyet Yargı Düzeninin Düşünsel ve Yapısal Kesiti Üzerine Bazı Gözlemler”, Yeni Türkiye 1998/23-24(Cumhuriyet Özel Sayısı), ss.3820-3825.

KONURALP Haluk, ”İstinafta Kamu Düzeni Kavramı”, Medeni Usûl ve İcra İflâs Hukukçuları Toplantısı VI, Medenî Usûl Hukukunda Kanun Yolları ve Arabuluculuk Kanun Tasarısı, İzmir Çeşme 19-20 Ekim 2007, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara 2008, s. ss. 133-148.

KURU Baki /ARSLAN Ramazan /YILMAZ Ejder, Medenî Usûl Hukuku, 21.Bası, Ankara 2010.

KURU Baki, Hukuk Muhakemeleri Usûlü, 6.Bası, İstanbul 2001, (C.I, C.III, C.IV).

KURU Baki, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısı Hakkında Görüş ve Öneriler”, Medenî Usûl ve İcra İflâs Hukuku Dergisi, 2010/2, ss.237-246.

KURU Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usûl Hukuku,Ders Kitabı, 2. Baskı, Ankara 2018.

LÜKE Gerhard/WAX Peter, Münchener Kommentar, Band2 Kommentar zur Zivilprozessordnung, 355-802, 2. Aufl. München 2000.

MERİÇ Nedim, Medenî Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi (Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümleri Çerçevesinde), Ankara 2011.

MUSIELAK Hans Joachim, Grundkurs ZPO, 11. Aufl., München 2012.

NAMLI Mert, “Avrupa Adalet Divanı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında İş Uyuşmazlıklarında Zorunlu Arabuluculuğun Mahkemeye Erişim Hakkı ile İlişkisi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C:15, S.60, Yıl : 2018, ss. 1295- 1327.

NAMLI Mert, İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağı ile Getirilen Zorunlu Arabuluculuk Kurumunun Medenî Usûl Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı, İstanbul 2016, ss. 151-165.

ODAMAN Serkan, “Arabuluculuk Tutanağına İcra Edilebilirlik Şerhi Verilmesine İlişkin Yargıtay Kararının Değerlendirilmesi”, DEÜHF, Prof. Dr Şeref Ertaş’a Armağan, C.19, Özel Sayı-2017, ss. 1753- 1766.

ODAMAN Serkan/KARAÇÖP Eda, “İş Mahkemeleri Kanunu Tasarısı Taslağında Öngörülen Zorunlu Arabuluculuk Müessesesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2016, S.35, ss.1753-1766.

OĞUZMAN M.Kemal/ÖZ Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.1,İstanbul 2014.

ÖNEN Ergun, Medenî Yargılama Hukukunda Sulh, Ankara 1972.

ÖZBAY İbrahim, Avukatlık Hukukunda Uzlaştırma ve Uzlaştırma Tutanağının İlâm Niteliği, AÜEHFD, C.VIII, S.3-4 (2004), ss.387-471.

ÖZBEK Mustafa Serdar, “Arabuluculuk Sonunda Düzenlenen Anlaşma Belgesine İcra Edilebilirlik Şerhi Verilmesinde Görevli ve Yetkili Mahkeme”, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.3, S.2, Temmuz 2017, ss. 69-85.

ÖZBEK Mustafa, „Avrupa’da Arabuluculuğun İlkeleri ve Uygulanması“, Özer Seliçi’ye Armağan, Ankara 2006, ss.441-502.

ÖZBEK Mustafa, „Sosyal Devletin Gereği: Adalete Erişim“, MİHDER, 2006/2, ss. 907-927.

ÖZBEK Mustafa, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü (1.Cilt), 4. Baskı, Ankara 2016.

ÖZEKES Muhammet, 100 Soruda Medenî Usûl Hukukunda Yeni Kanun Yolu Sistemi İstinaf ve Temyiz, İstanbul 2016.

ÖZEKES Muhammet, Medeni Usûl Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Ankara 2003.

ÖZEKES Muhammet/ATALI Murat, “7036 Sayılı Yeni İş Mahkemeleri Kanunu Üzerine Eleştri, Değerlendirme ve Öneriler”, “Yeni İş Mahkemeleri Kanunu Üzerine” Toplantısı (23 Aralık 2017), İstanbul 2018, ss.41-122.

ÖZEKES Özlem, “İşe İade Taleplerinde Dava Şartı Olan (Zorunlu) Arabuluculuk, TBB Dergisi 2018 (138), ss.273-316.

ÖZMUMCU Seda,“Karşılaştırmalı Hukuk ve Türk Hukuku Açısından Zorunlu Arabuluculuk Sistemine Genel Bir Bakış”, İÜHFM, C. LXXIV, S.2, 2016, ss. 807-842.

ÖZTEK Selçuk,”Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısı’na İlişkin Görüş ve Eleştiriler”, Arabuluculuk Yasa Tasarısı –Eleş-tiri ve Öneriler- Sempozyum Notları, İstanbul Barosu Yayınları, 2008, ss. 17-34.

