Kaş-Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesindeki Geleneksel Kültürün Kültür-Çevre İlişkileri Açısından Değerlendirilmesi

Bu çalışmada Kaş-Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesi’ndeki geleneksel kültürün, insan faaliyetleri nedeniyle ortaya çıkan çevre sorunlarına etkisi ve bu sorunların çözümüne katkısı tartışmaya açılmaktadır. Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇKB) bir koruma statüsüdür ve Kaş-Kekova ÖÇKB de sahip olduğu biyolojik çeşitlilik, kültürel miras, su altı hazineleri gibi özellikleri nedeniyle bu statüye sahip olmuştur ancak Kaş-Kekova ÖÇKB çoğunlukla insandan kaynaklı faaliyetler nedeniyle bugün tehdit altındadır. Sorunu doğru tespit etmek ve çözüm önerilerinde bulunabilmek amacıyla bölgede 2015 yılında kültür-çevre ilişkilerine odaklanan bir alan çalışması gerçekleştirilmiştir. Alan çalışmasında gözlem, derinlemesine görüşme ve görüntüyle belgeleme teknikleri kullanılmıştır. Çalışmada insanın bulunduğu doğal çevreyle karşılıklı ilişkilerini inceleyen ekolojik antropoloji yaklaşımı benimsenmiş olsa da günümüzde dünyanın her yerinde küresel dünya ekonomi sistemi hüküm sürdüğünden değerlendirmeler daha geniş bir ölçekten ve politik bir tutumla yapılmıştır. Böylece artık yeni ekolojik antropoloji diye adlandırılabilecek yaklaşımla gerçekleştirilen çalışmanın sonuçları göstermiştir ki sorunlar geleneksel kültürden kaynaklanmadığı gibi bu kültürün devam ettirilmesi halinde Ka ş-Kekova ÖÇKB üzerindeki baskı da azalacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Kaş-Kekova ÖÇKB, ekolojik antropoloji, kültür, çevre

PDF

___

AKS Planlama Mühendislik Ltd. Şti. (2010). Kaş-Kekova özel çevre koruma bölgesi biyolojik çeşitliliğin tespiti projesi sonuç raporu. Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı.
Aydın, S. (2003). Yörükler. Antropoloji sözlüğü içinde (918-919). Ankara: Bilim ve Sanat. Aydın,
S. ve Özbudun, S. (2003). Kültür. Antropoloji sözlüğü içinde (521-528). Ankara: Bilim ve Sanat.
Atay, T. (2005). Göl ve insan. Ankara: Kalan.
Başak, E. (2012). Kaş-Kova deniz koruma alanı’nın yerel kalkınmanın sürdürülebilirliği üzerindeki etkilerinin ekonomik değerlendirmesi. Yayımlayan: Plan Bleu. Bates, D. G. (2009). 21. Yüzyılda kültürel antropoloji, İnsanın doğadaki yeri. (S. Aydın, Çev.)İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
Berkes, F. (1999). Sacred ecology: Traditional ecological knowledge and resource management. Pliladelphia: Taylor&Francis.
Brosius, J.P. (1999). Analyses and interventions: Anthropological engagements with environmentalism. Current Anthropology. 40 (3): 277-310
Dudu, D. (2011). Gönüllü Sadelik. Üç Ekoloji. Kış (9): 9-32.
Emiroğlu, K. ve Aydın, S. (Eds) (2003). Antropoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.
Ersoy, E. G. (2000). Tarafsız apolitik ekolojizmden, taraflı politik çevreciliğe: Yeni ekolojik antropoloji. Folklor/Edebiyat. 22 (2)/225-237.
Eröz, M. (1991). Yörükler. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
Kahvecioğlu, A. (1973). Kaş, ışık ve tabiat ülkesi. Ankara: TİSA Matbaacılık.
Karabaşa, S. (2018). Ankara ili Nallıhan iİlçesi Yenice köyünde kültür-çevre ilişkileri üzerine etnografik bir değerlendirme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Keyder, Ç. ve Yenal, Z. (2013). Bildiğimiz tarımın sonu, küresel iktidar ve köylülük. İstanbul: İletişim.
Kottak, C. P. (1999). Antropoloji, insan çeşitliliğine bir bakış. Ankara: Ütopya.
Little, P. E. (1999). Environment and environmentalisms in anthropological research: Facing a new millenium Annual Review of Anthropology. 28: 253-84.
Moran, E. (Ed.) (1990). The actice. Ann. Arbor: Univ. Mich. Press. Ecosystem approach in anthropology: from concept to pr Optimar Danışmanlık Tanıtım Araştırma ve Organizasyon A.Ş. (2010).
Kaş-Kekova özel çevre koruma bölgesi sosyo-ekonomik, tarihi ve kültürel değerlerin araştırılması final raporu. Çevre ve Orman Bakanlığı/ Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı. www.wwf.ogr.tr.