Faruk Duman’ın Orman Tasvirlerinde Ekofobinin İzleri

Simon Estok’un ortaya attığı ekofobi terimi, doğadan hiçbir mantıklı dayanak olmadan korkmayı ya da ona karşı nefret duymayı işaret etmektedir. Ekofobi, kültüre o denli işlemiştir ki doğa farkındalığına sahip yazarların eserlerde bile ekofobinin izlerini görmekteyiz. Söz gelimi günümüz yazarlarından Faruk Duman’ın ekokurgu olarak kabul edilebilecek eserlerinde ormana karşı duyulan bir korkudan bahsedilebilir. Bu durum öncelikli olarak bir çelişki ortaya çıkarmaktadır: Şöyle ki Faruk Duman doğa farkındalığı yüksek olan yazarlardan biridir. Doğa, onun romanlarında kesinlikle yalnızca bir arka plan değildir. Doğanın kendine has bir kişiliği vardır ve olayların gelişimine yön verir. Hatta Duman, romanlarını doğa ile insan birlikteliği üzerine kurar. Buna rağmen eserlerinde doğaya duyulan korku oldukça fark edilirdir. Bu eserlerde orman, bütün ürkünçlüğüyle okurun karşısına çıkar. Roman karakterleri çeşitli sebeplerle girdikleri/içinde bulundukları ormana tedirginlikle yaklaşırlar. Bu çalışmada doğa farkındalığı yüksek yazarların eserlerinde bile doğa ile insan ilişkisinin ne denli çetrefil bir düzlemde yer aldığını, nedenleriyle birlikte, ortaya koymaya çalıştım.

Anahtar Kelimeler:

ekofobi, ekoeleştiri, doğa farkındalığı, ekokurgu, Furkan Duman

Traces of Ecophobia in Faruk Duman’s Forest Depictions

The term ecophobia, which was introduced by Simon, points out the fear from or hate of nature without any logical basis. Ecophobia is deeply cultivated in the Turkish culture, so it is easy to see its traces even in the works of writers who have a certain level of nature awareness. For instance, Faruk Duman, a contemporary Turkish writer, specifically mentions a fear of the forest in his works, which can be considered as an ecofiction. This situation creates a contradiction. Faruk Duman is one of the authors with an awareness for nature. Nature is definitely not a background in his novels; however, nature has its own personality and directs the fiction. Moreover, Duman builds his novels on the unity of nature and humans. The fear of nature can be seen quite clearly in his works, where the forest stands against the reader with all of its frightening characteristics. Fictional characters are filled with apprehension regarding the forest, for which they entered for some reason. In this study, complicated characteristics regarding the relationship between nature and human will be revealed, even in ecofiction.

Keywords:

ecophobia, ecocriticism, nature awareness, ecofiction, Faruk Duman,

PDF

___

Crosby, S. L. (2014). Beyond ecophilia: Edgar Allan Poe and the American tradition of ecohorror. Interdisciplinary Studies in Literature and Environment, 21 (3), Summer 2014, 513-525.
Duman, F. (2006). Kırk (İkinci Baskı). Can.
Duman, F. (2014/a). İncir tarihi (Dördüncü Baskı). Can.
Duman, F. (2014/b). Ve bir pars, hüzünle kaybolur (İkinci Baskı). Can.
Duman, F. (2014/c). Köpekler için gece müziği. Can.
Duman, F. (2020). Sus Barbatus! 2. Yapı Kredi.
Estok, S. C. (2009). Theorizing in a space of ambivalent openness: Ecocriticism and ecophobia. Interdisciplinary Studies in Literature and Environment, 16 (2).
Estok, S. C. (2011). Ecocriticism and Shakespeare: Reading ecophobia. Palgrave MacMillan, 1-19.
Estok, S.C. (2018). The ecophobia hypothesis. Routledge.
Erhat, A. (2003). Mitoloji sözlüğü (12. Basım). Remzi.
Gaard, G. (2011 Green, pink, and lavander: Banishing ecophobia through queer ecologies. Ethics and the Environment, 16 (2), Fall 2011, 115-126.
Oppermann, S. (2018). Review of Simon C. Estok’s ecophobia hypothesis. International Comparative Literature, 1 (2), 2018, 325-327.
Topcu, T. (2019). Türk romanında çevrecilik (1945-2015) [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.