AĠLE KONUTUNA ĠLĠġKĠN KORUMANIN EVLĠLĠĞĠN ÖLÜMLE SONA ERMESĠNDEN SONRAKĠ ETKĠLERĠ

Aile konutu, evliliğin devamı süresince, eĢlerin ortak yaĢamı sürdürme ihtiyaçları çerçevesinde seçtikleri, sürekli olarak aile hayatlarının merkezi durumuna getirdikleri konuttur. Ailenin sosyal ve ekonomik yaĢamı açısından çok büyük bir önemi haiz olan aile konutu, TMK md. 194 ile özel bir koruma altına alınmıĢ ve hak sahibi eĢin, diğer eĢin rızası olmadan aile konutunu devretmesinin veya üzerindeki hakları sınırlamasının önüne geçilmek istenmiĢtir. Bunun yanı sıra, evliliğin ölümle sona ermesi halinde dahi, sağ kalan eĢe aile konutu üzerinde miras hakkına veya katılma alacağına mahsuben ayni hak talep etme imkânları tanınarak, eĢinin ölümünden sonra onun eski yaĢantısını mümkün olduğunca sürdürebilmesi amaçlanmıĢtır. Ancak Yargıtay‟ın yerinde olmayan içtihatlarıyla, sağ kalan eĢe TMK ile getirilen bu korumanın uygulamada her zaman sağlanamadığı görülmektedir. Bu çalıĢmada, TMK md. 240 ve md. 652 hükümleriyle getirilen korumadan, sağ kalan eĢin uygulamada nasıl tam olarak faydalanabileceği konusu değerlendirilecek ve konuyla ilgili Yargıtay kararları eleĢtirel bir bakıĢ açısıyla incelenecektir.

PROTECTION PROVIDED FOR THE FAMILY HOME AND ITS EFFECTS AFTER THE TERMINATION OF THE MARRIAGE BY DEATH

Family home is the residence that spouses chose in the light of their needs to maintain a common life and make the center of their family life during the marriage. Family home, which has a great importance in terms of social and economic life of the family, is protected by article 194 of the Turkish Civil Code. This regulation aims to prevent the spouse of the rightful owner from transferring the matrimonial home or limiting the rights on this home without his/her consent. Moreover, even if the marriage is terminated by death, the surviving spouse has the opportunity to claim the rights in rem concerning the matrimonial home, against his/her purpart or participation claim and to continue his/her former life as far as possible after his/her spouse‟s death. However, this protection brought to the surviving spouse by the Turkish Civil Code, is not always ensured in practice due to the jurisprudence of the Supreme Court. In this study, the issue of how the surviving spouse can fully benefit from the protection brought by Articles 240 and 652 of the Turkish Civil Code will be evaluated and the decisions of the Supreme Court regarding the question will be examined from a critical perspective.

PDF

___

ACAR Faruk, “Sağ Kalan EĢin Katılma Alacağı ve Miras Hakkı”, Uygulamalı Aile Hukuku Sertifika Programı III. Dönem 17-18 Kasım 2006, EdinilmiĢ Mallara Katılma Rejimi ve Uygulama Sorunları, (Yay. Haz. ġükran ġıpka, BarıĢ Özbilen, Ebru ġensöz), 1. Bası, T.C Ġstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları, Ġstanbul, 2007, s. 61-79.

AKINTÜRK Turgut/ ATEġ KARAMAN Derya, Aile Hukuku, 15. Bası, Beta, Ġstanbul, 2013.

ANTALYA Gökhan, Miras Hukuku, 3. Bası, Legal, Ġstanbul, 2015.

BARLAS Nami, “Yeni Türk Medeni Kanunu Hükümleri Çerçevesinde EĢler Arası Hukuki ĠĢlem Özgürlüğü ve Sınırları”, Prof. Dr. Necip KocayusufpaĢaoğlu için Armağan, 1. Bası, Seçkin, Ankara, 2004.

COUCHEPIN Gaspard / MAIRE Laurent, Commentaire du droit des successions, (Ed: Antoine EIGENMANN, Nicolas ROUILLER) Stämpfli Verlag, Bern, 2012, Art. 612a.

DALCI ÖZDOĞAN Nurcihan, “Aile Konutu Niteliğinin Sona Ermesi ile Diğer EĢin Rızası Alınmadan Yapılan Tasarruf ĠĢlemi kendiliğinden Geçerli Hale Gelir Mi”, ERÜHFD, 2018, C. XIII, S. 2, s. 135- 167.