PEKCANITEZ Hakan / SİMİL Cemil, İcra İflâs Hukukunda Şikâyet, İstanbul 2017.

PEKCANITEZ Hakan /ATALAY Oğuz/ÖZEKES Muhammet, Medenî Usûl Hukuku, 9. Bası, Ankara 2010.

PEKCANITEZ Hakan/ATALAY Oğuz/SUNGURTEKİN Özkan/ÖZEKES Muhammet, İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı, 5.Bası, İstanbul 2018.

PEKCANITEZ Hakan, “Alternatif Uyuşmazlık Çözümleri”, HPD, 2005/5, ss.12- 16.

PEKCANITEZ Hakan, “Medenî Yargıda Âdil Yargılanma”, İz. BD, 1997/2, ss.35- 55.

PEKCANITEZ Hakan, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısı’nın Tanıtımı”, Medenî Usûl ve İcra İflâs Hukukçuları Toplantısı –VI, Medenî Usûl Hukukunda Kanun Yolları ve Arabuluculuk Kanun Tasarısı, İzmir/Çeşme 19-20 Ekim 2007, Türkiye Barolar Birliği, Ankara 2008, ss. 247-264.

PEKCANITEZ Hakan, Pekcanıtez Usûl Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2017.

PEKCANITEZ Hakan, “Tasarı Üzerine Genel Tartışma ve Değerlendirme, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısı’nın Tanıtımı”, Medenî Usûl ve İcra İflâs Hukukçuları Toplantısı –VI, Medenî Usûl Hukukunda Kanun Yolları ve Arabuluculuk Kanun Tasarısı, İzmir/Çeşme 19-20 Ekim 2007, Türkiye Barolar Birliği, Ankara 2008, ss. 265-300.

PRÜTTING Hans /GEHRLEIN Markus, ZPO Kommentar, 2010.

ROSENBERG Leo/SCHWAB Karl Heinz /GOTTWALD Peter, Zivilprozessrecht, 17. Aufl. München 2010.

STEIN Friedrich/JONAS Martin, Kommentar zur Zivilprozessordnung, 22. Aufl. Band 7, 704-827, München 2005.

SUNGURTEKİN ÖZKAN, “Avukatlık Kanunu’nun 35/A Maddesi Çerçevesinde Avukatın Uzlaşma Sağlama Yetkisi”, MİHDER 2005/2, ss.353-369.

TANRIVER Süha, “Arabuluculuk ve Uzlaştırma Kavramları, Aralarındaki Temel Farklılıklar ve Arabuluculuk Kurumuna Duyulan Tepkiler ya da Oluşturulan Dirençlerin Sosyolojik Açıdan İrdelenmesi ve Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Fırat Öztan’a Armağan, C.II, Ankara 2010, 2025-2036.

TANRIVER Süha, “Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk”, TBBD, 2006/64, ss.151-177.

TANRIVER Süha, “Mahkeme Huzurunda Yapılan Sulhler”, AÜSBFD, 1994/1-2, C.49, ss. 333-348.

TANRIVER Süha, Medenî Usûl Hukuku, C. I, Temel Kavramlar ve İlk Derece Yargılaması, Ankara 2016.

TANRIVER Süha,” Haluk Konuralp’in Tebliği Değerlendirmesi” Medenî Usûl Hukukunda Kanun Yolları ve Arabuluculuk Kanun Tasarısı, İzmir Çeşme 19-20 Ekim 2007, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara 2008, ss. 148-150.

TANRIVER, Süha, İlâmlı İcra Takibinin Dayanakları ve İcranın İadesi, Ankara 1996.

TAŞPOLAT TUĞSAVUL, Türk Hukukunda Arabuluculuk (6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Çerçevesinde), Ankara 2012.

TEMEL ARABULUCULUK EĞİTİMİ EĞİTİCİ KİTABI, Kasım 2017.

THOMAS Heinz /PUTZO Hans, Zivilprozessordnung, 30. Aufl., München 2009.

ULUSAN İlhan, “Maddi Hukuk ve Usûl Hukuku Bakımından Sulh Sözleşmesi”,MHAD, 1971/7, ss.149-203.

UMAR Bilge, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi,2. Baskı Ankara 2014.

ÜSTÜNDAĞ Saim, Medenî Yargılama Hukuku, C.I-II, İstanbul 2000.

YAZICI TIKTIK Çiğdem, Arabuluculukta Gizliliğin Korunması, İstanbul 2013.

YILDIRIM Kamil, “İhtilafların Mahkeme Dışı Usûllerle Çözülmesi Hakkında”, Prof. Dr. Yavuz Alangoya İçin Armağan, İstanbul 2007, ss. 337-360.

YILMAZ Ejder, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 3.Baskı, C. 3, Ankara 2017.

ZÖLLER, Richard, Zivilprozessordnung, 28. Aufl. Köln 2010.