Kamel Daoud’un Meursault, Contre-Enquête Adlı Yapıtında Efendi-Köle Diyalektiği

İnsanlık tarihi, insanların, toplumların ya da ülkelerin kendi aralarındaki güçsavaşlarına dayanır. Kendilerini karşılarındakine kabul ettirmek amacıyla girdikleriher bir savaşın sonunda da yaşamını kaybetmeyi göze alacak derecede yürekli olankişi efendi konumuna geçerken, korkuları nedeniyle başlangıçtaki amacındanvazgeçen özne köle olur. Başka bir deyişle, güçlerin eşit olmadığı bir ilişkininsonunda insan ya efendi ya da köle olarak yer alır. Efendi köle üzerinde egemenbir güç olarak yaşarken, köle de efendinin buyruğu altında yaşamını devam ettirir.Doğada bulunan nesneleri efendisi için dönüştürüp onun tüketimine sunan kölebaşlangıçta bağımlı bir bilinç gibi görülür. Ancak çalıştıkça gücünün ayrımına varan,doğayı dönüştürdükçe de kendi üstünlüğünü anlayan köle zaman içinde büyük birevrim geçirir. Böylelikle özgürlüğün kapısını kendi elleriyle aralayıp efendi olmayolunda ilerler. Bu çalışmada amaç, Albert Camus’nün Yabancı ve Kamel Daoud’unMeursault, contre-enquête adlı yapıtlarının Georg Wilhelm Friedrich Hegel’inefendi-köle diyalektiği bağlamında yorumlanmasıdır. İlk romanda köle olarak yeralan öznenin ikinci romanda efendi konumuna evrilmesi ise araştırmanın sonucunu oluşturur. Söz konusu romanlar metinlerarasılık açısından birçok çalışmaya konuolmalarına karşın, diyalektik bağlamda incelenmediklerinden, bu çalışmanınkendisinden sonra yapılacak olan araştırmalara ışık tutması öngörülmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Kamel Daoud, Albert Camus

___

  • Bumin, T. (2010). Hegel bilinç problemi, köle-efendi diyalektiği, praksis felsefesi. İstanbul: Yapı Kredi.
  • Camus, A. (2006). Yabancı. (çev: V. Günyol), İstanbul: Can.
  • Daoud, K. (2014). Meursault contre-enquête. France: Actes Sud.
  • Girard, R. (2007). Romantik yalan ve romansal hakikat. (çev: A. E. İldem), İstanbul: Metis.
  • Hegel, G.W.F. (2011). Tinin görüngübilimi. (çev: A. Yardımlı), İstanbul: İdea.
  • Karadaş, N. (2018). Kırbaçsız efendiler zincirsiz köleler: Türk sinemasında iktidar bağlamında efendiköle diyalektiği. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Sayı 15.
  • Kartal Güngör, T. (2017). Kamel Daoud’un Meursault karşı soruşturma adlı romanında yeniden yazma ve söyleşimcilik. International Journal of Languages’ Education and Teaching, Sayı 3.
  • Kojeve, A. (2001). Hegel felsefesine giriş. (çev: S. Hilav), İstanbul: Yapı Kredi.
  • Kula, O. B. (2010). Hegel estetiği ve edebiyat kuramı. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Özçınar, Ş. (2007). Kendinin-bilinci ve öteki diyalektiği: Hegel felsefesinde bilincin dolayımı ve nesnelleşmesi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
  • Said, E. (2013). Şarkiyatçılık. (çev. B. Ülner), İstanbul: Metis.