DURAL Mustafa/ ÖĞÜZ Tufan/ GÜMÜġ Alper, Türk Medeni Hukuku C. III Aile Hukuku, 15. Bası, Filiz Kitabevi, Ġstanbul, 2020.

DURAL Mustafa/ ÖZ Turgut, Türk Özel Hukuku C. IV Miras Hukuku, 13. Bası, Filiz Kitabevi, Ġstanbul, 2019.

ERDEM Mehmet, Aile Hukuku, 1. Bası, Seçkin, Ankara, 2018.

GÜMÜġ Alper, Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri, 1. Bası, Vedat Kitapçılık, Ġstanbul, 2008. (Kısaltma: GÜMÜġ, Evliliğin Genel Hükümleri)

GÜMÜġ Alper, Türk Medeni Kanunu’nun Getirdiği Yeni ġerhler, 2. Bası, Vedat Kitapçılık, Ġstanbul, 2007.

HAUSHEER Heinz/ REUSSER Ruth/ GEĠSER Thomas, Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, Das Eherecht, Band II/1/2, Die Wirkungen der Ehe im allgemeinen, Artikel 159- 180 ZGB, Stämpfli, Bern, 1999.

HAUSHEER Heinz/ REUSSER Ruth/ GEĠSER Thomas, Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Familienrecht, Das Eherecht, Allgemeine Vorschriften, Art. 181-195a ZGB; Der ordentliche Güterstand der Errungenschaftsbeteiligung, Art. 196-220 ZGB Band II/1/3/1, Bern, 1992.

HÜSEYĠN Ġhsan, “Aile Konutu: Kavram, Üzerindeki Haklar ve Korunması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 67 (3) 2018, s. 577-604.

ĠYĠLĠKLĠ Ahmet Cahit, “BoĢanma, Evliliğin Ġptali ya da EĢlerden Birinin Vefatının Aile Konutuna ĠliĢkin Tasarrufun Ġptali Davasına Etkisi”, UyuĢmazlık Mahkemesi Dergisi, Yıl 7, Sayı 13, Haziran 2019, s.233-294.

KAMACI Mahmut, “Aile Konutu ve Hak Sahibi EĢin Bu Konutla Ġlgili Tasarruflarına Diğer EĢin Katılma Hakkı”, Yargıtay Dergisi, 2004, Ocak-Nisan, S. 1-2, s.113-138.

KILIÇOĞLU Ahmet, Aile Hukuku, 1. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2015.

KILIÇOĞLU Ahmet, Miras Hukuku, 10. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2018.

NEBĠOĞLU ÖNER ġebnem, “Aile Konutunun Özellikleri, Unsurları, Koruma Süresi ve Korunma Nedenleri”, TBB Dergisi, 2011, s. 117- 154.

ÖZTAN Bilge, Miras Hukuku, 7. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.

ÖZUĞUR Ali Ġhsan, Mal Rejimleri, 1. Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2006.

SARI Suat, Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi Olarak EdinilmiĢ Mallara Katılma Rejimi, 1. Bası, BeĢir Kitabevi, Ġstanbul, 2007.

SCYBOZ Pierre, Commentaire Romand Code Civil I (Ed.: PICHONNAZ Pascal/

FOEX Bénédict), Art. 1-359 CC, Helbing Lichtenhahn, Bâle, 2010, Art. 169.

SEROZAN Rona/ ENGĠN Baki Ġlkay, Miras Hukuku, 5. Bası, Seçkin, Ankara, 2018.

STECK Daniel/ FANKHAUSER Roland, CommFam, (Ed. SCHWENZER Ingeborg/ FANKHAUSER Roland), Scheidung, Band I: ZGB, 3. Auflage, Stämpfli, Bern, 2017,

ġIPKA ġükran, Türk Medeni Kanunu’nda Aile Konutu ile Ġlgili ĠĢlemlerde Diğer EĢin Rızası (TMK md. 194), 1. Bası, Beta, Ġstanbul, 2002.

ġIPKA ġükran, Türk Hukukunda EdinilmiĢ Mallara Katılma Rejimi ve Uygulamaya ĠliĢkin Sorunlar, 1. Bası, Onikilevha Yayıncılık, Ġstanbul, 2011. (Kısaltma: ġIPKA, EdinilmiĢ Mallara Katılma)